What do you think?
Rate this book
A Guide to the Good Life: The Ancient Art of Stoic Joy
One of the great fears many of us face is that despite all our effort and striving, we will discover at the end that we have wasted our life. In A Guide to the Good Life, William B. Irvine plumbs the wisdom of Stoic philosophy, one of the most popular and successful schools of thought in ancient Rome, and shows how its insight and advice are still remarkably applicable to modern lives.
In A Guide to the Good Life, Irvine offers a refreshing presentation of Stoicism, showing how this ancient philosophy can still direct us toward a better life. Using the psychological insights and the practical techniques of the Stoics, Irvine offers a roadmap for anyone seeking to avoid the feelings of chronic dissatisfaction that plague so many of us. Irvine looks at various Stoic techniques for attaining tranquility and shows how to put these techniques to work in our own life. As he does so, he describes his own experiences practicing Stoicism and offers valuable first-hand advice for anyone wishing to live better by following in the footsteps of these ancient philosophers. Readers learn how to minimize worry, how to let go of the past and focus our efforts on the things we can control, and how to deal with insults, grief, old age, and the distracting temptations of fame and fortune. We learn from Marcus Aurelius the importance of prizing only things of true value, and from Epictetus we learn how to be more content with what we have.
Finally, A Guide to the Good Life shows readers how to become thoughtful observers of their own life. If we watch ourselves as we go about our daily business and later reflect on what we saw, we can better identify the sources of distress and eventually avoid that pain in our life. By doing this, the Stoics thought, we can hope to attain a truly joyful life.
In A Guide to the Good Life, Irvine offers a refreshing presentation of Stoicism, showing how this ancient philosophy can still direct us toward a better life. Using the psychological insights and the practical techniques of the Stoics, Irvine offers a roadmap for anyone seeking to avoid the feelings of chronic dissatisfaction that plague so many of us. Irvine looks at various Stoic techniques for attaining tranquility and shows how to put these techniques to work in our own life. As he does so, he describes his own experiences practicing Stoicism and offers valuable first-hand advice for anyone wishing to live better by following in the footsteps of these ancient philosophers. Readers learn how to minimize worry, how to let go of the past and focus our efforts on the things we can control, and how to deal with insults, grief, old age, and the distracting temptations of fame and fortune. We learn from Marcus Aurelius the importance of prizing only things of true value, and from Epictetus we learn how to be more content with what we have.
Finally, A Guide to the Good Life shows readers how to become thoughtful observers of their own life. If we watch ourselves as we go about our daily business and later reflect on what we saw, we can better identify the sources of distress and eventually avoid that pain in our life. By doing this, the Stoics thought, we can hope to attain a truly joyful life.
326 pages, Hardcover
First published November 4, 2008
About the author
William B. Irvine
19 books700 followersWilliam B Irvine is professor of philosophy at Wright State University. The author of seven books, including A Guide to the Good Life, he has also written for the Huffington Post, Salon, Time, and the BBC. He lives in Dayton, Ohio.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 2,300 reviews
March 28, 2017
There will be—or already has been!—a last time in your life that you brush your teeth, cut your hair, drive a car, mow the lawn, or play hopscotch.
In my review of Feeling Good, a self-help book, I noted the lack of practical philosophies in the modern world. Far from an original insight, I now see that this idea is a relatively common criticism of contemporary education and modern philosophy. The other day, for example, I stumbled upon a YouTube channel, the School of Life, an educational project that tries to teach life lessons rather than academic knowledge. This book, an attempt to revive ancient Stoicism, is part of the same loose movement.
William B. Irvine set himself the task of making Stoicism viable and palatable in today’s world. To put it bluntly, this meant rummaging through the Stoic classics to make a self-help book. Whereas the classic Stoic authors—Marcus Aurelius, Seneca, and Epictetus—dispensed practical advice without much order, Irvine tries to create a systematic practice that any reader can follow.
