What do you think?
Rate this book
In the Margins: On the Pleasures of Reading and Writing
Four new and revelatory essays by the author of My Brilliant Friend and The Lost Daughter
In 2020, Claire Luchette in O, The Oprah Magazine described the beloved Italian novelist Elena Ferrante as “an oracle among authors.” Here, in these four crisp essays, Ferrante offers a rare look at the origins of her literary powers. She writes about her influences, her struggles, and her formation as both a reader and a writer; she describes the perils of “bad language” and suggests ways in which it has long excluded women’s truth; she proposes a choral fusion of feminine talent as she brilliantly discourses on the work of Emily Dickinson, Gertrude Stein, Ingeborg Bachmann, and many others.
Here is a subtle yet candid book by “one of the great novelists of our time” about adventures in literature, both in and out of the margins.
In 2020, Claire Luchette in O, The Oprah Magazine described the beloved Italian novelist Elena Ferrante as “an oracle among authors.” Here, in these four crisp essays, Ferrante offers a rare look at the origins of her literary powers. She writes about her influences, her struggles, and her formation as both a reader and a writer; she describes the perils of “bad language” and suggests ways in which it has long excluded women’s truth; she proposes a choral fusion of feminine talent as she brilliantly discourses on the work of Emily Dickinson, Gertrude Stein, Ingeborg Bachmann, and many others.
Here is a subtle yet candid book by “one of the great novelists of our time” about adventures in literature, both in and out of the margins.
160 pages, Kindle Edition
First published November 17, 2021
623 people are currently reading
16019 people want to read
About the author
Elena Ferrante
54 books18.4k followersElena Ferrante is a pseudonymous Italian novelist. Ferrante's books, originally published in Italian, have been translated into many languages. Her four-book series of Neapolitan Novels are her most widely known works.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 973 reviews
May 19, 2022
In an article written by Jhumpa Lahiri about Calvino (which a coincidentally I read just as I was writing this review) she quotes him as saying that Italian writers "always have a problem with their own language (and they live) in a state of linguistic neurosis". That is certainly true of Ferrante as revealed in this book of four essays. It does make me wonder if it is true of all writers or at least authors who are translated.
Elena Ferrante describes the history and development of her writing and the frustrations and triumphs encountered. There are two necessary types of writing: that which is "in the margins" and that which is outside - the traditional and the unconfined, the rules and reality and the wilder and freer. The latter allowing for contradictions and the unexpected. She believes writing is a balancing act between the two, and "beautiful writing is at its best when it loses harmony".
We are the sum of all we have seen, read, experienced, and it is all swirling around in our heads. Quoting from the work of Svevo, Cavarero, Woolf, Stein, Dante and others, support for the difficulty of pulling these collective voices from our brains to the page is given. "Something asks to become evident by the hand that writes", says Svevo, but according to Ferrante, it often "eludes the grasp and is lost". Woolf calls it "camping out in her own brain".
Ferrante shares her frustration as a teenager, desperate to find her writing voice but having mostly male authors to draw from. If a female writer wants to express what is real and true, she needs to have the collective work of women writers, her own voice, and that of her female characters, "the autobiographical and the biographical superimposed upon one another" as Cavarero says. Ferrante believes Stein successfully does this in her Autobiography of Alice B Toklas". The author and the character learn from each other, much like the characters in The Neapolitan Novels and other E.F. books. We need that voice, both the insignificant and the brilliant. We cannot depend solely on the beauty or truth as described by men.
This was an enlightening read, one that should be reread and reread and only in short doses. There was so much to think about. It will keep me thinking every time I read or pick up a pen.
Elena Ferrante describes the history and development of her writing and the frustrations and triumphs encountered. There are two necessary types of writing: that which is "in the margins" and that which is outside - the traditional and the unconfined, the rules and reality and the wilder and freer. The latter allowing for contradictions and the unexpected. She believes writing is a balancing act between the two, and "beautiful writing is at its best when it loses harmony".
We are the sum of all we have seen, read, experienced, and it is all swirling around in our heads. Quoting from the work of Svevo, Cavarero, Woolf, Stein, Dante and others, support for the difficulty of pulling these collective voices from our brains to the page is given. "Something asks to become evident by the hand that writes", says Svevo, but according to Ferrante, it often "eludes the grasp and is lost". Woolf calls it "camping out in her own brain".
Ferrante shares her frustration as a teenager, desperate to find her writing voice but having mostly male authors to draw from. If a female writer wants to express what is real and true, she needs to have the collective work of women writers, her own voice, and that of her female characters, "the autobiographical and the biographical superimposed upon one another" as Cavarero says. Ferrante believes Stein successfully does this in her Autobiography of Alice B Toklas". The author and the character learn from each other, much like the characters in The Neapolitan Novels and other E.F. books. We need that voice, both the insignificant and the brilliant. We cannot depend solely on the beauty or truth as described by men.
This was an enlightening read, one that should be reread and reread and only in short doses. There was so much to think about. It will keep me thinking every time I read or pick up a pen.
July 27, 2023
These four essays originated as lectures (delivered by proxy). The third, “Histories I” is my favorite. I’ll save it for last.
The first seemed somewhat familiar in subject matter, though not in details, and that’s likely because I’ve read other essays in other formats about Ferrante’s reading/writing origins. Nevertheless, I have now discovered Gaspara Stampa through Ferrante’s description of her own discovery. Stampa was a 16th-century Italian poet and musician. Obviously, very accomplished female writers existed in many places of the remote past: We just don’t learn about them.
Ferrante talks about her own work in interesting ways in the second essay: what she tried to achieve with her first three novels; then, her inspirations and missteps in transitioning from their style to that of the Neapolitan Novels, especially as to the latter’s two characters embodying two different ways of writing.
The last essay was written for a different lecture series than the others. Delivered to a Dantean society, it speaks to Dante's influence upon Ferrante’s whole reading life, especially in his characterization and development of Beatrice.
In “Histories I,” Ferrante uses an Emily Dickinson poem (see below) as a springboard. I found what she had to say about it fascinating and revelatory. She also expounds on Gertrude Stein’s The Autobiography of Alice B. Toklas, especially as an example for her of women writing about women by deforming the form of autobiography. (I didn’t think I’d ever read the Stein, but now I’m interested.) I highlighted so many passages in this essay it might as well have been the whole thing.
*
“Witchcraft was hung, in History”
by Emily Dickinson
1583
Witchcraft was hung, in History,
But History and I
Find all the Witchcraft that we need
Around us, every Day—
The first seemed somewhat familiar in subject matter, though not in details, and that’s likely because I’ve read other essays in other formats about Ferrante’s reading/writing origins. Nevertheless, I have now discovered Gaspara Stampa through Ferrante’s description of her own discovery. Stampa was a 16th-century Italian poet and musician. Obviously, very accomplished female writers existed in many places of the remote past: We just don’t learn about them.
Ferrante talks about her own work in interesting ways in the second essay: what she tried to achieve with her first three novels; then, her inspirations and missteps in transitioning from their style to that of the Neapolitan Novels, especially as to the latter’s two characters embodying two different ways of writing.
The last essay was written for a different lecture series than the others. Delivered to a Dantean society, it speaks to Dante's influence upon Ferrante’s whole reading life, especially in his characterization and development of Beatrice.
In “Histories I,” Ferrante uses an Emily Dickinson poem (see below) as a springboard. I found what she had to say about it fascinating and revelatory. She also expounds on Gertrude Stein’s The Autobiography of Alice B. Toklas, especially as an example for her of women writing about women by deforming the form of autobiography. (I didn’t think I’d ever read the Stein, but now I’m interested.) I highlighted so many passages in this essay it might as well have been the whole thing.
*
“Witchcraft was hung, in History”
by Emily Dickinson
1583
Witchcraft was hung, in History,
But History and I
Find all the Witchcraft that we need
Around us, every Day—
March 24, 2022
“In The Margins”….
…..”On The Pleasures of Reading and Writing”….is only 74 pages long.
The Four essays are:
….Pain and Pen
….Aquamarine
….Histories
….Dante’s Rib
Elena tells us that she was often distracted when she wrote.
“But I was easily distracted when I wrote, and while I almost always respected the margin on the left, I often ended up outside the one on the right, whether to finish the word or because I had reached a point where it was difficult to divide the word into syllables and start a new line without going outside the margin. I was punished so often that the sense of the boundary became part of me, and when I write by hand I feel the threat of the vertical red line even though I haven’t used paper like that for years”.
She has us look at the Italian writer, Italo Svevo, (who had impressed her since she was a young girl), from his book: ‘Zeno’s Conscience’,
[The protagonist is Zeno Cosini], showing us that the Svevo starts the story at the very moment when he is preparing to carry out his task.
She includes an excerpt from the book — and was convinced the protagonist in Svevo’s novel, Zeno Cosini, had problems just like she did only he knew more about them.
(note, I listened to a sample of ‘Zeno’s Conscience’… I liked what I sampled).
Then….
Elena goes on to interpret the writing of the excerpt.
I won’t include it here -
ha…. leaving it for ‘you’. 🙂✍️📕
Elena tells us that things became complicated when she wrote. She read a lot, but what she liked was almost always written by men, not women……
until she hit adolescence.
She goes on to explain her reasons—even confessing imagining becoming a male yet at the same time remaining female.
Elena was worried that she would never be able to write books like those of the great writers.
Ha! I don’t think she needs to worry about this today!
Elena mentions another book, that made a great impression on her:
“Rime” by Gaspara Stampa (considered one of the greatest Italian poets)…
“I couldn’t write like a woman except by violating what I was diligently trying to learn from the male tradition”.
“From then on for decades, I wrote and wrote, locked in that circle. I would start from something that seemed urgent, absolutely mine, and go on for days, weeks, sometimes months”.
“When I finished a story, I was pleased, having the impression that it had come out perfectly; and yet I thought that it wasn’t I who had written it—that is, not the excited I, ready for anything, who was called to write, and who during the entire draft had seemed to be hidden in the words—but another I, who, tightly disciplined, had found convenient pathways solely in order to see: look, see what fine sentences I’ve written, what beautiful images, the story is finished, praise me”.
Praise wasn’t ultimately satisfying—
Elena said she often used passages from Virginia Wolf‘s
“A Writer’s Diary”
I like this passage myself by Virginia Woolf:
“It is a mistake she thinks that literature can be produced from the raw. One must get out of life—yes, that’s why I disliked so much of irruption of Sydney—one must become externalised; very, very concentrated, all at one point, not having to draw upon the scattered parts of one’s character, living in the brain. Sydney comes and I’m Virginia; when I write I am merely a sensibility. Sometimes I like being Virginia, but only when I’m scattered and various and gregarious. Now . . . I’d like to be only sensibility”.
“Woolf’s idea seems clear: writing is camping out in her own brain, without getting lost in the very numerous, varied, inferior, modalities with which every day, as Virginia, she lives a raw life. It seemed to me, when I was young, that she was saying:?oh yes, I like being Virginia, but the ‘I’ who writes seriously is twenty people, a hypersensitive plurality all concentrated in the hand provided with the pen”.
She mentions other authors and books that have influence her:
….The Unnameable, by Samuel Beckett.
….Jacques the Fatalist”, and His Master by Denis Diderot.
…..The Autobiography of Alice B. Toklas by Gertrude Stein
…..Notes From the Underground by Fyodor Dostoyevsky
….Homer
….Alighieri Dante
etc..
And a few of her own books:
….The Days of
Abandonment
….The Lost Daughter
….Troubling Love
….My Brilliant Friend and the Neapolitan novels
….The Lying Life of Adults
…..**I enjoyed reading about her two most famous protagonists: Elena and Lila. (the ways they absorbed each other).
“In The Margins” are thoughts, sharing, feelings, — about writing— [two different types of writing: diligent writing, and writing that goes beyond the boundaries], about being a writer — about techniques and pleasures.
She tells us about the topics that are included in her novels: Love, betrayal, dangerous investigations, horrific discoveries, corrupted youth, miserable lives that have a stroke of luck……
“But really I am waiting for my brain to get distracted, to slip up, for other I’s — many — outside the margins to join together, take my hand, begin to pull me with the writing where I’m afraid to go, where it hurts me to go, where, if I go too far, I won’t necessarily know how to get back. It’s the moment when the rules—learned, applied—give way and the hand pulls out of the bran pie not what is useful but, precisely, whatever comes, faster and faster, throwing me off balance”.
“Beautiful writing becomes beautiful when it loses its harmony and has the desperate power of the ugly”.
I don’t have aspirations on becoming a writer, but I enjoy what writers have to say about writing. I also love reading about other books and authors who inspired them …..
Besides….
I like Elena Ferrante.
…..”On The Pleasures of Reading and Writing”….is only 74 pages long.
The Four essays are:
….Pain and Pen
….Aquamarine
….Histories
….Dante’s Rib
Elena tells us that she was often distracted when she wrote.
“But I was easily distracted when I wrote, and while I almost always respected the margin on the left, I often ended up outside the one on the right, whether to finish the word or because I had reached a point where it was difficult to divide the word into syllables and start a new line without going outside the margin. I was punished so often that the sense of the boundary became part of me, and when I write by hand I feel the threat of the vertical red line even though I haven’t used paper like that for years”.
She has us look at the Italian writer, Italo Svevo, (who had impressed her since she was a young girl), from his book: ‘Zeno’s Conscience’,
[The protagonist is Zeno Cosini], showing us that the Svevo starts the story at the very moment when he is preparing to carry out his task.
She includes an excerpt from the book — and was convinced the protagonist in Svevo’s novel, Zeno Cosini, had problems just like she did only he knew more about them.
(note, I listened to a sample of ‘Zeno’s Conscience’… I liked what I sampled).
Then….
Elena goes on to interpret the writing of the excerpt.
I won’t include it here -
ha…. leaving it for ‘you’. 🙂✍️📕
Elena tells us that things became complicated when she wrote. She read a lot, but what she liked was almost always written by men, not women……
until she hit adolescence.
She goes on to explain her reasons—even confessing imagining becoming a male yet at the same time remaining female.
Elena was worried that she would never be able to write books like those of the great writers.
Ha! I don’t think she needs to worry about this today!
Elena mentions another book, that made a great impression on her:
“Rime” by Gaspara Stampa (considered one of the greatest Italian poets)…
“I couldn’t write like a woman except by violating what I was diligently trying to learn from the male tradition”.
“From then on for decades, I wrote and wrote, locked in that circle. I would start from something that seemed urgent, absolutely mine, and go on for days, weeks, sometimes months”.
“When I finished a story, I was pleased, having the impression that it had come out perfectly; and yet I thought that it wasn’t I who had written it—that is, not the excited I, ready for anything, who was called to write, and who during the entire draft had seemed to be hidden in the words—but another I, who, tightly disciplined, had found convenient pathways solely in order to see: look, see what fine sentences I’ve written, what beautiful images, the story is finished, praise me”.
Praise wasn’t ultimately satisfying—
Elena said she often used passages from Virginia Wolf‘s
“A Writer’s Diary”
I like this passage myself by Virginia Woolf:
“It is a mistake she thinks that literature can be produced from the raw. One must get out of life—yes, that’s why I disliked so much of irruption of Sydney—one must become externalised; very, very concentrated, all at one point, not having to draw upon the scattered parts of one’s character, living in the brain. Sydney comes and I’m Virginia; when I write I am merely a sensibility. Sometimes I like being Virginia, but only when I’m scattered and various and gregarious. Now . . . I’d like to be only sensibility”.
“Woolf’s idea seems clear: writing is camping out in her own brain, without getting lost in the very numerous, varied, inferior, modalities with which every day, as Virginia, she lives a raw life. It seemed to me, when I was young, that she was saying:?oh yes, I like being Virginia, but the ‘I’ who writes seriously is twenty people, a hypersensitive plurality all concentrated in the hand provided with the pen”.
She mentions other authors and books that have influence her:
….The Unnameable, by Samuel Beckett.
….Jacques the Fatalist”, and His Master by Denis Diderot.
…..The Autobiography of Alice B. Toklas by Gertrude Stein
…..Notes From the Underground by Fyodor Dostoyevsky
….Homer
….Alighieri Dante
etc..