Irvine’s system consists of several mental exercises, or tricks, that the novice Stoic can use to gain tranquility. The most important of these is negative visualization: take a moment to imagine how things could go wrong, how you could lose what you have—your health, job, or spouse—and how everything you take for granted might never have existed at all. This will counteract what Irvine calls “hedonistic adaptation,” which is when we get used to the good things in our lives and lose the ability to enjoy them. Hedonistic adaptation is the real enemy of tranquility, because it forever enchains us to desire—as soon as one desire is satisfied, we have another one, and the process repeats without us getting any happier.
Another Stoic exercise is the internalization of goals. First, determine the extent to which you can control the outcome of any situation; then, make sure you only worry about that part which you can control, and don’t trouble yourself about the rest. If you are going on a first date, for example, don’t make it your goal to impress the person—since you can’t directly control whether someone likes you or not—but make it your goal to try your best. In the language of self-help, that is, focus on the process and not the product, the effort and not the outcome.
The last major technique can be better described as an attitude rather than an exercise. This is to take a fatalistic attitude towards the past. Since what happened in the past is beyond your power to alter, don’t trouble yourself with “if-onlys” or fill up your mind with regrets. Instead, try to cultivate amor fati, love of fate; learn to appreciate the good in what has happened, rather than think of all the ways it could have been better.
The general attitude that a Stoic wishes to cultivate is a mixture of enjoyment and detachment: the ability to enjoy all of the little pleasures of daily life without becoming so attached to anything that you are incapacitated without it. It is rather like the attitude of a spectator at a play: heartily enjoying the show, while keeping in mind that all the action is staged and not worth getting upset over. With this mentality you could, in theory, be satisfied with anything, and maintain your tranquility under any circumstances.
These, in nutshell form, are the book’s major pieces of advice. The rest of the book is divided into a brief historical sketch of Stoicism, a series of short chapters about applying Stoicism to specific challenges, and a broader cultural criticism from a Stoic perspective. The latter of these was the most interesting—Irvine isn’t a fan of political correctness or of grief counseling. He also has a lot of advice about responding to insults, some of which I thought was obvious, some of which I thought was wrong, and most of which made me wonder: Why is he talking so much about insults? Is poor Irvine getting insulted all the time?
My main criticism of this book is its style. Perhaps because Irvine was trying to appeal to a popular market, the prose is painfully simple, and filled with unnecessary clarifications and wearying redundancies. "Repetitive" is a charitable description. Added to that, I often got the feeling that he was purposefully avoiding delving deeply into any topic, for fear of losing any novice readers, which irked me.
The important question is: Do the techniques work? I have been having some fun imagining my life going horribly wrong: my metro being crushed underground in an earthquake, my computer bursting into flames and blinding me—getting struck by lighting on my walk to work, all of my friends leaving me en masse, and so on. Somehow, this exercise does tend to put me in a cheerful mood. I also agree with Irvine about desire—why hedonism doesn’t produce contentment, why connoisseurship is counterproductive, why it’s wise to accustom oneself to some disappointment and discomfort.
At the very least, this book is an interesting experiment: trying to revive a dead philosophy of life for the twenty-first century. Now, to put Stoicism into practice, I'm going to imagine this review not getting any likes.
March 25, 2018
در یکی از فیلم های سه گانۀ نیمه شب، جسی (ایثان هاک) آزمایشی را نقل می کند: گروهی از محققان بر روی کسانی که در بخت آزمایی برنده شده اند مطالعه کرده اند و متوجه نکتۀ جالبی شده اند. متوجه شده اند که برندگان بخت آزمایی پس از مدتی که جایزۀ هنگفت بخت آزمایی را بردند، باز به همان شخصیتی که قبل از ثروتمند شدن بودند، تبدیل می شوند: اگر قبل از این شاد و پرنشاط بودند، باز هم شاد و پرنشاط می شوند، اما با یک پورشه. و اگر بدخلق و افسرده بودند، باز هم بدخلق و افسرده می شوند، اما با یک پورشه. همین طور کسانی که دچار قطع عضو یا آسیب های جسمی دیگر می شوند نیز تنها برای مدتی از آن آسیب رنج می برند و وقتی رنج را پشت سر گذاشتند، باز به همان روحیات سابق خود بر می گردند.