And a few of her own books:
….The Days of
Abandonment
….The Lost Daughter
….Troubling Love
….My Brilliant Friend and the Neapolitan novels
….The Lying Life of Adults
…..**I enjoyed reading about her two most famous protagonists: Elena and Lila. (the ways they absorbed each other).
“In The Margins” are thoughts, sharing, feelings, — about writing— [two different types of writing: diligent writing, and writing that goes beyond the boundaries], about being a writer — about techniques and pleasures.
She tells us about the topics that are included in her novels: Love, betrayal, dangerous investigations, horrific discoveries, corrupted youth, miserable lives that have a stroke of luck……
“But really I am waiting for my brain to get distracted, to slip up, for other I’s — many — outside the margins to join together, take my hand, begin to pull me with the writing where I’m afraid to go, where it hurts me to go, where, if I go too far, I won’t necessarily know how to get back. It’s the moment when the rules—learned, applied—give way and the hand pulls out of the bran pie not what is useful but, precisely, whatever comes, faster and faster, throwing me off balance”.
“Beautiful writing becomes beautiful when it loses its harmony and has the desperate power of the ugly”.
I don’t have aspirations on becoming a writer, but I enjoy what writers have to say about writing. I also love reading about other books and authors who inspired them …..
Besides….
I like Elena Ferrante.
March 31, 2022
A masterclass in writing from one of the 21st century's most skilled wordsmiths.
Across three lectures and one additional essay, Ferrante contemplates about the writing process, the birth of her writing style and motivation from youth through her early novels and into her later masterpieces, particularly The Neapolitan Novels.
I don't have a proper review of this except to say that if you are a big Ferrante fan this is a great addition to her oeuvre. You get a lot more about her personal views on writing and how she has evolved and grown as a writer herself.
It's definitely dense material. It would reward a re-read, for sure, and I can see myself returning to these lectures & essays in the future.
I wouldn't recommend this unless you've read her fiction because you will get much more out of it, understanding the references to her various novels (particularly her first 3 standalones and the quartet). But if you do pick it up, enjoy getting to go behind the curtain with Ferrante and contemplate what it means to write beyond the margins.
Across three lectures and one additional essay, Ferrante contemplates about the writing process, the birth of her writing style and motivation from youth through her early novels and into her later masterpieces, particularly The Neapolitan Novels.
I don't have a proper review of this except to say that if you are a big Ferrante fan this is a great addition to her oeuvre. You get a lot more about her personal views on writing and how she has evolved and grown as a writer herself.
It's definitely dense material. It would reward a re-read, for sure, and I can see myself returning to these lectures & essays in the future.
I wouldn't recommend this unless you've read her fiction because you will get much more out of it, understanding the references to her various novels (particularly her first 3 standalones and the quartet). But if you do pick it up, enjoy getting to go behind the curtain with Ferrante and contemplate what it means to write beyond the margins.
February 22, 2025
میخوام همین اول تکلیف رو با کسانی که تصمیم گرفتن این کتاب رو درآینده بخونن، و کسانی که ریویوو رو میخونن، روشن کنم.
حقیقت اینه که این کتاب برای دو گروه از افراد نوشته شده و اگه جزو این دو دسته نیستید، توصیه میکنم مطلقا طرفش نرید:
۱. منتقدان ادبی که عاشق غرق شدن در لابهلای متنهای پرپیچوخم هستن، حتی اگه اون متن هیچ نکته تازهای نداشته باشه. پس اگه شما کسی هستین که دوست دارین جملات پرطمطراق درباره نوشتن رو بارها و بارها بخونید، شاید این کتاب براتون جذاب باشه.
۲. طرفدارای دوآتیشه و سینهچاکان فرانته که حاضرن هر چیزی رو که اون مینویسه، بیچونوچرا بخونن و ستایش کنن ( من خودم این حس رو نسبت به چنتا نویسنده از جمله سلین، بهرام بیضایی، احمد محمود و امبرتواکو دارم و درکش میکنم). پس اگه براتون مهم نیس که آیا این کتاب واقعاً ارزش خوندن داره یا نه، و فقط میخواید یکبار دیگه ذهن فرانته رو_ بعنوان نویسندهای که ابسسدش هستین_ مرور کنین، شاید بتونین ازش لذت ببرین.
امااااا اگر مثل من انتظار دارین که یک کتاب نانفیکشن بتونه چیزی تازه بگه، چیزیو درباره نوشتن به شما آموزش بده و اضافه کنه، یا حداقل خوندنش براتون یک تجربه لذتبخش باشه، باید بگم که "در حاشیه" چیزی جز یک تمرین ذهنی خستهکننده شخصی نیست که تصادفاً به شکل یک کتاب درومده؛ و خب من دوستش نداشتم.
حالا اگه میخوایید دلایلم رو بیشتر بدونید، ادامه ریویوو رو بخونید.
.........
در حاشیه، مجموعهای از سه س��نرانی (و یک مقاله) ست که نویسنده کتاب، فرانته، اون رو برای اجرا در نوامبر سال ۲۰۲۱ در دانشگاه بولونیا ارائه کرده بود. متن این سخنرانیها قرار بود در سه روز متوالی توسط مانوئلا ماندراکیا (بازیگر) خونده بشه اما این نشست ها به دلیل کرونا لغو و سخنرانی کنسل شد. در متن این سخنرانیها، فرانته از تجربیاتش در فرآیند نوشتن، و سختی و چالش هاش برای مخاطب حرف میزنه.
من تا قبل از "درحاشیه" هیچ کتابی از النا فرانته نخونده بودم؛ ولی به واسطه مقاله نویسی و معرفی کتاب، با کتابها و قلمش آشنایی دارم. اتفاقا مجموعه ۴ جلدی ناپل رو هم هدیه گرفتم، و امیدوارم بتونم بزودی بخونمش.
میدونم النا فرانته، همون نویسندهایه که با "دوست باهوش من" و بقیه مجموعه ناپلی نشون داده چطور میشه با روایتی نفسگیر، دنیا رو تسخیر کرد و کلی طرفدار بدست آورد.
و اینبار، فرانته با "در حاشیه" آمده تا درباره نوشتن حرف بزنه؛ اما نه مثل یک نویسندهای که واقعاً حرفی برای گفتن داره، بلکه مثل کسی که در تله تفکرات خودش گیر افتاده و نمیدونه چطور بیرون بیاد. این کتاب نه رمانه، نه جستار دقیقا، نه حتی یک اعترافنامه؛ بلکه بیشتر شبیه به دفترچه خاطرات یک نویسنده وسواسیه که مدام دور خودش میچرخه و خیال میکنه با این چرخیدن، داره حرفهای عمیق میزنه.
ایده اصلی فرانته اینه که """نوشتن یک شکنجه است، یک جنگ تمامعیار با زبان، با خود، با دنیا"". مشکل من با این ایده اینه که اون این حرفو چنان بارها و بارها تکرار میکنه که دیگه حتی نمیشه جدیش گرفت. اگر به شکلهای مختلفی که فرانته این ایده رو بیان کرده نگاه کنیم، میبینیم که فقط داره کلمات رو جابهجا میکنه، اما در اصل چیز تازهای اضافه نمیشه.
عنوان کتاب ممکنه به خواننده القا کنه که این نوشتهها "در حاشیه"ی موضوعات مهمتری قرار دارن، اما حقیقت اینه که این کتاب، خودش در مرکز یک بحران گرفتاره؛ بحران خودشیفتگی یک نویسنده موفق که دیگه نمیدونه چی بگه، اما همچنان اصرار داره که بنویسه. انگار اون در این کتاب زور میزنه که نشان بده چقدر درگیر مسئله نوشتنه، چقدر برایش سخته، چقدر عذاب میکشه، اما در نهایت، نتیجه چیزی جز یک نمایش خستهکننده ذهنی از خودش نیست. در جایی از کتاب، اون از "ترس از زبان" و "ناتوانی در انتقال کامل افکار" حرف میزنه. اگه بخواهم واقعاً ازین زاویه نگاه کنیم، این کتاب خودش بهترین نمونه این ناتوانیه؛ یک مشت ایده پراکنده که انگار نویسنده هرگز نتونسته اونارو بهدرستی بیان کنه.
درواقع اگه خلاصه کتابو در دو جمله بخوایید، میشه این:
۱. نوشتن خیلی سخته.
۲. زنان در دنیای ادبیات به اندازه مردان جدی گرفته نمیشن.
البته هر دو جمله خیلی درستن، اما فرانته این ایدهها رو بسط نمیده، من توقع داشتم که زیر و زبر این ایده ها رو دربیاره، یا لایههای تازهای بهشون اضافه کنه؛ که خب متاسفانه اون فقط مدام این مفاهیم رو دور خودش میچرخونه، در عین حال چنان وانمود میکنه که انگار برای اولین بار در تاریخ بشریت به این بینشها رسیده.
بعنوان کسی که خودش رو فمنیست میدونه و به مسائل زنان در نویسندگی علاقمنده، یکی از بخشهای مهم کتاب بنظرم جستار "رنج و قلم" میتونه باشه که به زنان نویسنده و چالشهاشون در دنیای مردسالار اختصاص داره. فرانته اینجا به مسئله "نوشتن زنانه" و تفاوتش با ادبیات مردانه میپردازه، اما یک مشکل اینجاست، و اینه که متاسفانه حرفهاش در این بخش هم چیز جدیدی برای گفتن نداره. اون مدام از این میگه که ""زنان نویسنده باید خودشون رو ثابت کنن، که جامعه اونها رو جدی نمیگیره، که زبان مردانه اونها رو محدود میکنه"". اینها مسائل مهمی هستن، خیلی مهم و کاملا موافقم با تمامش، اما آیا فرانته حداقل اینجا تحلیل تازهای اضافه میکنه؟ خیر.
ویرجینیا وولف این حرفها رو با قدرت و شفافیت در شاهکار "اتاقی از آن خود" گفته، دوریس لسینگ با تجربه شخصیش نشونش داده، سیلویا پلات توی شعرهاش اینها رو فریاد زده. اما فرانته فقط داره همون حرفها رو دوباره تکرار میکنه، اونهم بدون اون ظرافتی که برای تأثیرگذاری لازمه.
یکی از بخش هایی هم که مطلقا نتونستم درکش کنم، و علیرغم همه تلاشم، و باوجود عشقم به دانته و بئاتریس، نتونستم ارتباطی بین مطالبش بفهمم، مقاله " دنده دانته" بود. نمیدونم حقیقتا ایراد از ترجمه کتاب هست یا بازم اینجا درگیر همون پیچیدگی نثر فرانته شدم، اما بنظرم این بخش از غیرقابلفهمترین بخش های کتابه که پتانسیل ش هدر رفته بود.
حرف آخر:
خلاصه که بعقیده من، این کتابیه که اگه نخونید هم چیزی از دست ندادید.
گاهی پیش میاد که نویسندگان بزرگ، در یک مقطع از زندگیشون، چیزی مینویسن که فقط برای خودشون معنا داره، نه برای خوانندگان. و بعقیده من "در حاشیه" دقیقاً یکی از همین کتابهاست.
فرانته میتونست این ایدهها رو در یک جستار کوتاه و فشرده، ارائه بره. اما خب تصمیم گرفته یک کتاب کامل بنویسه، و نتیجه چیزی شده که نهتنها منِ خواننده رو به تفکر وانمیداره، بلکه در یک چرخه بیپایان از ایدههای تکراری و نظریههای گنگ رها میکنه.
اگر دوست دارید ذهن یک نویسنده گرفتار رو از نزدیک ببینید، این کتاب برای شماست. اما اگه انتظار دارید که از این کتاب چیزی یاد بگیرید یا از خوندنش لذت ببرید، بهتره همون فرانته قدیمی خودتون رو دوباره بخونید و اجازه بدید در حاشیه، همونطور که اسمش میگه، در حاشیه قفسه کتابخونهتون باقی بمونه.
حقیقت اینه که این کتاب برای دو گروه از افراد نوشته شده و اگه جزو این دو دسته نیستید، توصیه میکنم مطلقا طرفش نرید:
۱. منتقدان ادبی که عاشق غرق شدن در لابهلای متنهای پرپیچوخم هستن، حتی اگه اون متن هیچ نکته تازهای نداشته باشه. پس اگه شما کسی هستین که دوست دارین جملات پرطمطراق درباره نوشتن رو بارها و بارها بخونید، شاید این کتاب براتون جذاب باشه.
۲. طرفدارای دوآتیشه و سینهچاکان فرانته که حاضرن هر چیزی رو که اون مینویسه، بیچونوچرا بخونن و ستایش کنن ( من خودم این حس رو نسبت به چنتا نویسنده از جمله سلین، بهرام بیضایی، احمد محمود و امبرتواکو دارم و درکش میکنم). پس اگه براتون مهم نیس که آیا این کتاب واقعاً ارزش خوندن داره یا نه، و فقط میخواید یکبار دیگه ذهن فرانته رو_ بعنوان نویسندهای که ابسسدش هستین_ مرور کنین، شاید بتونین ازش لذت ببرین.
امااااا اگر مثل من انتظار دارین که یک کتاب نانفیکشن بتونه چیزی تازه بگه، چیزیو درباره نوشتن به شما آموزش بده و اضافه کنه، یا حداقل خوندنش براتون یک تجربه لذتبخش باشه، باید بگم که "در حاشیه" چیزی جز یک تمرین ذهنی خستهکننده شخصی نیست که تصادفاً به شکل یک کتاب درومده؛ و خب من دوستش نداشتم.
حالا اگه میخوایید دلایلم رو بیشتر بدونید، ادامه ریویوو رو بخونید.
.........
در حاشیه، مجموعهای از سه س��نرانی (و یک مقاله) ست که نویسنده کتاب، فرانته، اون رو برای اجرا در نوامبر سال ۲۰۲۱ در دانشگاه بولونیا ارائه کرده بود. متن این سخنرانیها قرار بود در سه روز متوالی توسط مانوئلا ماندراکیا (بازیگر) خونده بشه اما این نشست ها به دلیل کرونا لغو و سخنرانی کنسل شد. در متن این سخنرانیها، فرانته از تجربیاتش در فرآیند نوشتن، و سختی و چالش هاش برای مخاطب حرف میزنه.
من تا قبل از "درحاشیه" هیچ کتابی از النا فرانته نخونده بودم؛ ولی به واسطه مقاله نویسی و معرفی کتاب، با کتابها و قلمش آشنایی دارم. اتفاقا مجموعه ۴ جلدی ناپل رو هم هدیه گرفتم، و امیدوارم بتونم بزودی بخونمش.
میدونم النا فرانته، همون نویسندهایه که با "دوست باهوش من" و بقیه مجموعه ناپلی نشون داده چطور میشه با روایتی نفسگیر، دنیا رو تسخیر کرد و کلی طرفدار بدست آورد.
و اینبار، فرانته با "در حاشیه" آمده تا درباره نوشتن حرف بزنه؛ اما نه مثل یک نویسندهای که واقعاً حرفی برای گفتن داره، بلکه مثل کسی که در تله تفکرات خودش گیر افتاده و نمیدونه چطور بیرون بیاد. این کتاب نه رمانه، نه جستار دقیقا، نه حتی یک اعترافنامه؛ بلکه بیشتر شبیه به دفترچه خاطرات یک نویسنده وسواسیه که مدام دور خودش میچرخه و خیال میکنه با این چرخیدن، داره حرفهای عمیق میزنه.
ایده اصلی فرانته اینه که """نوشتن یک شکنجه است، یک جنگ تمامعیار با زبان، با خود، با دنیا"". مشکل من با این ایده اینه که اون این حرفو چنان بارها و بارها تکرار میکنه که دیگه حتی نمیشه جدیش گرفت. اگر به شکلهای مختلفی که فرانته این ایده رو بیان کرده نگاه کنیم، میبینیم که فقط داره کلمات رو جابهجا میکنه، اما در اصل چیز تازهای اضافه نمیشه.
عنوان کتاب ممکنه به خواننده القا کنه که این نوشتهها "در حاشیه"ی موضوعات مهمتری قرار دارن، اما حقیقت اینه که این کتاب، خودش در مرکز یک بحران گرفتاره؛ بحران خودشیفتگی یک نویسنده موفق که دیگه نمیدونه چی بگه، اما همچنان اصرار داره که بنویسه. انگار اون در این کتاب زور میزنه که نشان بده چقدر درگیر مسئله نوشتنه، چقدر برایش سخته، چقدر عذاب میکشه، اما در نهایت، نتیجه چیزی جز یک نمایش خستهکننده ذهنی از خودش نیست. در جایی از کتاب، اون از "ترس از زبان" و "ناتوانی در انتقال کامل افکار" حرف میزنه. اگه بخواهم واقعاً ازین زاویه نگاه کنیم، این کتاب خودش بهترین نمونه این ناتوانیه؛ یک مشت ایده پراکنده که انگار نویسنده هرگز نتونسته اونارو بهدرستی بیان کنه.
درواقع اگه خلاصه کتابو در دو جمله بخوایید، میشه این:
۱. نوشتن خیلی سخته.
۲. زنان در دنیای ادبیات به اندازه مردان جدی گرفته نمیشن.
البته هر دو جمله خیلی درستن، اما فرانته این ایدهها رو بسط نمیده، من توقع داشتم که زیر و زبر این ایده ها رو دربیاره، یا لایههای تازهای بهشون اضافه کنه؛ که خب متاسفانه اون فقط مدام این مفاهیم رو دور خودش میچرخونه، در عین حال چنان وانمود میکنه که انگار برای اولین بار در تاریخ بشریت به این بینشها رسیده.
بعنوان کسی که خودش رو فمنیست میدونه و به مسائل زنان در نویسندگی علاقمنده، یکی از بخشهای مهم کتاب بنظرم جستار "رنج و قلم" میتونه باشه که به زنان نویسنده و چالشهاشون در دنیای مردسالار اختصاص داره. فرانته اینجا به مسئله "نوشتن زنانه" و تفاوتش با ادبیات مردانه میپردازه، اما یک مشکل اینجاست، و اینه که متاسفانه حرفهاش در این بخش هم چیز جدیدی برای گفتن نداره. اون مدام از این میگه که ""زنان نویسنده باید خودشون رو ثابت کنن، که جامعه اونها رو جدی نمیگیره، که زبان مردانه اونها رو محدود میکنه"". اینها مسائل مهمی هستن، خیلی مهم و کاملا موافقم با تمامش، اما آیا فرانته حداقل اینجا تحلیل تازهای اضافه میکنه؟ خیر.
ویرجینیا وولف این حرفها رو با قدرت و شفافیت در شاهکار "اتاقی از آن خود" گفته، دوریس لسینگ با تجربه شخصیش نشونش داده، سیلویا پلات توی شعرهاش اینها رو فریاد زده. اما فرانته فقط داره همون حرفها رو دوباره تکرار میکنه، اونهم بدون اون ظرافتی که برای تأثیرگذاری لازمه.
یکی از بخش هایی هم که مطلقا نتونستم درکش کنم، و علیرغم همه تلاشم، و باوجود عشقم به دانته و بئاتریس، نتونستم ارتباطی بین مطالبش بفهمم، مقاله " دنده دانته" بود. نمیدونم حقیقتا ایراد از ترجمه کتاب هست یا بازم اینجا درگیر همون پیچیدگی نثر فرانته شدم، اما بنظرم این بخش از غیرقابلفهمترین بخش های کتابه که پتانسیل ش هدر رفته بود.
حرف آخر:
خلاصه که بعقیده من، این کتابیه که اگه نخونید هم چیزی از دست ندادید.
گاهی پیش میاد که نویسندگان بزرگ، در یک مقطع از زندگیشون، چیزی مینویسن که فقط برای خودشون معنا داره، نه برای خوانندگان. و بعقیده من "در حاشیه" دقیقاً یکی از همین کتابهاست.
فرانته میتونست این ایدهها رو در یک جستار کوتاه و فشرده، ارائه بره. اما خب تصمیم گرفته یک کتاب کامل بنویسه، و نتیجه چیزی شده که نهتنها منِ خواننده رو به تفکر وانمیداره، بلکه در یک چرخه بیپایان از ایدههای تکراری و نظریههای گنگ رها میکنه.
اگر دوست دارید ذهن یک نویسنده گرفتار رو از نزدیک ببینید، این کتاب برای شماست. اما اگه انتظار دارید که از این کتاب چیزی یاد بگیرید یا از خوندنش لذت ببرید، بهتره همون فرانته قدیمی خودتون رو دوباره بخونید و اجازه بدید در حاشیه، همونطور که اسمش میگه، در حاشیه قفسه کتابخونهتون باقی بمونه.
Read
November 10, 2022reading ferrante is not enough i need to eat her
November 25, 2021
I believe that the sense I have of writing — and all the struggles it involves — has to do with the satisfaction of staying beautifully within the margins and, at the same time, with the impression of loss, of waste, because of that success.
In an opening Editor’s Note, it is explained that Elena Ferrante had been invited to give a series of three lectures on writing, open to the public, at the University of Bologna. Pandemic-related restrictions ultimately prevented her from giving the lectures in person, but an actress delivered them in her stead and those lectures (plus a fourth essay written for a conference on Dante and Other Classics) are compiled here in In the Margins: On the Pleasures of Reading and Writing. I do find it fascinating to learn of writers’ processes — and especially when I’ve read widely and pleasurably of an author — and Ferrante took this assignment seriously; the result is scholarly, thoughtful, and eye-opening. No wonder I find Ferrante’s fiction so engaging: it is a reflection of her lifetime of close reading, deep thinking, and hard won craftsmanship. Probably most suited for fans of her novels, this certainly worked for me. (Note: I read an ARC through NetGalley and passages quoted may not be in their final forms.) The lectures:
Pain and Pen
A sort of vicious circle established itself clearly in my mind: if I wanted to believe that I was a good writer, I had to write like a man, staying strictly within the male tradition; although a woman, I couldn’t write like a woman except by violating what I was diligently trying to learn from the male tradition.
Ferrante was a literary child — a constant reader and praised writer of small fictions — and she was precocious enough to recognise early in life that there are rules to fiction; structures that both support and limit a writer (like the ruled lines and margins in a school notebook). In this lecture, Ferrante describes the conflict these rules created for her budding voice and she shares some of the writings that encouraged and influenced her: Italo Svevo’s Zeno’s Conscience (“My thinking seems something separate from me”), Virginia Woolf’s A Writer’s Diary (“I put in my hand and rummage in the bran pie”), Gaspara Stampa’s poem Rime (from the POV of “a lowly, abject woman”) and Samuel Beckett’s The Unnamable (“I’m in words, made of words”).
Aquamarine
I thought: everything that randomly kindles the start of a story is there outside and hits us, we collide, it confuses us, gets confused. Inside — inside us — is only the fragile machinery of our body. What we call “inner life” is a permanent flashing in the brain that wants to take shape as voice, as writing. So I looked around, waiting, for me at the time writing had, essentially, eyes: the trembling of a yellow leaf, the shiny parts of the coffee maker, my mother’s ring with the aquamarine that gave off a sky-blue light, my sisters fighting in the courtyard, the enormous ears of the bald man in the blue smock. I wanted to be a mirror. I assembled fragments according to a before and an after, I set one inside the other, a story came out. It happened naturally, and I did it constantly.
A teacher once quoted from Denis Diderot’s Jacques the Fatalist and His Master as a piece of advice for the young Ferrante: Tell the thing as it is. This was advice that the young writer found paralyzing — understanding that she can only describe things as they are filtered through her own consciousness — and ultimately, Ferrante says of the main characters in her first three novels (Troubling Love, Days of Abandonment, and The Lost Daughter), “I am, I would say, their autobiography as they are mine.” Ferrante then notes some readings that showed her new ways of looking at fiction (Adriana Cavarero’s Relating Narratives: Storytelling and Selfhood and Gertrude Stein’s The Autobiography of Alice B. Toklas) and these were the springboard to a new narrative voice (examining characters through “a necessary other”) that she would go on to use in My Brilliant Friend.
Histories, I
A woman who wants to write has unavoidably to deal not only with the entire literary patrimony she’s been brought up on and in virtue of which she wants to and can express herself but with the fact that that patrimony is essentially male and by its nature doesn’t provide true female sentences.
Quoting from poets Emily Dickinson (“Witchcraft was hung, in History”), María Guerra (“I lost a poem”), and Ingeborg Bachmann (“We have to work hard with the bad language that we have inherited”), Ferrante makes the case that if the words we write are influenced by everything we’ve ever read (those words that set the margins of what is acceptable and possible), then women writers have the disadvantage of having not seen enough of their own language in print. Ferrante struggled with finding her own female voice — went back and forth between writing in dialect and formal Italian for her Neapolitan Novels, looking for that voice — and ultimately found it in the interplay between the characters Lila and Lenù; between what they write about each other, as women.
Dante’s Rib
If I had to name what really struck me as a teen-ager — and not so much as a student but as a fledgling reader and aspiring writer — I would start with the discovery that Dante describes the act of writing obsessively, literally and figuratively, constantly presenting its power and its inadequacy, and the provisional nature.
Although there are a couple of references to modern writers who have critiqued Dante’s Commedia, this lecture is essentially about Ferrante’s love of Dante’s writing, and especially his treatment of Beatrice over the course of the epic. Beatrice goes from a mute paragon of girlish beauty to “a woman who has an understanding of God and speculative language, modeling her — I like to think — in the likeness of such figures as Mechtild of Magdeburg, Hildegarde of Bingen, Juliana of Norwich, Marguerite Porete, and Angela da Foligna, magistra theologorum. He does it naturally by bestowing on a female figure scientific, theological, mystical knowledge that is his, that he gets from his studies, from his rib. But in doing this — in that inleiarsi, so to speak, entering into, becoming her —he ventures to imagine, with his mystic-leaning rationalism, with his visionary realism, what is possible for women.” And so, it would seem, there are feminine role models in the patrimony (even if they were written by men) if one knows where to look for them.
Overall, I think these lectures would have had more impact in person — they read like speeches more than essays — but I was fascinated to learn how deeply Ferrante has struggled to find and shape her voice. I’m definitely pleased to have added this collection to what makes up my own sensibilities.
January 19, 2025
به عنوان یک زن فمینیست و (تقریباً) نویسنده، وظیفهی خودم میدانم خواندن آثار زنانی را که در مورد «نوشتن» نوشتهاند. و خوشبخت و خوشحال میشوم وقتی این وظیفه با خواندن یک اثر خوب، لذتبخش هم میشود.
با کیمیای عزیزم پشت بازار سعدی رشت چای میخورد��م و در مورد کتابهای عزیزمان و نوشتن و نوشتن به عنوان یک زن حرف میزدیم.
بحث به نوشتار زنانه کشیده شد و طبیعتاً از سیکسوی عزیزم حرف زدیم و بعد برای همین از این کتاب که ترجمه کرده است برایم گفت و گفت جایی که شگفتزدهاش کرده، همان جاییست که فرانته در مورد یک نویسندهی زن حرف میزند.
فرانته که حالا یکی از بزرگترین (اگر نگویم بزرگترین) نویسندگان معاصر ایتالیاییست با صداقتی مثالزدنی و درجهای بالا و تحسینبرانگیزی از آسیبپذیری از ناامنیهایش در مورد نوشتن و قلم خودش صحبت میکند.
نقطهای از کتاب که برای دوستم آن شب مهم بود و بعداً برای من هم عزیز شد، جاییست که فرانته در مورد یک شاعره صحبت میکند. میگوید همیشه وقتی به آثار تاثیرگذار ادبی فکر میکرده، به کسانی که بخواهد برای نوشتنش از آنها الهام بگیرد نام نویسندگان مرد به ذهنش میآمده. و اگر صدایی در ذهنش بود، پژواکی بوده از کلماتی که مردها نوشته بودند. صدایی همیشه بیگانه که متعلق به او نیست.
و در نتیجه همیشه فکر میکرده صدای او، صدای زنانهی او و اسلوبش در نوشتن پاسخگو نیست و نمیتواند هیچوقت به خاطر زن بودن، به اندازهی نویسندگان معروف مرد خوب بنویسد. بعد به صورت اتفاقی شعری از یک زن ایتالیایی میخواند که در قرن ۱۶ میلادی نوشته شده.
«زنی اگر، زنی خوار و خفیف چون من
اگر من میتوانم شعلههایی این چنین فروزان
را در میانهٔ سینهٔ خود حمل کنم
چرا نثار دنیا نکنم، رگههایی از سبک و سیاق فروزشش را؟»
بعد از خواندن این شعر است که کمکم متوجه میشود انگار آنچنان الزامی هم نیست عوض کردن صدای خود و نوشتن با صدایی مردانه. انگار میتوان زن بود و چیزی برای گفتن داشت و چیز خوب و درخشانی هم برای گفتن داشت. ارمغانی از یک زن شاعر به زنی نویسنده که در تاریخ حرکت کرده است.
بعضی مواقع چیزهایی میخوانم که بابت نبوغ نویسنده تحسینشان میکنم، بعضی مواقع با آثاری مواجه میشوم که صرفاً درک میکنم و میتوانم متوجه اهمیتشان بشوم اما لزوماً دوستشان ندارم. اما بعضی کتابها هستند که جملاتش به جانم «مینشینند». انگار که ذهنم حفرههایی خالی داشته باشند و با کلمات نویسنده پر شوند. این کتاب و هرجایی که فرانته بیپرده از نوشتن صحبت کرده بود، هرجایی که نامی از زنها و جادوگرها برده بود، از تاریخی که مردها از ما گرفتند و از تاریخی که حالا ما زنها باید بازپسبگیریم، روی حفرههای روحم نشستند.
نمیدانم چه میشد و برای همین دوست دارم تخیل کنم دنیایی را که در آن زنها برای نوشتن و برای الهام گرفتن مجبور به تفعل زدن به تاریخ مردانه و نوشتار مردانه نبودند. دوست دارم تخیل کنم تاریخی را که قلم زن هم در آن ردپایی از خود به جا گذاشته است. تخیل میکنم و مینویسم که غیر از این چاره و وظیفهای ندارم.
با کیمیای عزیزم پشت بازار سعدی رشت چای میخورد��م و در مورد کتابهای عزیزمان و نوشتن و نوشتن به عنوان یک زن حرف میزدیم.
بحث به نوشتار زنانه کشیده شد و طبیعتاً از سیکسوی عزیزم حرف زدیم و بعد برای همین از این کتاب که ترجمه کرده است برایم گفت و گفت جایی که شگفتزدهاش کرده، همان جاییست که فرانته در مورد یک نویسندهی زن حرف میزند.
فرانته که حالا یکی از بزرگترین (اگر نگویم بزرگترین) نویسندگان معاصر ایتالیاییست با صداقتی مثالزدنی و درجهای بالا و تحسینبرانگیزی از آسیبپذیری از ناامنیهایش در مورد نوشتن و قلم خودش صحبت میکند.
نقطهای از کتاب که برای دوستم آن شب مهم بود و بعداً برای من هم عزیز شد، جاییست که فرانته در مورد یک شاعره صحبت میکند. میگوید همیشه وقتی به آثار تاثیرگذار ادبی فکر میکرده، به کسانی که بخواهد برای نوشتنش از آنها الهام بگیرد نام نویسندگان مرد به ذهنش میآمده. و اگر صدایی در ذهنش بود، پژواکی بوده از کلماتی که مردها نوشته بودند. صدایی همیشه بیگانه که متعلق به او نیست.
و در نتیجه همیشه فکر میکرده صدای او، صدای زنانهی او و اسلوبش در نوشتن پاسخگو نیست و نمیتواند هیچوقت به خاطر زن بودن، به اندازهی نویسندگان معروف مرد خوب بنویسد. بعد به صورت اتفاقی شعری از یک زن ایتالیایی میخواند که در قرن ۱۶ میلادی نوشته شده.