مؤلف در مقدمۀ کتاب هم آزمایش مشابهی را تعریف می کند: محققان با مطالعه روی برندگان بخت آزمایی مشاهده کرده اند که ثروت کلان، ثروت رؤیایی ناگهانی، چیزی که بیشتر ما در آرزوی آنیم، در عمل پس از مدتی برای برندگان بخت آزمایی معمولی می شود، و احساس خوشبختی و شادی ناشی از ثروت کم کم رنگ می بازد و باز همان حرص ها و همان حسرت ها و همان حسادت ها سر بر می آورد.
از قدیم بین ما معروف بوده که ثروت خوشبختی نمی آورد، اما جالب است که حالا که بیشتر از هر وقتی به این اندرز نیازمندیم، بیشتر از هر وقتی به درستی آن بی اعتمادیم. منظور از ثروت رفاه عمومی نیست، رفاه عمومی وظیفه ایست که دولت باید به عهده بگیرد و هیچ پند و اندرز اخلاقی نمی تواند و نباید قصور و تقصیرهای دولتی را توجیه کند. منظور ثروت در زندگی شخصی است، و اخلاق هم به دنبال اصلاح زندگی شخصی است، نه زندگی سیاسی.
اگر بپذیریم که خوشبختی یک احساس درونی است، و عوامل بیرونی هر چند بتوانند تغییری موقتی در این احساس ایجاد کنند، اما نمی توانند آن را به طور دائم ایجاد کنند یا از بین ببرند، آن گاه این پرسش پیش می آید که: پس خوشبختی چگونه حاصل می شود؟ آیا راهی هست که احساس رضایت و سرشاری درونی را بدون نیاز به عوامل بیرونی، یا حداقل با کمترین توسل به عوامل بیرونی، به دست بیاوریم؟
این سؤال قرن بیست و یکم نیست. متفکران زیادی از روزگار باستان در فکر رسیدن به پاسخ این سؤال بودند، و جواب را گاه در عرفان ها و فلسفه های ماوراء طبیعی و گاه در ریاضت های عجیب و غریب بدنی می دانستند. در این میان، رواقی ها خوشبختی را نه در جاهای عجیب و غریب، بلکه در همین زندگی عادی می جستند. در پذیرفتن این زندگی، با تمام جوانب آن.
این کتاب، معرفی خوبی است از پاسخی که فیلسوفان رواقی یونانی و رومی، دو هزار سال پیش از این به آن رسیدند.
مؤلف در مقدمۀ کتاب هم آزمایش مشابهی را تعریف می کند: محققان با مطالعه روی برندگان بخت آزمایی مشاهده کرده اند که ثروت کلان، ثروت رؤیایی ناگهانی، چیزی که بیشتر ما در آرزوی آنیم، در عمل پس از مدتی برای برندگان بخت آزمایی معمولی می شود، و احساس خوشبختی و شادی ناشی از ثروت کم کم رنگ می بازد و باز همان حرص ها و همان حسرت ها و همان حسادت ها سر بر می آورد.
از قدیم بین ما معروف بوده که ثروت خوشبختی نمی آورد، اما جالب است که حالا که بیشتر از هر وقتی به این اندرز نیازمندیم، بیشتر از هر وقتی به درستی آن بی اعتمادیم. منظور از ثروت رفاه عمومی نیست، رفاه عمومی وظیفه ایست که دولت باید به عهده بگیرد و هیچ پند و اندرز اخلاقی نمی تواند و نباید قصور و تقصیرهای دولتی را توجیه کند. منظور ثروت در زندگی شخصی است، و اخلاق هم به دنبال اصلاح زندگی شخصی است، نه زندگی سیاسی.