«زنی اگر، زنی خوار و خفیف چون من
اگر من میتوانم شعلههایی این چنین فروزان
را در میانهٔ سینهٔ خود حمل کنم
چرا نثار دنیا نکنم، رگههایی از سبک و سیاق فروزشش را؟»
بعد از خواندن این شعر است که کمکم متوجه میشود انگار آنچنان الزامی هم نیست عوض کردن صدای خود و نوشتن با صدایی مردانه. انگار میتوان زن بود و چیزی برای گفتن داشت و چیز خوب و درخشانی هم برای گفتن داشت. ارمغانی از یک زن شاعر به زنی نویسنده که در تاریخ حرکت کرده است.
بعضی مواقع چیزهایی میخوانم که بابت نبوغ نویسنده تحسینشان میکنم، بعضی مواقع با آثاری مواجه میشوم که صرفاً درک میکنم و میتوانم متوجه اهمیتشان بشوم اما لزوماً دوستشان ندارم. اما بعضی کتابها هستند که جملاتش به جانم «مینشینند». انگار که ذهنم حفرههایی خالی داشته باشند و با کلمات نویسنده پر شوند. این کتاب و هرجایی که فرانته بیپرده از نوشتن صحبت کرده بود، هرجایی که نامی از زنها و جادوگرها برده بود، از تاریخی که مردها از ما گرفتند و از تاریخی که حالا ما زنها باید بازپسبگیریم، روی حفرههای روحم نشستند.
نمیدانم چه میشد و برای همین دوست دارم تخیل کنم دنیایی را که در آن زنها برای نوشتن و برای الهام گرفتن مجبور به تفعل زدن به تاریخ مردانه و نوشتار مردانه نبودند. دوست دارم تخیل کنم تاریخی را که قلم زن هم در آن ردپایی از خود به جا گذاشته است. تخیل میکنم و مینویسم که غیر از این چاره و وظیفهای ندارم.
Read
September 16, 2024Though I've never read a whit of "Elena Ferrante," I do know that she's obsessive about hiding her identity. These essays were apparently delivered as lectures by an actress. Guest speaker. Spokesperson.
I was attracted to the book because I like to hear writers go on and on about their writing. There's some of that here, though not a lot of it. Often you get a bonus, too, wherein influences are mentioned. Thus "Ferrante" discusses books and writers she's taken in -- some names I've never seen before (mostly Italian -- surprise!), and others well-known like Gertrude Stein and Emily Dickinson and Dante (a man so famous, he's known by one name vs. two).
In order of preference, I enjoyed Essay #3, #2, and a tie between #1 and #4. The first ("Pain and Pen") was mostly focused on her very early days when she knew she wanted to write -- I mean, right down to descriptions of the writing tablet and the red line on the right side (don't run through it! oh, OK, run through it then). "Aquamarine" and especially "Histories, I" get more into the good stuff about writers and writing, though they're still not the best of their kind.
Finally, the "Dante's Rib" is a bit of a love song to The Divine Comedy -- a work I've dabbled in more than conquered. I truly believe you cannot fully enjoy that lovely beast unless you read it in its original Italian, so you can see why "Ferrante" waxes eloquent.
All in all, a pleasant diversion.
I was attracted to the book because I like to hear writers go on and on about their writing. There's some of that here, though not a lot of it. Often you get a bonus, too, wherein influences are mentioned. Thus "Ferrante" discusses books and writers she's taken in -- some names I've never seen before (mostly Italian -- surprise!), and others well-known like Gertrude Stein and Emily Dickinson and Dante (a man so famous, he's known by one name vs. two).
In order of preference, I enjoyed Essay #3, #2, and a tie between #1 and #4. The first ("Pain and Pen") was mostly focused on her very early days when she knew she wanted to write -- I mean, right down to descriptions of the writing tablet and the red line on the right side (don't run through it! oh, OK, run through it then). "Aquamarine" and especially "Histories, I" get more into the good stuff about writers and writing, though they're still not the best of their kind.
Finally, the "Dante's Rib" is a bit of a love song to The Divine Comedy -- a work I've dabbled in more than conquered. I truly believe you cannot fully enjoy that lovely beast unless you read it in its original Italian, so you can see why "Ferrante" waxes eloquent.
All in all, a pleasant diversion.
January 8, 2025
Daha önce Elena Ferrante hiç okumadım, tuhaf bir direncim var kendisine karşı, bazen oluyor böyle. Ama okuyacağım, vallahi. Napoli'ye gitmeye de hazırlanırken bir yerinden tanışayım artık dedim ve bu minik kitaba gitti elim. Ferrante'nin kamuya açık ders olarak topluluk önünde okumak üzere kaleme aldığı ancak daha sonra pandemi nedeniyle veremediği derslerin metinleri bunlar. Kitabın kapağında "Yazmanın ve Okumanın Zevki Üzerine Sohbetler" diyor - ancak açıkçası okumaktan çok yazmak üzerine akıl yürütüyor Ferrante, biraz yanıltıcı gibi bu başlık.
Hem de epeyce derinlikli bir akıl yürütme. Ben kendisinin eserlerini okumadığım için özellikle kendi kitaplarına referans verdiği, onları kurgularken ve yazarken yaşadığı süreçleri anlattığı bölümlerde biraz zorlandım açıkçası ama bir yandan da kitaplara duyduğum merakı artırdı, önyargılarımın biraz kırılmasını sağladı, iyi oldu sanki.
Bu kitapta öğrendiğim ve beni vuran bir kavram oldu, sırf bunun için bile okunurmuş, "zorunlu öteki" kavramı. Sevdiğim romanların zorunlu ötekileri üzerine düşünürken buldum kendimi, Ferrante'nin kendi karakterlerini yaratırken bu kavramdan nasıl faydalandığını okumak da ayrıca ilginçti.
Metin bir noktada Getrude Stein'ın Alice B. Toklas'ın Özyaşamöyküsü kitabına varıyor. Geçtiğimiz aylarda Jeanette Winterson'ın Normal Olmak Varken Neden Mutlu Olasın'ında da bu kitabın bahsi uzun uzun geçiyordu, kitaba dair duyduğum merak katmerlendi, onu da sipariş ettim, tez zamanda okumam gerektiğine dair güçlü bir dürtü duyuyorum - hatta Ferrante "Benim Olağanüstü Akıllı Arkadaşım" kitabını Stein'ın yazdıklarından ilhamla isimlendirmiş, öğrenmiş oldum.
Bir de - metnin her yerine sinmiş kadın olmak meselesi de ayrıca önemli bence. En baştan itibaren sırf bir kadın olduğu için yazdıklarının yeterince iyi olmayabileceği endişesini taşımasını, yazarken hep bir erkeğin eleştirel sesini duyduğunu dürüstçe anlattığı kısımlar çok güzeldi; ne çok kadın yazar yaşadı bunları ve maalesef hala yaşıyor.
Güzel, ufuk açıcı bir tanışma oldu velhasıl. Ben buradan devam ederim artık Ferrante'ye bu sene. ❤️
Hem de epeyce derinlikli bir akıl yürütme. Ben kendisinin eserlerini okumadığım için özellikle kendi kitaplarına referans verdiği, onları kurgularken ve yazarken yaşadığı süreçleri anlattığı bölümlerde biraz zorlandım açıkçası ama bir yandan da kitaplara duyduğum merakı artırdı, önyargılarımın biraz kırılmasını sağladı, iyi oldu sanki.
Bu kitapta öğrendiğim ve beni vuran bir kavram oldu, sırf bunun için bile okunurmuş, "zorunlu öteki" kavramı. Sevdiğim romanların zorunlu ötekileri üzerine düşünürken buldum kendimi, Ferrante'nin kendi karakterlerini yaratırken bu kavramdan nasıl faydalandığını okumak da ayrıca ilginçti.
Metin bir noktada Getrude Stein'ın Alice B. Toklas'ın Özyaşamöyküsü kitabına varıyor. Geçtiğimiz aylarda Jeanette Winterson'ın Normal Olmak Varken Neden Mutlu Olasın'ında da bu kitabın bahsi uzun uzun geçiyordu, kitaba dair duyduğum merak katmerlendi, onu da sipariş ettim, tez zamanda okumam gerektiğine dair güçlü bir dürtü duyuyorum - hatta Ferrante "Benim Olağanüstü Akıllı Arkadaşım" kitabını Stein'ın yazdıklarından ilhamla isimlendirmiş, öğrenmiş oldum.
Bir de - metnin her yerine sinmiş kadın olmak meselesi de ayrıca önemli bence. En baştan itibaren sırf bir kadın olduğu için yazdıklarının yeterince iyi olmayabileceği endişesini taşımasını, yazarken hep bir erkeğin eleştirel sesini duyduğunu dürüstçe anlattığı kısımlar çok güzeldi; ne çok kadın yazar yaşadı bunları ve maalesef hala yaşıyor.
Güzel, ufuk açıcı bir tanışma oldu velhasıl. Ben buradan devam ederim artık Ferrante'ye bu sene. ❤️
April 25, 2025
کلارا* کودکی بود که راه و روش پیادهرویاش، کم و بیش به دوران کودکی عدهای از ما شباهت دارد. کودکی که در میانۀ راه متوقف میشود و خطوط بین سنگفرشها، او را گیج و سردرگم میکند. کلارا نمیتواند پا بر خطوط بگذارد. حاضر است لوکاس او را بغل کند و در جایی مابین خطوط فرود بیاید تا اینکه مرزهای خیالی ذهنش را لگدمال کند. اما در پس این خطوط مزاحم و سرگیجهآور آن دوران چه نهفته است؟
النا فرانته در ابتدای این کتاب، که در قالب جستار و به منظور سخنرانی نوشته شده بود، از دلهرۀ عظیم کودکیاش میگوید. از خطوط قرمز حاشیۀ صفحات که او را احاطه کردهاند. نمیتواند کلماتش را از آن فضای تعیین شده عبور دهد اما سؤال این است که باید پشت آنها به نظاره بنشیند و دست روی دست بگذارد تا قلعۀ نامتناهی ذهنش محدود شود؟ یا باید در مسیر ناشناخته قدم بگذارد و ساختارشکن باشد؟
جلد کتاب، این دوراهی را به زیبایی به تصویر میکشد. زنی که به ظلمات پیش رویش خیره شده است اما دو روزنۀ نور بر وجودش میتابد و به نقل از مترجم فارسی اثر، این پرتوهای نور، سایۀ زن را به شکل قلم بر صفحه بازتاب میکند. موقعیت زن در پشت خطوط قرار دارد. او به چشمانی از جنس نوشتن نگاه میکند اما باید بهای دستیابی به اقیانوسی از کلمات را هم بپردازد. اقیانوسی که غرقش میکند، نجاتش میدهد، گنجینههایی در خود دارد و ویرانههایی به جا میگذارد. زن باید شجاعت رد شدن از مرزها را داشته باشد. باید النا گرکویی باشد تا دیدن دریا را به جان بخرد نه لیلایی که میل به بازگشت در وجودش رخنه کرده و عبور از تونل، او را به ورطۀ اضطراب و وحشت سوق میدهد.
آدمی نه تنها در گیر و دار خطوط قابل دید است، بلکه در اسارت مرزهایی نامرئی هم قرار گرفته است. قوانین ناشناختهای برای آن وضع میکند و جسم و روحش را در میانشان میبیند. راه رهایی در پیشروی است؛ در لذت در بند نبودن و آزادانه گشتن؛ در ویرانی قرمز لجوج و بازسازی رنگهای گوناگون و زندگیبخش.
نویسنده در قدم اول این دغدغه را خلاصه مطرح میکند اما در فصول بعد، به شرح آن هم میپردازد. به طور مثال از دانته و کمدی الهی سخن میگوید. او به مقولۀ دیکته کردن اشاره میکند و جادوی قلم دانته را به کمک آن شرح میدهد. وقتی کسی دیکته میکند، وظیفۀ نخست در گوش سپردن به اوست؛ بدون دخل و تصرف در متن باید آن را ثبت کرد و فرصت صحبت کردن را دریغ نکرد. نباید وقفهای در میان کلام گوینده ایجاد کرد. این شیوه منجر میشود که گوینده یا شخصیت خیالی مد نظر، بیواسطه و کنترل صحبت کند. ریتم، گویش و زبان او دست نخورده باقی بماند و مانعی بر سر راه او قرار نگیرد. گویی هویت منحصربهفرد و زبان خاص خودش را دارد که وسعتش به بیکرانگی تاریخ است. از منظری دیگر، تاریخ به زبان تبدیل میشود.
در مجموعۀ ناپل از النا فرانته نیز گویش ایتالیایی شخصیتها فرق دارد. زبان دانشگاهی لنو با زبان خشمآلود لیلا متفاوت است؛ همانگونه که زبان نینو و استفانو با یکدیگر فرق دارد. حالا نمونۀ قوی و ماندگار این مسئله در قلم دانته دیده میشود که در فصل آخر کتاب، با دید جدیدی به آن پرداخته شده است.
فرانته علاوه بر اینکه کم و بیش به آثار نویسندگان دیگر میپردازد بلکه بهترین راهنما برای آثار خودش نیز محسوب میشود. در فصلهای آکوامارین و تواریخ، من، ریزبینانه به کتابها، جنس و سبک قلم خویش مینگرد و بخشهایی از آثارش را توضیح میدهد. این دو فصل میانی، هم کمک شایانی به آشنایی بیشتر با فرانته میکند و هم برای خوانندگان آثار داستانی کمککننده است. الهام گرفتن برای خلق شخصیتهای ناپل، جذابیت سیر داستانی در نظر نویسنده و دیدگاه خالق به مخلوقاتش میتواند گرههایی را از داستانهایش باز کند. چه با فرانته مواجهه نداشته باشید و چه از قبل از او خوانده باشید، خوانش این کتاب مفید واقع میشود.
نثر فر��نته بیغلوغش است. او از دوراهیها، سختیهای راه و دست و پنجه نرم کردن با چالشهای نویسندگی به مراتب گفته است و بخشی از تجاربش را در باب لذت خواندن و نوشتن در این اثر شرح داده است. او خالقی به شمار میرود که همانند تکتک انسانها، تردیدها و کلنجارهای ذهنی خود را دارد. بینقص نیست و برای بهتر شدن در تلاش است.
فرانته زنی بیهویت است اما به زنان بسیاری هویت بخشیده و واقعیت زندگی را در حد توانش در آثار خویش به قلم درآورده است. او بنا بر دلایلی، محو و پنهان است اما کلماتش از حواشی بیرون میزند و صدایشان را به گوش جهانیان میرسانند. او جایگاهش را فراموش نمیکند. میراثی که از گذشته بر جای مانده را نادیده نمیگیرد و آنقدر متواضع و فروتن است که خود را مدیون پیشینیان میداند؛ چون با مطالعۀ آثارشان میتواند سیر ادبیات را واکاوی و اثری را خلق کند. لازمۀ دانستن موقعیت، نگاهی به گذشته است. اینکه نویسندگان پیشین چه کردند و در حال حاضر چه میتوان کرد. یادگیری و مطالعۀ این سیر تاریخی، کمک بزرگی در جهت ساخت دنیایی امروزی میکند.
دنیایی که زبان قدیم را ندارد و باید با زبانی تازه، داستانش را شرح دهد. به همین خاطر، زبانش را میسازد و در عین حال از خاطر نمیبرد چگونه به خلق کردن دست یافت.
در نهایت، قدردان مترجم اثر بابت این ترجمۀ روان و وقتی که در گروه همخوانی صرف کرد هستم و امیدوارم کتابهای بیشتری را برای جامعۀ فارسیخوان ترجمه کنند.
از اعضای گروه هم بابت ثبت این تجربۀ ماندگار متشکرم و امیدوارم پشت خطوط قرمز نمانید.
*از شخصیتهای فیلم The Hunt به شمار میرود.
النا فرانته در ابتدای این کتاب، که در قالب جستار و به منظور سخنرانی نوشته شده بود، از دلهرۀ عظیم کودکیاش میگوید. از خطوط قرمز حاشیۀ صفحات که او را احاطه کردهاند. نمیتواند کلماتش را از آن فضای تعیین شده عبور دهد اما سؤال این است که باید پشت آنها به نظاره بنشیند و دست روی دست بگذارد تا قلعۀ نامتناهی ذهنش محدود شود؟ یا باید در مسیر ناشناخته قدم بگذارد و ساختارشکن باشد؟
جلد کتاب، این دوراهی را به زیبایی به تصویر میکشد. زنی که به ظلمات پیش رویش خیره شده است اما دو روزنۀ نور بر وجودش میتابد و به نقل از مترجم فارسی اثر، این پرتوهای نور، سایۀ زن را به شکل قلم بر صفحه بازتاب میکند. موقعیت زن در پشت خطوط قرار دارد. او به چشمانی از جنس نوشتن نگاه میکند اما باید بهای دستیابی به اقیانوسی از کلمات را هم بپردازد. اقیانوسی که غرقش میکند، نجاتش میدهد، گنجینههایی در خود دارد و ویرانههایی به جا میگذارد. زن باید شجاعت رد شدن از مرزها را داشته باشد. باید النا گرکویی باشد تا دیدن دریا را به جان بخرد نه لیلایی که میل به بازگشت در وجودش رخنه کرده و عبور از تونل، او را به ورطۀ اضطراب و وحشت سوق میدهد.
آدمی نه تنها در گیر و دار خطوط قابل دید است، بلکه در اسارت مرزهایی نامرئی هم قرار گرفته است. قوانین ناشناختهای برای آن وضع میکند و جسم و روحش را در میانشان میبیند. راه رهایی در پیشروی است؛ در لذت در بند نبودن و آزادانه گشتن؛ در ویرانی قرمز لجوج و بازسازی رنگهای گوناگون و زندگیبخش.
نویسنده در قدم اول این دغدغه را خلاصه مطرح میکند اما در فصول بعد، به شرح آن هم میپردازد. به طور مثال از دانته و کمدی الهی سخن میگوید. او به مقولۀ دیکته کردن اشاره میکند و جادوی قلم دانته را به کمک آن شرح میدهد. وقتی کسی دیکته میکند، وظیفۀ نخست در گوش سپردن به اوست؛ بدون دخل و تصرف در متن باید آن را ثبت کرد و فرصت صحبت کردن را دریغ نکرد. نباید وقفهای در میان کلام گوینده ایجاد کرد. این شیوه منجر میشود که گوینده یا شخصیت خیالی مد نظر، بیواسطه و کنترل صحبت کند. ریتم، گویش و زبان او دست نخورده باقی بماند و مانعی بر سر راه او قرار نگیرد. گویی هویت منحصربهفرد و زبان خاص خودش را دارد که وسعتش به بیکرانگی تاریخ است. از منظری دیگر، تاریخ به زبان تبدیل میشود.
هیچ زبان و نوشتهای از دل خود متولد نشده؛ هیچ زبان و نوشتهای خالق خودش نیست. به عبارت دیگر، کاتب باید آنقدر بخواند و مهارت کسب کند تا سرانجام بتواند نوشتهای را خلق کند که انگار از خودش اختیار دارد؛ کلماتی که انگار خودبهخود و بدون دخالت هیچکس و هیچچیزی، لبریز میشوند و از درون به بیرون و از قلب به کاغذ میریزند. شيوۀ تازهای که دانته حرفش را میزند، برای تازه بودن نیازمند آن است که حد و مرزهای سبکهای قدیمی را بشناسد چون تنها با شناختن حد و مرزهاست که میتوان از آن عبور کرد. اگر به چنین جایی برسیم، دیگر هرگز از دیکتۀ عشق جا نمیمانیم.
در مجموعۀ ناپل از النا فرانته نیز گویش ایتالیایی شخصیتها فرق دارد. زبان دانشگاهی لنو با زبان خشمآلود لیلا متفاوت است؛ همانگونه که زبان نینو و استفانو با یکدیگر فرق دارد. حالا نمونۀ قوی و ماندگار این مسئله در قلم دانته دیده میشود که در فصل آخر کتاب، با دید جدیدی به آن پرداخته شده است.
فرانته علاوه بر اینکه کم و بیش به آثار نویسندگان دیگر میپردازد بلکه بهترین راهنما برای آثار خودش نیز محسوب میشود. در فصلهای آکوامارین و تواریخ، من، ریزبینانه به کتابها، جنس و سبک قلم خویش مینگرد و بخشهایی از آثارش را توضیح میدهد. این دو فصل میانی، هم کمک شایانی به آشنایی بیشتر با فرانته میکند و هم برای خوانندگان آثار داستانی کمککننده است. الهام گرفتن برای خلق شخصیتهای ناپل، جذابیت سیر داستانی در نظر نویسنده و دیدگاه خالق به مخلوقاتش میتواند گرههایی را از داستانهایش باز کند. چه با فرانته مواجهه نداشته باشید و چه از قبل از او خوانده باشید، خوانش این کتاب مفید واقع میشود.
نثر فر��نته بیغلوغش است. او از دوراهیها، سختیهای راه و دست و پنجه نرم کردن با چالشهای نویسندگی به مراتب گفته است و بخشی از تجاربش را در باب لذت خواندن و نوشتن در این اثر شرح داده است. او خالقی به شمار میرود که همانند تکتک انسانها، تردیدها و کلنجارهای ذهنی خود را دارد. بینقص نیست و برای بهتر شدن در تلاش است.
فرانته زنی بیهویت است اما به زنان بسیاری هویت بخشیده و واقعیت زندگی را در حد توانش در آثار خویش به قلم درآورده است. او بنا بر دلایلی، محو و پنهان است اما کلماتش از حواشی بیرون میزند و صدایشان را به گوش جهانیان میرسانند. او جایگاهش را فراموش نمیکند. میراثی که از گذشته بر جای مانده را نادیده نمیگیرد و آنقدر متواضع و فروتن است که خود را مدیون پیشینیان میداند؛ چون با مطالعۀ آثارشان میتواند سیر ادبیات را واکاوی و اثری را خلق کند. لازمۀ دانستن موقعیت، نگاهی به گذشته است. اینکه نویسندگان پیشین چه کردند و در حال حاضر چه میتوان کرد. یادگیری و مطالعۀ این سیر تاریخی، کمک بزرگی در جهت ساخت دنیایی امروزی میکند.
اشتباه ارنست، به دست آوردن موفقیت با احترام گذاشتن به چهارچوبها و قوانین یک بازی قدیمی است؛ فضیلت گرترود این است که به این بازی قدیمی میچسبد تا آن را در راه هدف خودش ویران کند و آنطور که میخواهد، از نو بسازد.
دنیایی که زبان قدیم را ندارد و باید با زبانی تازه، داستانش را شرح دهد. به همین خاطر، زبانش را میسازد و در عین حال از خاطر نمیبرد چگونه به خلق کردن دست یافت.
در نهایت، قدردان مترجم اثر بابت این ترجمۀ روان و وقتی که در گروه همخوانی صرف کرد هستم و امیدوارم کتابهای بیشتری را برای جامعۀ فارسیخوان ترجمه کنند.
از اعضای گروه هم بابت ثبت این تجربۀ ماندگار متشکرم و امیدوارم پشت خطوط قرمز نمانید.
*از شخصیتهای فیلم The Hunt به شمار میرود.
December 30, 2021
Sometimes I wonder if working—whether as an academic, or even as a literary critic—on Ferrante might be both a blessing and a curse? On the one hand, what a treasure trove of literary, historical, philosophical, and feminist references we find in her essays. It makes reading her and analyzing her work even more rewarding: there's always another hidden reference to discover, another source you had not considered. In this particular collection, I squealed when she mentioned Cavarero's Tu che mi guardi, tu che mi racconti: Filosofia della narrazione and especially the essay on Amalia and Emilia which several scholars had theorized might have been the original source for Lila and Elena's relationship.
I also found it so riveting that she referenced the relationship between Gertrude Stein and Alice B. Toklas, it definitely confirmed certain theories in my mind with regards to Ferrante's relationship to writing, but also certain dynamics in the relationship between Lila and Elena.
But at the same time, it can be a bit frustrating to be working on someone who is so much smarter than you; an author who is her own best critic. I think what allows Ferrante this power, the power to be her own best critic, is also the fact that Ferrante is an invention. Not to get too meta here, but I sometimes do wonder (and do get a bit frustrated): how much of this is the author behind Ferrante, how much does this person believe what she is writing, how much of what Ferrante writes here (not just the autobiographical details which I have chosen to completely ignore as "true") but rather the philosophy that she espouses, how much of that is true?
Does the "real" Ferrante really love Stein and Cavarero and Muraro? Or is she merely using them because that's what an author like Ferrante is supposed to read and be inspired by? Isabelle Pinto, in her fantastic work on Ferrante and subjectivity, Elena Ferrante: Poetiche e politiche della soggettività, has said that Ferrante's works are a "fantasy of autofiction". So when we are reading these essays, are we reading an incredibly meta, high-minded work of fiction after all?
Does any of this even matter? I guess in an essay collection that is all about literary truth and inspiration, about the "scribbling vein," about coming to terms with the polyphonic nature of every artistic endeavor, it maybe doesn't. But it's nice to be given the opportunity to ponder these questions.
There is truly no one like Ferrante. Not simply as a fiction writer, but as a once in a generation thinker.
I also found it so riveting that she referenced the relationship between Gertrude Stein and Alice B. Toklas, it definitely confirmed certain theories in my mind with regards to Ferrante's relationship to writing, but also certain dynamics in the relationship between Lila and Elena.
But at the same time, it can be a bit frustrating to be working on someone who is so much smarter than you; an author who is her own best critic. I think what allows Ferrante this power, the power to be her own best critic, is also the fact that Ferrante is an invention. Not to get too meta here, but I sometimes do wonder (and do get a bit frustrated): how much of this is the author behind Ferrante, how much does this person believe what she is writing, how much of what Ferrante writes here (not just the autobiographical details which I have chosen to completely ignore as "true") but rather the philosophy that she espouses, how much of that is true?
Does the "real" Ferrante really love Stein and Cavarero and Muraro? Or is she merely using them because that's what an author like Ferrante is supposed to read and be inspired by? Isabelle Pinto, in her fantastic work on Ferrante and subjectivity, Elena Ferrante: Poetiche e politiche della soggettività, has said that Ferrante's works are a "fantasy of autofiction". So when we are reading these essays, are we reading an incredibly meta, high-minded work of fiction after all?
Does any of this even matter? I guess in an essay collection that is all about literary truth and inspiration, about the "scribbling vein," about coming to terms with the polyphonic nature of every artistic endeavor, it maybe doesn't. But it's nice to be given the opportunity to ponder these questions.
There is truly no one like Ferrante. Not simply as a fiction writer, but as a once in a generation thinker.
March 6, 2022
Elena Ferrante could write a long-form essay about making toast for breakfast, and I would want to read it. Just a heads up, though: even though the essays in In The Margins were ostensibly written for a generalist audience, Ferrante’s language, expression, and references still feel quite advanced and academic. It isn’t a TED talk. This collection takes concentration, and probably a couple of re-reads.
Read my full review of Keeping Up With The Penguins.
Read my full review of Keeping Up With The Penguins.
March 17, 2025
این کتاب از ۴ جستار تشکیل شده که من از بین اونا دو بخش "در حاشیه"و" تواریخ من"را بیشتر دوست داشتم.
نکتهای که در کتاب بیشتر از همه توجه منو به خودش جلب کرد، نوشتههای فرانته دربارهی نقش زنان در ادبیات و چالشهایی که نویسندگان زن با اون دست و پنجه نرم میکنن بود.
نکته دوم که برام جالب بود تاکید فراوان نویسنده به مطالعه آثار نویسندگان مطرح و حتی بازخوانی آنها در مقاطع مختلف بود تا با این کار بتونه سبک منحصر به فرد خودش و صدای خاص خودش رو پیدا کنه.
این کتاب برای کسانی که قصد دارند نویسنده بشن میتونه مفید باشه، و همچنین برای کسانی که آثار فرانته رو از قبل مطالعه کردن. برای کسانی مثل من که این اولین کتابی هست که از این نویسنده میخونن هم میتونه نمونهی خوبی برای آشنایی با این نویسنده باشه.
از متن:
❄️اگر یه نوشتههای دیگران نگاه نکنی،نمیتوانی نوشتن را یاد بگیری.
❄️هر روایتی باید ماجرای روایت شدنش را نیز در دل خود داشته باشد.
❄️ما با هر چیزی که مینویسیم اعلام میکنیم که محصول تمام رویاروییهای خوب و بد و عامدانه و تصادفی با نوشتههای دیگران هستیم.
❄️نوشتن یعنی گنجینه عظیم چیزهایی که تا کنون نوشته شده را برداری و یاد بگیری که چگونه باید این ثروت را خرج کنی.
❄️نویسنده هیچ نامی ندارد.او حساسیت مطلق است،حساسیتی که از الفبا تغذیه میکند و در انتها الفبای خودش را خلق میکند.
نکتهای که در کتاب بیشتر از همه توجه منو به خودش جلب کرد، نوشتههای فرانته دربارهی نقش زنان در ادبیات و چالشهایی که نویسندگان زن با اون دست و پنجه نرم میکنن بود.
نکته دوم که برام جالب بود تاکید فراوان نویسنده به مطالعه آثار نویسندگان مطرح و حتی بازخوانی آنها در مقاطع مختلف بود تا با این کار بتونه سبک منحصر به فرد خودش و صدای خاص خودش رو پیدا کنه.
این کتاب برای کسانی که قصد دارند نویسنده بشن میتونه مفید باشه، و همچنین برای کسانی که آثار فرانته رو از قبل مطالعه کردن. برای کسانی مثل من که این اولین کتابی هست که از این نویسنده میخونن هم میتونه نمونهی خوبی برای آشنایی با این نویسنده باشه.
از متن:
❄️اگر یه نوشتههای دیگران نگاه نکنی،نمیتوانی نوشتن را یاد بگیری.
❄️هر روایتی باید ماجرای روایت شدنش را نیز در دل خود داشته باشد.
❄️ما با هر چیزی که مینویسیم اعلام میکنیم که محصول تمام رویاروییهای خوب و بد و عامدانه و تصادفی با نوشتههای دیگران هستیم.
❄️نوشتن یعنی گنجینه عظیم چیزهایی که تا کنون نوشته شده را برداری و یاد بگیری که چگونه باید این ثروت را خرج کنی.
❄️نویسنده هیچ نامی ندارد.او حساسیت مطلق است،حساسیتی که از الفبا تغذیه میکند و در انتها الفبای خودش را خلق میکند.
April 29, 2025
النا فرانتهی عزیز عزیز عزیز عزیز،
آخرین بار که برات نوشتم برف میاومد. دقیقا یادمه که تمام مشاهداتم، افکارم و مطالعاتم زیر سایهی تو بود.
°°°
بیشتر از سی سال پیش، به خودم گفتم تلاش برای بازگو کردن آنچه رخ داده به همان صورتی که رخ داده، آدم را فلج میکند.
آخرین بار که برات نوشتم برف میاومد. دقیقا یادمه که تمام مشاهداتم، افکارم و مطالعاتم زیر سایهی تو بود.
°°°
بیشتر از سی سال پیش، به خودم گفتم تلاش برای بازگو کردن آنچه رخ داده به همان صورتی که رخ داده، آدم را فلج میکند.
April 11, 2024
superbă & necesară pentru mine:
- mai ales în ceea ce privește înțelegerea dualității scrupulozitate & ieșirea dintre margini, altfel spus a încerca să scrii tradițional, respectând forma și sperând, în acest demers clasic, să reușești să scrii ceva surprinzător - o dualitate cu care Elena Ferrante ne mărturisește că încă se luptă;
- ca femeie care scrie, în ceea ce privește tocmai istoria și contribuția pe care o putem toate oferi scriind, în ciuda nesiguranțelor, de a lăsa pentru moment deoparte distincțiile “literatură adevărată” și “mediocritate” și a încerca să “cucerim” limba urâtă sau măcar să o folosim;
- despre identificarea cu ceilalți, eurile divizate în timpul scrierii, inclusiv a deveni una cu personajul, care nu e chiar devenire cu una ad literam;
- adevăr vs realitate vs ficțiune și cum se pot împleti toate astea în scris. Dacă se împletesc. Despre obsesia noastră de a reda adevărul și realitatea în scris și cum/dacă putem ajunge la asta.