اگر بپذیریم که خوشبختی یک احساس درونی است، و عوامل بیرونی هر چند بتوانند تغییری موقتی در این احساس ایجاد کنند، اما نمی توانند آن را به طور دائم ایجاد کنند یا از بین ببرند، آن گاه این پرسش پیش می آید که: پس خوشبختی چگونه حاصل می شود؟ آیا راهی هست که احساس رضایت و سرشاری درونی را بدون نیاز به عوامل بیرونی، یا حداقل با کمترین توسل به عوامل بیرونی، به دست بیاوریم؟
این سؤال قرن بیست و یکم نیست. متفکران زیادی از روزگار باستان در فکر رسیدن به پاسخ این سؤال بودند، و جواب را گاه در عرفان ها و فلسفه های ماوراء طبیعی و گاه در ریاضت های عجیب و غریب بدنی می دانستند. در این میان، رواقی ها خوشبختی را نه در جاهای عجیب و غریب، بلکه در همین زندگی عادی می جستند. در پذیرفتن این زندگی، با تمام جوانب آن.
این کتاب، معرفی خوبی است از پاسخی که فیلسوفان رواقی یونانی و رومی، دو هزار سال پیش از این به آن رسیدند.
July 1, 2021
Recommended to: If you are interested in applying philosophical views and wisdom to your life and if you value tranquility and inner peace above all.
What this book is about: The author William Irvine who is a professor of philosophy at Wright State University after having read through many philosophy schools from Zen Buddhist to Cynics and Stoics has come into conclusion that living a stoic life is worth pursuing due to its promising benefit which is tranquility and joy. He has thus compiled teachings of great Stoics from Seneca to Marcus Aurelius and tailored them to suit the modern days.
Pros:
Author has provided well organized, practical bits of advice which are the essence of Stoic philosophy from negative visualization to practicing self-discipline through self-denial.
Also, he has made a decent contribution on portraying an actual picture of what Stoicism is really about.
Cons:
Franky I saw no use of the last chapter, it had no relevance to a guide to a good life and it wasn't a short chapter believe me and the contents were advocation of stoic philosophy which he had done already in previous chapters very well.
Selected synopsis:
A potent way of confronting a disturbing situation is the use of negative visualization, namely, imagining what would happen if you lost your dear possessions, be it your car, house, or even your beloved. It argues that by doing so you come to appreciate your belonging far more than those who take things for granted.
---
Internalize your goals: A beautiful piece of advice. It says that we must focus our attention on what we have full or partial control on, not the things we have no control over.
For example, if you have a tennis match, don't set your goal on being the winner, because if you fail, you will lose your tranquility and become utterly upset, instead, make your goal to practice and play at highest level possible which in turn can have the added value of winning the match.
---
What upsets people is not things themselves but their judgments about these things.
---
What point is there on "being unhappy", just because once you were unhappy...
---
We can easily replace out feelings of regret at having lost something with feelings of thanks for once having had it.
---
Reason, is the best weapon against grief. Unless reason puts an end to our tears, fortune will not do so.
---
If we seek social status, we give people power over us: since we have to do things calculated to make them admire us and we will have to refrain from doing things that will trigger their disfavor.
---
To retain inner peace, focus on what you have control on, It's foolish to concerns ourselves with what we can't control like when the sun rises or when a dear person to us might die.
---
Vices are contagious: They spread, quickly and unnoticed, from those who have them to those with whom they come into contact.
What this book is about: The author William Irvine who is a professor of philosophy at Wright State University after having read through many philosophy schools from Zen Buddhist to Cynics and Stoics has come into conclusion that living a stoic life is worth pursuing due to its promising benefit which is tranquility and joy. He has thus compiled teachings of great Stoics from Seneca to Marcus Aurelius and tailored them to suit the modern days.
Pros:
Author has provided well organized, practical bits of advice which are the essence of Stoic philosophy from negative visualization to practicing self-discipline through self-denial.
Also, he has made a decent contribution on portraying an actual picture of what Stoicism is really about.
Cons:
Franky I saw no use of the last chapter, it had no relevance to a guide to a good life and it wasn't a short chapter believe me and the contents were advocation of stoic philosophy which he had done already in previous chapters very well.