Am adorat-o.
- mai ales în ceea ce privește înțelegerea dualității scrupulozitate & ieșirea dintre margini, altfel spus a încerca să scrii tradițional, respectând forma și sperând, în acest demers clasic, să reușești să scrii ceva surprinzător - o dualitate cu care Elena Ferrante ne mărturisește că încă se luptă;
- ca femeie care scrie, în ceea ce privește tocmai istoria și contribuția pe care o putem toate oferi scriind, în ciuda nesiguranțelor, de a lăsa pentru moment deoparte distincțiile “literatură adevărată” și “mediocritate” și a încerca să “cucerim” limba urâtă sau măcar să o folosim;
- despre identificarea cu ceilalți, eurile divizate în timpul scrierii, inclusiv a deveni una cu personajul, care nu e chiar devenire cu una ad literam;
- adevăr vs realitate vs ficțiune și cum se pot împleti toate astea în scris. Dacă se împletesc. Despre obsesia noastră de a reda adevărul și realitatea în scris și cum/dacă putem ajunge la asta.
Am adorat-o.
August 22, 2024
"At the time I also considered myself a lowly, abject woman. I was afraid, as I said, that it was precisely my female nature that kept me from bringing the pen as close as possible to the pain I wanted to express. For a woman who has something to say, does it really take a miracle—I said to myself—to dissolve the margins within which nature has enclosed her and show herself in her own words to the world?" Pg. 22
In the Margins: On the Pleasures of Reading and Writing, is a collection of four essays written by the anonymous writer Elena Ferrante. Although not my favourite out of the books by Ferrante that I've read, her writing was gorgeous as always. My favourite essay was the second one 'Aquamarine', but all four felt very candid, personal, and relatable.
March 16, 2025
I read a lot, but what I liked was almost always written by men, not women. It seemed to me that the voice of men came from the pages, and that voice preoccupied me, I tried in every way to imitate it.
من زیاد منباب نوشتن کتاب نخواندهام و خوندن(شنیدن) تقلاها و تلاشهای نویسنده برام جالب بود. البته تصمیم گرفتم بعدا نوشته های وولف در رابطه با نوشتن هم بخونم.
از فرانته فقط یه کتاب قبلش خونده بودم و جالب بود که بخصوص تو فصل دوم راجع به خلق و نوشتن اون اثر صحبت کرده بود.
Each word is made up of so many letters and the imperious present looms up and blots out the past.
با گروه شقایق خوندیمش و چقدر بحث های بچه ها براش جذاب بود؛ بخوام کاملا روراست باشم باید بگم که یه سری بحث ها از خود کتاب برام جذاب تر بود.
We have to accept the fact that no word is truly ours. We have to give up the idea that writing miraculously releases a voice of our own, a tonality of our own: in my view that is a lazy way of talking about writing. Writing is, rather, entering an immense cemetery where every tomb is waiting to be profaned. Writing is getting comfortable with everything that has already been written—great literature and commercial literature, if useful, the novel-essay and the screenplay—and in turn becoming, within the limits of one’s own dizzying, crowded individuality, something written. Writing is seizing everything that has already been written and gradually learning to spend that enormous fortune. We mustn’t let ourselves be flattered by those who say: here’s someone who has a tonality of her own. Everything, in writing, has a long history behind it.
اسفند ۱۴۰۳
November 20, 2021
"Scrivere è entrare ogni volta in uno sterminato cimitero dove ogni tomba attende di essere profanata. Scrivere è accomodarsi in tutto ciò che è stato già scritto e farsi, nei limiti della propria vorticosa, affollata individualità, a propria volta scrittura. Scrivere è impadronirsi di tutto quanto è già stato scritto e imparare pian piano a spendere quella enorme fortuna."
I margini e il dettato è composto da quattro testi inediti, tre lezioni che la Ferrante ha scritto in occasione delle Umberto Eco Lectures e un quarto saggio composto invece per la chiusura del convegno degli italianisti su Dante. I primi tre parlano nel dettaglio di scrittura, di cosa significhi avviare un processo creativo, di cosa si intenda per scrittura e di quanto quello che leggiamo influenzi poi quello che scriviamo.
Leggere questo breve saggio è stato esattamente come fare una passeggiata all'interno della mente di Elena Ferrante. I primi tre testi in particolare parlano di lettura e scrittura, della "vita vera" a cui tutti gli scrittori vogliono attingere quando scrivono, di scrittura maschile e scrittura femminile, di quanto quest'ultima deve ancora lottare per emergere in un mondo i cui connotati restano maschili. Attingendo a esperienze personali e a racconti d'infanzia e adolescenza, la Ferrante ripercorre quello che per lei significa scrivere, il processo creativo che ha portato alla nascita di alcuni tra i romanzi più belli degli ultimi anni. Una delle cose che ho amato di più leggere è stata lo sviluppo dell'idea alla base de l'Amica geniale, l'ispirazione nel creare Lila e Lenù, lo sforzo nel tentare di raccontare un rapporto tra donne con parole che siano di donne. Partendo da una poesia di Emily Dickinson, la Ferrante affronta il discorso della scrittura al femminile, il testo dei tre che più mi ha colpita per la sua onestà.
"La stregoneria fu impiccata, nella Storia,
ma la Storia e io
troviamo tutta la stregoneria che serve
intorno a noi, ogni giorno."
Per anni l'universo letterario è stato scritto, fatto e interpretato da uomini. Oggi le cose sono cambiate, ma la Ferrante riesce a spiegare molto bene quanto il "male gaze", lo sguardo maschile, ancora influenzi la scrittura delle donne e le impedisca di essere vera al 100%. Vi lascio un breve estratto che racchiude parte del suo pensiero:
"Una donna che vuole scrivere deve vedersela inevitabilmente non solo con l'interno patrimonio letterario di cui si è nutrita e in virtù del quale vuole e può esprimersi, ma col fatto che quel patrimonio è essenzialmente maschile e per sua natura non prevede frasi vere femminili. Questo io femminile nutrito di scrittura maschile ha dovuto anche introiettare che le spettava - le era consona - una scrittura di donne fatta per donne, di per sè minore proprio in quanto scarsamente frequentata dai maschi, anzi da loro ritenuta cosa di femmine, cioè inessenziale...La scommessa è imparare a usare con libertà la gabbia dentro cui siamo chiuse."
Non si parla solo di scrittura femminile ovviamente, in queste poche pagine la Ferrante riesce a sviscerare il mondo della lettura e della scrittura mettendo nero su bianco quella che è la sua esperienza personale. Svela i retroscena che si nascondono dietro alcuni dei suoi personaggi più riusciti, semplicemente si racconta, con estrema onestà, permettendoci di dare uno sguardo alla sua mente di scrittrice. Davvero bellissimi.
I margini e il dettato è composto da quattro testi inediti, tre lezioni che la Ferrante ha scritto in occasione delle Umberto Eco Lectures e un quarto saggio composto invece per la chiusura del convegno degli italianisti su Dante. I primi tre parlano nel dettaglio di scrittura, di cosa significhi avviare un processo creativo, di cosa si intenda per scrittura e di quanto quello che leggiamo influenzi poi quello che scriviamo.
Leggere questo breve saggio è stato esattamente come fare una passeggiata all'interno della mente di Elena Ferrante. I primi tre testi in particolare parlano di lettura e scrittura, della "vita vera" a cui tutti gli scrittori vogliono attingere quando scrivono, di scrittura maschile e scrittura femminile, di quanto quest'ultima deve ancora lottare per emergere in un mondo i cui connotati restano maschili. Attingendo a esperienze personali e a racconti d'infanzia e adolescenza, la Ferrante ripercorre quello che per lei significa scrivere, il processo creativo che ha portato alla nascita di alcuni tra i romanzi più belli degli ultimi anni. Una delle cose che ho amato di più leggere è stata lo sviluppo dell'idea alla base de l'Amica geniale, l'ispirazione nel creare Lila e Lenù, lo sforzo nel tentare di raccontare un rapporto tra donne con parole che siano di donne. Partendo da una poesia di Emily Dickinson, la Ferrante affronta il discorso della scrittura al femminile, il testo dei tre che più mi ha colpita per la sua onestà.
"La stregoneria fu impiccata, nella Storia,
ma la Storia e io
troviamo tutta la stregoneria che serve
intorno a noi, ogni giorno."
Per anni l'universo letterario è stato scritto, fatto e interpretato da uomini. Oggi le cose sono cambiate, ma la Ferrante riesce a spiegare molto bene quanto il "male gaze", lo sguardo maschile, ancora influenzi la scrittura delle donne e le impedisca di essere vera al 100%. Vi lascio un breve estratto che racchiude parte del suo pensiero:
"Una donna che vuole scrivere deve vedersela inevitabilmente non solo con l'interno patrimonio letterario di cui si è nutrita e in virtù del quale vuole e può esprimersi, ma col fatto che quel patrimonio è essenzialmente maschile e per sua natura non prevede frasi vere femminili. Questo io femminile nutrito di scrittura maschile ha dovuto anche introiettare che le spettava - le era consona - una scrittura di donne fatta per donne, di per sè minore proprio in quanto scarsamente frequentata dai maschi, anzi da loro ritenuta cosa di femmine, cioè inessenziale...La scommessa è imparare a usare con libertà la gabbia dentro cui siamo chiuse."
Non si parla solo di scrittura femminile ovviamente, in queste poche pagine la Ferrante riesce a sviscerare il mondo della lettura e della scrittura mettendo nero su bianco quella che è la sua esperienza personale. Svela i retroscena che si nascondono dietro alcuni dei suoi personaggi più riusciti, semplicemente si racconta, con estrema onestà, permettendoci di dare uno sguardo alla sua mente di scrittrice. Davvero bellissimi.
May 24, 2025
اسفند سال ۳ بود که سریال «دوست باهوش من» را شروع کردم و به خواندن مجموعه داستانش علاقهمند شدم. النا فرانته و قلمش هنوز برایم ماجرایی ناشناخته بود که این کتاب را شناختم؛ راستش بعد از خواندن کتاب میتوانم بگویم شخصیت نویسنده را بیشتر از رمانهایش دوست دارم و همین باعث میشود احتمالاً بیشتر از او بخوانم.
مرورنویسی بر جستار کار سختی است؛ باید برای تکتک جستارها چیزی بنویسم یا برای کل کتاب؟ اگر بخواهم دربارهی تمام این کتاب چیزی بگویم، میشود گفت فرانته خودش را و نویسندگان محبوبش را روی صفحات کاغذ مینمایاند و از هرکدام به قدر کفایت سخنی میراند.
چهار جستار دارد به نامهای «رنج و قلم»، «آکوامارین»، «تواریخ من» و «دندهی دانته» که من بیش از همه از خواندن آن دو تای اول لذت بردم، چون متأسفانه از دانته زیاد چیزی نمیدانم و جستار سوم هم به نظرم کمی برای ذهن دور از نویسندگی من تخصصیتر بود.
فرانته میگوید شوق نوشتن در او دو نوع دارد: یکی آن که میان دو حاشیهی متن و روی خطوط به صف درمیآید و دیگری آنکه پروای بیرون زدن از حاشیه دارد و گاهی هست و گاهی نیست. تمام مدت نوشتن به امید سر برآوردن این دومی، تن به اولی میدهد و هرکدام را طوری دوست دارد و ضروری میداند. میگوید ژانر و فرم سکوهایی محکم برای ایستادناند، اما بعد روی همان ستونهای محکم دنبال فرصتی برای لغزش است، و بعد میافتد.
فرانته از ادبیات مردانه میگوید که تا سالهای سال باعث شده نتواند هویت نویسندهی زن درونش را بروز بدهد و حتی از آن فراری باشد و حالا مثالهایی که از نویسندگان و شاعران محبوبش میآورد نشانی از آن دارد که نویسندهی ما با این هویت کنار آمده. از همهی آنچه که مثال میزند من آن تکههایی را که از وولف نقلقول کرده، بیشتر دوست دارم. وولف میگوید هنگام نوشتن ویرجینیا نیست، بیست نفر است، حساسیت است. باید از او بیشتر بخوانم.
در جستار سوم از «ژاک قضا و قدری و اربابش» مثالی میآورد و از دغدغهی حقیقت. از اینکه آیا نویسنده هرآنچه دیده و شنیده را باید بیکموکاست منتقل کند یا نه و بعد از زبان ژاک میگوید نه نویسنده و شنونده آینههای بینقصی برای انعکاس و دریافت حقیقت نیستند، پس هرکس به نسبت ظرفیتش میتواند از حقیقت سهمی بردارد.
گرترود اشتاین آن کسی است که من سالها کنجکاوی اندکی نسبت به او حس میکردم، اما حالا گمانم طوری نسبت به این نویسندهای که شریک زندگیاش او را تا حد پیکاسو نابغه میداند، کنجکاوم که باید هرچه زودتر چیزی از او بخوانم، مخصوصا آن کتاب خودزندگینامهای که گرترود اشتاین از زبان شریکش نوشته و چیزهایی که دربارهی «دیگری بایسته» گفته است.
و در نهایت از مفاهیمی که فرانته از آن حرف میزند، این را که میگوید نویسنده بر دوش نویسندگان پیشین سوار است، به جانم نشست. خودش میگوید: «نوشتن احساس راحتی در محضر تمامی چیزهایی است که تا کنون نوشته شدهاند.» و این شیرینی ادبیات است برای من. هرکجایش که بروی کوچهای پسکوچهای به دل داستان و شعری پیدا میکنی. فرانته هم راوی توانا و دغدغهمندی برای نمایاندن این شهر عظیم است.
بهزودی جلد دوم مجموعهی ناپلی را شروع میکنم، اما این بار احساس میکنم شبی را کنار نویسنده پای صحبتهایش نشستهام و قرار است از زنی آشنا چیزی بخوانم.
اردیبهشت سال چهار
مرورنویسی بر جستار کار سختی است؛ باید برای تکتک جستارها چیزی بنویسم یا برای کل کتاب؟ اگر بخواهم دربارهی تمام این کتاب چیزی بگویم، میشود گفت فرانته خودش را و نویسندگان محبوبش را روی صفحات کاغذ مینمایاند و از هرکدام به قدر کفایت سخنی میراند.
چهار جستار دارد به نامهای «رنج و قلم»، «آکوامارین»، «تواریخ من» و «دندهی دانته» که من بیش از همه از خواندن آن دو تای اول لذت بردم، چون متأسفانه از دانته زیاد چیزی نمیدانم و جستار سوم هم به نظرم کمی برای ذهن دور از نویسندگی من تخصصیتر بود.
فرانته میگوید شوق نوشتن در او دو نوع دارد: یکی آن که میان دو حاشیهی متن و روی خطوط به صف درمیآید و دیگری آنکه پروای بیرون زدن از حاشیه دارد و گاهی هست و گاهی نیست. تمام مدت نوشتن به امید سر برآوردن این دومی، تن به اولی میدهد و هرکدام را طوری دوست دارد و ضروری میداند. میگوید ژانر و فرم سکوهایی محکم برای ایستادناند، اما بعد روی همان ستونهای محکم دنبال فرصتی برای لغزش است، و بعد میافتد.
فرانته از ادبیات مردانه میگوید که تا سالهای سال باعث شده نتواند هویت نویسندهی زن درونش را بروز بدهد و حتی از آن فراری باشد و حالا مثالهایی که از نویسندگان و شاعران محبوبش میآورد نشانی از آن دارد که نویسندهی ما با این هویت کنار آمده. از همهی آنچه که مثال میزند من آن تکههایی را که از وولف نقلقول کرده، بیشتر دوست دارم. وولف میگوید هنگام نوشتن ویرجینیا نیست، بیست نفر است، حساسیت است. باید از او بیشتر بخوانم.
در جستار سوم از «ژاک قضا و قدری و اربابش» مثالی میآورد و از دغدغهی حقیقت. از اینکه آیا نویسنده هرآنچه دیده و شنیده را باید بیکموکاست منتقل کند یا نه و بعد از زبان ژاک میگوید نه نویسنده و شنونده آینههای بینقصی برای انعکاس و دریافت حقیقت نیستند، پس هرکس به نسبت ظرفیتش میتواند از حقیقت سهمی بردارد.