Selected synopsis:
A potent way of confronting a disturbing situation is the use of negative visualization, namely, imagining what would happen if you lost your dear possessions, be it your car, house, or even your beloved. It argues that by doing so you come to appreciate your belonging far more than those who take things for granted.
---
Internalize your goals: A beautiful piece of advice. It says that we must focus our attention on what we have full or partial control on, not the things we have no control over.
For example, if you have a tennis match, don't set your goal on being the winner, because if you fail, you will lose your tranquility and become utterly upset, instead, make your goal to practice and play at highest level possible which in turn can have the added value of winning the match.
---
What upsets people is not things themselves but their judgments about these things.
---
What point is there on "being unhappy", just because once you were unhappy...
---
We can easily replace out feelings of regret at having lost something with feelings of thanks for once having had it.
---
Reason, is the best weapon against grief. Unless reason puts an end to our tears, fortune will not do so.
---
If we seek social status, we give people power over us: since we have to do things calculated to make them admire us and we will have to refrain from doing things that will trigger their disfavor.
---
To retain inner peace, focus on what you have control on, It's foolish to concerns ourselves with what we can't control like when the sun rises or when a dear person to us might die.
---
Vices are contagious: They spread, quickly and unnoticed, from those who have them to those with whom they come into contact.
May 5, 2023
پرفسور اروین استاد فلسفه ، پس از سالیان طولانی تدریس ، در دهه پنجم زندگی خود به نتیجه بسیار مهمی رسیده و آن این بوده که نه تنها فلسفه ای برای زندگی خود نداشته ، بلکه ضرورت داشتن آنرا هم حس نمی کرده است . تلاش جناب اروین برای یافتن فلسفه زندگی ، سبب آشنایی بیشتر نویسنده با رواقیون و فلسفه آنان شد و پس از مطالعه آثارآنان و دلبستگی نویسنده به فلسفه رواقی ، او اقدام به بازسازی و نوسازی چهار چوب های فکری رواقیون کرد . سرانجام شوق و اشتیاق جناب پرفسور به نوشتن کتاب بسیار ارزشمند فلسفه ای برای زندگی با نام فرعی رواقی زیستن در دنیای امروز انجامید .
نویسنده کتاب خود را در باره داشتن طرحی برای زندگی یا دانستن هدف اصلی زندگی شروع کرده ، از نگاه نویسنده فرهنگ امروزه با فراهم کردن سرگرمی های گوناگون ، زمان و نیازی برای تفکر درباره فلسفه زندگی و البته داشتن آن باقی نگذاشته است . اروین شرح داده که چگونه بدون داشتن فلسفه زندگی ، بد زندگی کرده و تنها سرگرم مشغولیات و روزمرگی های بی ارزش زندگی می شویم . اما داشتن فلسفه وهدفی برای زندگی خود به خود به راهکار یا استراتژی برای رسیدن به آن منتج نمی شود .
مکتب رواقیون در آتن و به دست زنون کیتیومی و با تاکید بر منطق ، فیزیک و اخلاق بنا شد و رشد کرد اما به تدریج در آتن به فراموشی سپرده شد . با مهاجرت پانایتیوس به روم فلسفه رواقی تدریج و توسعه پیدا کرد و البته رومی ها به آن غنای بیشتری دادند . آنها منطق و فیزیک را از مکتب رواقی حذف و به جای آن کسب آرامش یعنی رهایی از احساسات منفی ، اندوه ، خشم ، اضطراب و بهره مندی از عواطف مثبت یا شادی را جایگزین آنها کردند . به این ترتیب کسب فضیلت و آرامش دو خواسته و هدف اصلی مکتب رواقی رومی شد .