گرترود اشتاین آن کسی است که من سالها کنجکاوی اندکی نسبت به او حس میکردم، اما حالا گمانم طوری نسبت به این نویسندهای که شریک زندگیاش او را تا حد پیکاسو نابغه میداند، کنجکاوم که باید هرچه زودتر چیزی از او بخوانم، مخصوصا آن کتاب خودزندگینامهای که گرترود اشتاین از زبان شریکش نوشته و چیزهایی که دربارهی «دیگری بایسته» گفته است.
و در نهایت از مفاهیمی که فرانته از آن حرف میزند، این را که میگوید نویسنده بر دوش نویسندگان پیشین سوار است، به جانم نشست. خودش میگوید: «نوشتن احساس راحتی در محضر تمامی چیزهایی است که تا کنون نوشته شدهاند.» و این شیرینی ادبیات است برای من. هرکجایش که بروی کوچهای پسکوچهای به دل داستان و شعری پیدا میکنی. فرانته هم راوی توانا و دغدغهمندی برای نمایاندن این شهر عظیم است.
بهزودی جلد دوم مجموعهی ناپلی را شروع میکنم، اما این بار احساس میکنم شبی را کنار نویسنده پای صحبتهایش نشستهام و قرار است از زنی آشنا چیزی بخوانم.
اردیبهشت سال چهار
Read
March 20, 2025در همخوانی که برای من خیلی جالب بود این کتاب خونده شد. حالا با گوشی این کتاب تو چه موقعیتی داشتم میخوندم خودش کلی توضیحات میخواد که بماند.... اما من حقیقتا نمیدونم چی بگم درباره کتاب جز معدود کتابهایی هست که بهش هیچ حسی ندارم. حتی نمی دونم بهش چند ستاره بدم واسه همین بدون ستاره ولش میکنم....
اما خانم فرانته خیلی جالب راجع به چند کتاب حرف زد که منو تشویق کرد برم بخونم ببینم داستان از چه قراره.
یکیش کتاب آلیس بی تکلاس از گرترود استاین بود. بعدی کمدی الهی دانته ست.
خلاصه که از همخوانی این کتاب بیشتر از خواندن خود کتاب لذت بردم! خواستم بیشتر بنویسم ازش اما تو حالتی دارم این ریوریو مینویسم که.... بماند، ولش کن.
اما خانم فرانته خیلی جالب راجع به چند کتاب حرف زد که منو تشویق کرد برم بخونم ببینم داستان از چه قراره.
یکیش کتاب آلیس بی تکلاس از گرترود استاین بود. بعدی کمدی الهی دانته ست.
خلاصه که از همخوانی این کتاب بیشتر از خواندن خود کتاب لذت بردم! خواستم بیشتر بنویسم ازش اما تو حالتی دارم این ریوریو مینویسم که.... بماند، ولش کن.
July 26, 2022
Qué delicia leer a Ferrante de una manera tan introspectiva, este libro se convirtió en eso después de unas pláticas que ella iba a dar en la universidad sobre qué y cómo es para ella escribir. Empieza contando cómo de niña, ella amaba la lectura pero su idea de "grandes obras de la literatura" solo era escrita por hombres. Así como ella, muchas de nosotras crecimos igual, sin saber quién era Jane Austen, Ampáro Dávila, Josefina Vincenz, Alejandra Pizarnik, Emily Dickinson. Explica el freno mental y emocional que supone ser mujer pensando que 1)nunca podríamos escribir como los hombres 2) que nuestro propio cerebro se ponía frenos al no ser hombres y no entender desde ahí la lectura. Habla de el proceso cretivo de Virgina Wolf, de Gertrude Stein y de otras de sus escritoras favoritas.
Empieza a descubrir mujeres y se enamora de ellas, y entonces empieza a entender que la escritura femenina tiene que destrozar, deformar y hacer un esfuerzo sobrehumano y sobre todo valiente para eso, para romper los esquemas de lo que hemos aprendido con la literatura escrita por varones.
En otro momento del libro, el más apreciado por mí, es cuando ella empieza a contar cómo le empezó a dar vida a Lenú y Lila explica qué y cómo y quiénes fueron su fuente de inspiración y cómo peleó con las narradoras, cómo ella misma sabía que la Lenú era la más poderosa para contar el relato pero que Lila era la más inteligente y peligrosa. Y de ellas habla largo y tendido y cómo hizo y deshizo su proceso creativo con "La Amiga Necesaria" que después le cambió el nombre a "LA amiga estupenda". También habla de sus tres protagonistas de sus diferentes novelas, Olga, Delia y Leda y cómo llegó a ellas.
Y por último le hace un homenaje a Dante pero sobre todo habla de esa mujer que la enamoró... Beatriz y de cómo Dante le dio un lugar en la historia a una mujer.
Leer este libro fue platicar con una amiga esritora
Empieza a descubrir mujeres y se enamora de ellas, y entonces empieza a entender que la escritura femenina tiene que destrozar, deformar y hacer un esfuerzo sobrehumano y sobre todo valiente para eso, para romper los esquemas de lo que hemos aprendido con la literatura escrita por varones.
En otro momento del libro, el más apreciado por mí, es cuando ella empieza a contar cómo le empezó a dar vida a Lenú y Lila explica qué y cómo y quiénes fueron su fuente de inspiración y cómo peleó con las narradoras, cómo ella misma sabía que la Lenú era la más poderosa para contar el relato pero que Lila era la más inteligente y peligrosa. Y de ellas habla largo y tendido y cómo hizo y deshizo su proceso creativo con "La Amiga Necesaria" que después le cambió el nombre a "LA amiga estupenda". También habla de sus tres protagonistas de sus diferentes novelas, Olga, Delia y Leda y cómo llegó a ellas.
Y por último le hace un homenaje a Dante pero sobre todo habla de esa mujer que la enamoró... Beatriz y de cómo Dante le dio un lugar en la historia a una mujer.
Leer este libro fue platicar con una amiga esritora
August 2, 2022
Interesting, fascinating and informative.
The language is to die for, I so wish I knew Italian well enough to be able to read Ferrante in the original.
The language is to die for, I so wish I knew Italian well enough to be able to read Ferrante in the original.
March 26, 2025
کتاب برای من اون کشش و جذابیت رو نداشت شاید چون من با خیلی از کتابهایی که توی متن ازشون یاد میشد آشنا نبودم و احساس همذات پنداری با آنچه که ازش صحبت میشد نداشتم
March 4, 2025
۲.۵
به غیر از جستار اول و بخشهایی از جستار سوم که راجع مجموعه ناپل بود، بقیه بخشها زیاد جذاب نبود و دوستش نداشتم.
به غیر از جستار اول و بخشهایی از جستار سوم که راجع مجموعه ناپل بود، بقیه بخشها زیاد جذاب نبود و دوستش نداشتم.
February 14, 2022
Tenho um interesse pessoal em livros sobre o processo de escrita. Assim que soube que Ferrante tinha publicado um conjunto de quatro ensaios sobre o tema, a expectativa e ansiedade foram crescendo.
"Histórias, Eu" é, para mim, o mais interessante dos quatro. "A costela de Dante" não apreciei particularmente.
Os restantes "A pena e a pluma" e "Água-marinha" também são bastante bons.
"Histórias, Eu" é, para mim, o mais interessante dos quatro. "A costela de Dante" não apreciei particularmente.
Os restantes "A pena e a pluma" e "Água-marinha" também são bastante bons.
March 22, 2025
همیشه گوشهای از ذهنم فکر میکردم از داستانهای النا فرانته خوشم خواهد اومد. قلم یه زن، که از نقاط پنهان زنها مینویسه، برام جالب اومد. نقاط پنهانی که کسی سراغشون نرفته، شاید به این دلیل که ترسیده خونده نشه، یا قضاوت بشه.
به واسطهی همخوانی، این فرصت نصیبم شد که اولین تجربه فرانتهخوانی رو به دست بیارم. توی این کتاب از مجموعه ناپلی صحبت میکنه و چقدر کنجکاوم کرد که با زنهای این مجموعه آشنا بشم.
از کمدی الهی دانته صحبت میکنه و باعث شد نظرم بهش مساعد بشه در حالیکه من قصد نداشتم به این زودیها سراغش برم و الان فکر میکنم خوندنش به خیلی کتابها ارجحیت پیدا کرد.
و اما برخی مسائلی که در کتاب درموردشون صبحت شده و به دلم نشسته:
- حاشیههای کنار ورقه کاغذ رو دیدید؟ سعی کردید ازشون بیرون نزنید؟ النا فرانته میگه همیشه توی نوشتنش این حاشیهها دست و پاش رو بستن. همیشه سعی کرده در چارچوبها بمونه و همین گاهی اون رو از نوشتن چیزی که میخواسته دور کرده. مثل حاشیه و محدودیت مثل مردها نوشتن یا گذشته ادبیات و آنچه به میراث گذاشته شده. اما یه نکته مهم این وسط هست که حاشیهها رو مهم میکنه. گذشته ادبیات یه حاشیه در نظر گرفته شده که باید لحاظش کنی چون در نوشتن بهش نیاز پیدا میکنی و این تو رو محدود میکنه اما تو تا وقتی گذشته رو نشناختی، نمیتونی اثر خاص خودت رو خلق کنی. تو در حاشیه حرکت میکنی اما یکدفعه جایی که انتظار نمیره از حاشیه خارج میشی و این متن تو رو خاص میکنه.
- بیان کردن همه "حقیقت" ممکن نیست! همچنین بیان کردنش به همون شکلی که رخ داده هم ممکن نیست! النا فرانته توصیه میکنه به جای اینکه خودمون رو درگیر نوشتن تمام و کمال حقیقت کنیم، همون چیزی که خودمون ازش دریافتیم رو بنویسیم. اینو بدونیم که کلمات برای نوشتن همه حقیقت ناکافیان، پس خودمون رو ناتوان ندونیم و از گفتنش دست نکشیم و درعوض، تمام تلاشمون رو بکنیم.
از طرفی، حقیقت ممکنه از دید هرکدوم از ما جور دیگهای برداشت بشه، پس خودمون رو بابت عینی ننوشتنش سرزنش نکنیم، چراکه اگر کس دیگهای مینوشت، حتما شکل متفاوتی مینوشت. این مسئله تقصیر ما نیست. اما اینکه از نوشتن دست بکشیم، گردن ماست.
- زن بودن مانع نوشتن نیست! این چیزیه که در تمام فصول سعی میکنه بهمون بگه.
برای من یه قوت قلب توی هر مسئله دیگهای که الان بهعنوان یه زن درگیرش هستم هم بود. اینکه زن بودنم نباید باعث بشه از کاری دست بکشم، همونطور که فرانته میگه از نوشتن دست نکش. منم دست نمیکشم، با وجود همه نگاهها و حرفهای تحقیرآمیز. امیدوارم توی روزهای سخت، یاد حرفهای فرانته بیفتم.
اگر قرار بود خودم بهتنهایی بخونمش، احتمالا وسط کتاب رهاش میکردم تا بعدا بیام سراغش چون از مجموعه ناپلی و کمدی الهی دانته و چند کتاب دیگه که نخوندم صحبت میکنه. احتمالا میرفتم اول اونا رو میخوندم و بعد دوباره به این کتاب برمیگشتم. ولی به لطف همخوانی، تونستم اون قسمتها رو بهتر درک کنم و خوشحالم که تا آخرش خوندم.
حتما دوباره بعد از مجموعه ناپلی و کمدی الهی، این کتاب رو خواهم خوند.
کتاب پیشنهادیه، بهتون راهکار عملی درباره چگونه نوشتن نمیده، بهتون قوت قلبی برای دست نکشیدن و به خودتون باور داشتن میده. با این دید سراغش بیاید و اگر مجموعه ناپلی و کمدی الهی رو دوست داشتید، این کتاب رو هم دوست خواهید داشت.
به واسطهی همخوانی، این فرصت نصیبم شد که اولین تجربه فرانتهخوانی رو به دست بیارم. توی این کتاب از مجموعه ناپلی صحبت میکنه و چقدر کنجکاوم کرد که با زنهای این مجموعه آشنا بشم.
از کمدی الهی دانته صحبت میکنه و باعث شد نظرم بهش مساعد بشه در حالیکه من قصد نداشتم به این زودیها سراغش برم و الان فکر میکنم خوندنش به خیلی کتابها ارجحیت پیدا کرد.
و اما برخی مسائلی که در کتاب درموردشون صبحت شده و به دلم نشسته:
- حاشیههای کنار ورقه کاغذ رو دیدید؟ سعی کردید ازشون بیرون نزنید؟ النا فرانته میگه همیشه توی نوشتنش این حاشیهها دست و پاش رو بستن. همیشه سعی کرده در چارچوبها بمونه و همین گاهی اون رو از نوشتن چیزی که میخواسته دور کرده. مثل حاشیه و محدودیت مثل مردها نوشتن یا گذشته ادبیات و آنچه به میراث گذاشته شده. اما یه نکته مهم این وسط هست که حاشیهها رو مهم میکنه. گذشته ادبیات یه حاشیه در نظر گرفته شده که باید لحاظش کنی چون در نوشتن بهش نیاز پیدا میکنی و این تو رو محدود میکنه اما تو تا وقتی گذشته رو نشناختی، نمیتونی اثر خاص خودت رو خلق کنی. تو در حاشیه حرکت میکنی اما یکدفعه جایی که انتظار نمیره از حاشیه خارج میشی و این متن تو رو خاص میکنه.
- بیان کردن همه "حقیقت" ممکن نیست! همچنین بیان کردنش به همون شکلی که رخ داده هم ممکن نیست! النا فرانته توصیه میکنه به جای اینکه خودمون رو درگیر نوشتن تمام و کمال حقیقت کنیم، همون چیزی که خودمون ازش دریافتیم رو بنویسیم. اینو بدونیم که کلمات برای نوشتن همه حقیقت ناکافیان، پس خودمون رو ناتوان ندونیم و از گفتنش دست نکشیم و درعوض، تمام تلاشمون رو بکنیم.
از طرفی، حقیقت ممکنه از دید هرکدوم از ما جور دیگهای برداشت بشه، پس خودمون رو بابت عینی ننوشتنش سرزنش نکنیم، چراکه اگر کس دیگهای مینوشت، حتما شکل متفاوتی مینوشت. این مسئله تقصیر ما نیست. اما اینکه از نوشتن دست بکشیم، گردن ماست.
- زن بودن مانع نوشتن نیست! این چیزیه که در تمام فصول سعی میکنه بهمون بگه.
برای من یه قوت قلب توی هر مسئله دیگهای که الان بهعنوان یه زن درگیرش هستم هم بود. اینکه زن بودنم نباید باعث بشه از کاری دست بکشم، همونطور که فرانته میگه از نوشتن دست نکش. منم دست نمیکشم، با وجود همه نگاهها و حرفهای تحقیرآمیز. امیدوارم توی روزهای سخت، یاد حرفهای فرانته بیفتم.
اگر قرار بود خودم بهتنهایی بخونمش، احتمالا وسط کتاب رهاش میکردم تا بعدا بیام سراغش چون از مجموعه ناپلی و کمدی الهی دانته و چند کتاب دیگه که نخوندم صحبت میکنه. احتمالا میرفتم اول اونا رو میخوندم و بعد دوباره به این کتاب برمیگشتم. ولی به لطف همخوانی، تونستم اون قسمتها رو بهتر درک کنم و خوشحالم که تا آخرش خوندم.
حتما دوباره بعد از مجموعه ناپلی و کمدی الهی، این کتاب رو خواهم خوند.
کتاب پیشنهادیه، بهتون راهکار عملی درباره چگونه نوشتن نمیده، بهتون قوت قلبی برای دست نکشیدن و به خودتون باور داشتن میده. با این دید سراغش بیاید و اگر مجموعه ناپلی و کمدی الهی رو دوست داشتید، این کتاب رو هم دوست خواهید داشت.
January 19, 2024
This collection of lectures and additional essay are an intimate look at Ferrante’s own relationship with writing through the lens of her life, her works, and the authors she loves. There is something so beautiful about this that had me wanting to pick up my next Ferrante immediately.
Pain and Pen
“I believe that the sense I have of writing – and all the struggles it involves – has to do with the satisfaction of staying beautifully within the margins and, at the same time, with the impression of loss, of waste, because of that success.
In Pain and Pen, Ferrante talks a lot about her younger self and how her relationship with writing was very much in the margins and focused on being perfect structurally while being too scared to move outside the margins. For Ferrante, and a lot of people who grew up writing in schools, the margins are a necessity to keep you in check and make you better, but it is also a place with limited growth. Following these rules are important to an extent, but if you don’t take that leap away from the margins, you won’t become great. “Beautiful writing becomes beautiful when it loses its harmony and has the desparate power of the ugly.”
“I was afraid, as I said, that it was precisely my female nature that kept me from bringing the pen as close as possible to the pain I wanted to express. For a woman who has something to say, does it really take a miracle – I said to myself – to dissolve the margins within which nature has enclosed her and show herself in her own words to the world?”
Being a woman in the mid-20th century, Ferrante dealt with a lot of doubts with her writing. There was this deep-rooted belief that she may never be great because of something she was unable to change (her female nature). The turning point for her was her study of the Italian poet, Gaspara Stampa, who “didn’t confine herself to utilizing the great cliché of male poetic culture – the arduous reduction of the immeasurable pain of love to the measure of the pen – but grafted onto it something unexpected: the female body that fearlessly seeks, from the ‘mortal tongue,’ from within her own ‘human flesh,’ a garment of words sewn with a pain of her own and a pen of her own.”
“When I finished a story, I was pleased, having the impression that it had come out perfectly; and yet I felt it wasn’t I who had written it.”
One of the most interesting aspects of this book is how writing is described as an almost out of body experience. As Virginia Woolf said in A Writer’s Diary ) “Sydney comes and I’m Virginia; when I write I’m merely a sensibility. Sometimes I like being Virginia, but only when I’m scattered and various and gregarious. Now… I’d like to be only a sensibility.” It kind of reminds me of when, in All Of Us Strangers, the main character’s dad tells him “I’ve always said that writers know less about the real world than almost anyone else.” There’s this slight disconnect with life that a lot of writers have to have when writing in order to make their stories work. It’s hard to write if you don’t dissociate from real life and turn into a collective of ideas.
In a similar sense, Ferrante brings up Zeno Cosini who, in Zeno’s Conscience states “My thinking seems something separate from me. I can see it. It rises and falls… but that is its only activity. To remind it that it is my thinking and that its duty is to make itself evident, I grasp the pencil.” The disconnect is always interesting to me because, whenever I write I feel both closer to myself than ever and more disconnected from myself than ever.
Aquamarine
“Trying to tell the thing as it is can become paralyzing… I’m in danger of going deaf, mute, and turning nihilistic thanks to the countless failures and the unpredictability of the rare successes; I will therefore try to tell it as I can, and, who knows, maybe I’ll get lucky and tell it as it is.”
The constant knowledge that what Ferrante writes will not be exactly how it is is a point of high anxiety for her. Ferrante has this need to describe things exactly how they are yet this knowledge, which she shares with other authors who feel the same, that it is impossible to do so. There will always be bias, her words will always be slightly different on the page than in her head. With her own scribblings she has to say, “I accumulated pages and pages of notes derived from my direct experience. But I collected only frustrations.”
(On Delia, Olga, and Leda) “I am, I would say, their autobiography as they are mine.”
In this lecture specifically, Ferrante takes care to talk about her main characters and her relationship with them and how she used them to shape herself. This section gives some really interesting insight into how she shapes her main characters and why.
Histories, I
“The genuine ‘real life,’ as Dostoyevsky called it, is an obsession, a torment for the writer. With greater or less ability we fabricate fictions not so that the false will seem true but to tell the most unspeakable truth with absolute faithfulness through fiction.”
This section really looks at how writing is a chain connecting the writer to every writer before them. She also goes into a lot more detail on My Brilliant Friend which I found incredibly interesting as it is the only book of hers I’ve read. Full disclosure: I am exhausted right now and can barely see my screen and this is the last part of the review I’m writing so, for now, I am going to leave you with some quotes from this section. I promise I loved it just as much as the rest of the collection though.
“a woman who sits at a table and writes ‘History and I’ as a challenge, almost a confrontation, and with that juxtaposition gives a furious start to a thread of words that from the hostile writing of the witches’ art extracts a story that draws on that art.”
“We’ve become so estranged that at times we feel some kind of revulsion for genuine ‘real life,’ and therefore we can’t bear to be reminded of it. Why, we’ve reached a point where we almost regard ‘real life’ as hard work, as a job, and we’ve all agreed in private that it’s really better in books.” – Notes From Underground
“the yearning to describe the pain of love, the pain of living, the anguish of death; the need to straighten the world that is all crooked; the search for a new morality that will reshape us; the urgency to give voice to the humble, to strip away power and it’s atrocities; the need to prophesy disasters but also to design happy worlds to come from there.”
“Even my uprising, my spilling over the margins, my yearning is part of an eruption that came before me and goes beyond me.”
“Writing is a cage and we enter it right away, with our first line.”
“Any of us can do something good, in writing, when the world gives us a shove, but a true writer is inevitable only when we recognize in the work a unique and unmistakable universe of words, figures, conflicts.”
“I don’t know if they’re successful or not, I don’t know that about any of my books. But I do know that, much more than the first three, they have at their center the acts of telling the story and telling the story of women’s lives.”
Witchcraft was hung, in History,
But History and I
Find all the Witchcraft that we need
Around us, every Day –
- Emily Dickinson
Dante’s Rib
“even when Dante emphasized his successes, he couldn’t avoid the idea that encasing human experience in the alphabet is an art susceptible to searing disappointments.”
This last essay is a love letter to Dante and his women in The Divine Comedy and it may be my favorite of the set. There is this mention of Dante’s impossibility to perfectly capture the human experience, which is something that Ferrante has struggled with throughout this collection, that feels almost liberating. When “Dante describes the act of writing obsessively, literally and figuratively, constantly presenting its power and its inadequacy, and the provisional nature of success and failure,” there is this sense of solidarity I sense Ferrante begin to feel, and that I feel too. Like yeah, maybe we’re all out here obsessively trying to make sense of everything and communicate with everyone perfectly, but at least we’re all doing it and kind of failing. There is no way to capture the world perfectly and without bias and, even if it were possible, every reader has different experiences that makes them interpret the book differently. We’re all here just trying our best.
“He does it naturally by bestowing on a female figure scientific, theological, mystical knowledge that is his, that he gets from his studies, from his rib. But in doing this – in that inleiarsi, so to speak, entering into, becoming her – he ventures to imagine, with his mystic-leaning rationalism, with his visionary realism, what is possible for women.”
Ferrante spends a lot of time praising Dante for the way he wrote women. Beatrice is the main focus as he transformed her during The Divine Comedy from a silent character into a woman who is capable of everything a man can do. While she specifically focuses on Beatrice, she also mentions how he gives women who are side characters, like Francesca, significantly more depth than was normal in his time. This made me want to drop everything and read The Divine Comedy as soon as possible, especially with the Francesca call out because… duh.
_________________
Keeping my pre-review because it took me 11 days to write this review. These are the months that winter tries its absolute hardest to kill me so I’m using this as my psa that I am incredibly exhausted 24/7 and promise I will be more active in a couple of months.
chronic fatigue + winter = me having a very hard time forming coherent thoughts on anything, especially books / reviews
Pain and Pen
“I believe that the sense I have of writing – and all the struggles it involves – has to do with the satisfaction of staying beautifully within the margins and, at the same time, with the impression of loss, of waste, because of that success.
In Pain and Pen, Ferrante talks a lot about her younger self and how her relationship with writing was very much in the margins and focused on being perfect structurally while being too scared to move outside the margins. For Ferrante, and a lot of people who grew up writing in schools, the margins are a necessity to keep you in check and make you better, but it is also a place with limited growth. Following these rules are important to an extent, but if you don’t take that leap away from the margins, you won’t become great. “Beautiful writing becomes beautiful when it loses its harmony and has the desparate power of the ugly.”
“I was afraid, as I said, that it was precisely my female nature that kept me from bringing the pen as close as possible to the pain I wanted to express. For a woman who has something to say, does it really take a miracle – I said to myself – to dissolve the margins within which nature has enclosed her and show herself in her own words to the world?”
Being a woman in the mid-20th century, Ferrante dealt with a lot of doubts with her writing. There was this deep-rooted belief that she may never be great because of something she was unable to change (her female nature). The turning point for her was her study of the Italian poet, Gaspara Stampa, who “didn’t confine herself to utilizing the great cliché of male poetic culture – the arduous reduction of the immeasurable pain of love to the measure of the pen – but grafted onto it something unexpected: the female body that fearlessly seeks, from the ‘mortal tongue,’ from within her own ‘human flesh,’ a garment of words sewn with a pain of her own and a pen of her own.”
“When I finished a story, I was pleased, having the impression that it had come out perfectly; and yet I felt it wasn’t I who had written it.”
One of the most interesting aspects of this book is how writing is described as an almost out of body experience. As Virginia Woolf said in A Writer’s Diary ) “Sydney comes and I’m Virginia; when I write I’m merely a sensibility. Sometimes I like being Virginia, but only when I’m scattered and various and gregarious. Now… I’d like to be only a sensibility.” It kind of reminds me of when, in All Of Us Strangers, the main character’s dad tells him “I’ve always said that writers know less about the real world than almost anyone else.” There’s this slight disconnect with life that a lot of writers have to have when writing in order to make their stories work. It’s hard to write if you don’t dissociate from real life and turn into a collective of ideas.
In a similar sense, Ferrante brings up Zeno Cosini who, in Zeno’s Conscience states “My thinking seems something separate from me. I can see it. It rises and falls… but that is its only activity. To remind it that it is my thinking and that its duty is to make itself evident, I grasp the pencil.” The disconnect is always interesting to me because, whenever I write I feel both closer to myself than ever and more disconnected from myself than ever.
Aquamarine
“Trying to tell the thing as it is can become paralyzing… I’m in danger of going deaf, mute, and turning nihilistic thanks to the countless failures and the unpredictability of the rare successes; I will therefore try to tell it as I can, and, who knows, maybe I’ll get lucky and tell it as it is.”
The constant knowledge that what Ferrante writes will not be exactly how it is is a point of high anxiety for her. Ferrante has this need to describe things exactly how they are yet this knowledge, which she shares with other authors who feel the same, that it is impossible to do so. There will always be bias, her words will always be slightly different on the page than in her head. With her own scribblings she has to say, “I accumulated pages and pages of notes derived from my direct experience. But I collected only frustrations.”
(On Delia, Olga, and Leda) “I am, I would say, their autobiography as they are mine.”
In this lecture specifically, Ferrante takes care to talk about her main characters and her relationship with them and how she used them to shape herself. This section gives some really interesting insight into how she shapes her main characters and why.
Histories, I
“The genuine ‘real life,’ as Dostoyevsky called it, is an obsession, a torment for the writer. With greater or less ability we fabricate fictions not so that the false will seem true but to tell the most unspeakable truth with absolute faithfulness through fiction.”
This section really looks at how writing is a chain connecting the writer to every writer before them. She also goes into a lot more detail on My Brilliant Friend which I found incredibly interesting as it is the only book of hers I’ve read. Full disclosure: I am exhausted right now and can barely see my screen and this is the last part of the review I’m writing so, for now, I am going to leave you with some quotes from this section. I promise I loved it just as much as the rest of the collection though.
“a woman who sits at a table and writes ‘History and I’ as a challenge, almost a confrontation, and with that juxtaposition gives a furious start to a thread of words that from the hostile writing of the witches’ art extracts a story that draws on that art.”
“We’ve become so estranged that at times we feel some kind of revulsion for genuine ‘real life,’ and therefore we can’t bear to be reminded of it. Why, we’ve reached a point where we almost regard ‘real life’ as hard work, as a job, and we’ve all agreed in private that it’s really better in books.” – Notes From Underground
“the yearning to describe the pain of love, the pain of living, the anguish of death; the need to straighten the world that is all crooked; the search for a new morality that will reshape us; the urgency to give voice to the humble, to strip away power and it’s atrocities; the need to prophesy disasters but also to design happy worlds to come from there.”
“Even my uprising, my spilling over the margins, my yearning is part of an eruption that came before me and goes beyond me.”
“Writing is a cage and we enter it right away, with our first line.”
“Any of us can do something good, in writing, when the world gives us a shove, but a true writer is inevitable only when we recognize in the work a unique and unmistakable universe of words, figures, conflicts.”
“I don’t know if they’re successful or not, I don’t know that about any of my books. But I do know that, much more than the first three, they have at their center the acts of telling the story and telling the story of women’s lives.”
Witchcraft was hung, in History,
But History and I
Find all the Witchcraft that we need
Around us, every Day –
- Emily Dickinson
Dante’s Rib
“even when Dante emphasized his successes, he couldn’t avoid the idea that encasing human experience in the alphabet is an art susceptible to searing disappointments.”
This last essay is a love letter to Dante and his women in The Divine Comedy and it may be my favorite of the set. There is this mention of Dante’s impossibility to perfectly capture the human experience, which is something that Ferrante has struggled with throughout this collection, that feels almost liberating. When “Dante describes the act of writing obsessively, literally and figuratively, constantly presenting its power and its inadequacy, and the provisional nature of success and failure,” there is this sense of solidarity I sense Ferrante begin to feel, and that I feel too. Like yeah, maybe we’re all out here obsessively trying to make sense of everything and communicate with everyone perfectly, but at least we’re all doing it and kind of failing. There is no way to capture the world perfectly and without bias and, even if it were possible, every reader has different experiences that makes them interpret the book differently. We’re all here just trying our best.
“He does it naturally by bestowing on a female figure scientific, theological, mystical knowledge that is his, that he gets from his studies, from his rib. But in doing this – in that inleiarsi, so to speak, entering into, becoming her – he ventures to imagine, with his mystic-leaning rationalism, with his visionary realism, what is possible for women.”
Ferrante spends a lot of time praising Dante for the way he wrote women. Beatrice is the main focus as he transformed her during The Divine Comedy from a silent character into a woman who is capable of everything a man can do. While she specifically focuses on Beatrice, she also mentions how he gives women who are side characters, like Francesca, significantly more depth than was normal in his time. This made me want to drop everything and read The Divine Comedy as soon as possible, especially with the Francesca call out because… duh.
_________________
Keeping my pre-review because it took me 11 days to write this review. These are the months that winter tries its absolute hardest to kill me so I’m using this as my psa that I am incredibly exhausted 24/7 and promise I will be more active in a couple of months.
chronic fatigue + winter = me having a very hard time forming coherent thoughts on anything, especially books / reviews
April 22, 2023
Um bom livro para quem deseja conhecer os caminhos da escrita de Elena Ferrante, desde seus pontos norteadores até as experiências que aplicou em cada um de seus romances. Tomando esses como parâmetros, a escritora explica como compôs seus textos e suas protagonistas, sendo cada uma delas (Lila, Delia, Giovanna, Olga, Leda e Lenu) partes de Elena e/ou daquilo que ela vivenciou no mundo, já que "tudo o que estimula casualmente o nascimento de uma narrativa está lá fora, esbarra em nós e vice-versa, nos confunde, se confunde."
Por outro lado, quem gosta de Elena somente como romancista e não como palestrante, o livro não deverá agradar tanto, como o meu caso. No mais, Diderot, Dostoiévski, Beckett, Alighieri também aqui estão.
Por outro lado, quem gosta de Elena somente como romancista e não como palestrante, o livro não deverá agradar tanto, como o meu caso. No mais, Diderot, Dostoiévski, Beckett, Alighieri também aqui estão.
November 15, 2021
Che gran regalo che è la possibilità di passeggiare per un po' nella testa di questa autrice immensa 🧡
Displaying 1 - 30 of 973 reviews