از نگاه اروین رواقی زیستن چگونه است ؟
نویسنده در بخش دوم کتاب خود به روانشناختی رواقی پرداخته ، اروین پدیده خوگیری به لذت را شرح داده . از نگاه او و در نتیجه فرآیند خوگیری ، افراد مدام به دنبال ارضای امیالی می روند که هیچ وقت تمامی ندارند و زمانی که درک می کنند میل در وجودشان ارضا نشده افسرده وغمگین می ��وند .از نگاه رواقیون یک راه رسیدن به شادکامی آن است که فرایند خوگیری در همان نطفه خفه شود . آنها این تکنیک را فکر کردن به اتفاقات ناگوار نامیده و آنرا به عنوان راهی برای معکوس کردن فرآیند خوگیری به لذت می شناسند . سنکا همه دارایی انسان را امانت سرنوشت می داند و از نگاه او سرنوشت هرگاه اراده کند می تواند آنرا پس بگیرد . اپیکتتوس رک و صریح توصیه کرده که هنگام بوسیدن فرزند ، عشق یا مادر به یاد داشته باشیم که او جز دارایی های ما نیست و سرانجام روزی از دست خواهد رفت . به همین گونه او می گوید که افزون بر فکر کردن به مرگ عزیزان ، باید به مرگ خود هم فکر کرد . نتیجه این تفکر سنکا را به این نتیجه رسانده که باید چنان زندگی کرد که انگار همین لحظه آخرین دم زندگی ماست .بدین گونه است که هر روز سرشار از فعالیت و لذت خواهد شد .
راه دیگر رواقیون برای رسیدن به آرامش ، مشغول بودن به امور درونی ایست نه پرداختن به امور بیرونی . اپیکتتوس این مطلب را این گونه شرح داده که بعضی چیزها در اختیار ماست و بعضی چیزها خارج از اختیار ما . او عقاید ، امیال ، خواست ها را از امور دسته اول و مثلا جاودان زیستن یا نگران زلزله بودن را از امور دسته دوم می داند . او صرف کردن وقت برای گروه دوم را احمقانه ، پوچ و بیهوده می داند . اروین اما دوگانه اپیکتتوس را به سه گانه تبدیل کرده و درکنار چیزهایی که کاملا در اختیار ما نیستند ، قسمت دیگری هم افزوده که نسبی ایست ، یعنی چیزهایی که تا حدی در اختیار ما هستند اما کنترل کاملی بر آنها نداریم . مثلا پیروز شدن در یک مسابقه تا اندازه ای و نه کامل در اختیار ماست . اروین فرد را به درونی کردن هدف فرا می خواند ، مثلا او باید تلاش کند به بهترین نحو بازی کند و فکر برد و باخت نباشد . می توان این گونه نتیجه گرفت که رواقیون اهداف بزرگی مانند تغییر دادن دنیا را ندارند ، آنها تلاش می کنند خود را تغییر دهند .
به اعتقاد رواقیون یکی از راه های حفظ آرامش ، داشتن رویکردی تقدیرگرایانه است و پذیرفتن جبرگرایی یا همان سرنوشت است اما تقدیرگرایی آنها تنها محدود به گذشته و زمان حال است . از نگاه آنان انجام دادن کاری سبب تغییر گذشته نمی شود ، گذشته رقم خورده و به هیچ گونه نمی توان آنرا عوض کرد . حال هم همین ثانیه در حال گذر و کوتاه تر از آن است که بتوان در آن تغییری داد . تنها آینده است که دست انسان است و او می تواند با تلاش هایش آینده خود را رقم زند . این نوع نگاه سبب می شود از به کار بردن جملاتی مانند ای کاش ، تا جای ممکن اجتناب شده و وقت و انرژی صرف آینده شود ، نه آنچه از پیش رقم خورده .
اما روش های رواقیون به تدریج سخت تر شده و البته از حالت عمومی هم کمی خارج می شود ، یکی از این روش ها پرهیز از لذت یا مواجهه با سویه تاریک لذت است .سنکا پیشنهاد کرده که علاوه بر فکر کردن به احتمال وقوع اتفاقات ناگوار ، باید گاهی چنان زندگی کرد که انگار چنین اتفاقاتی رخ داده اند .بنابراین باید هر از چند گاه فقیرانه ، با ارزان ترین غذاها و زبر و زمخت ترین جامه ها سر کرد تا قدر ، ارزش و البته لذت غذای خوب و لباس مناسب را بیشتر دانست . این روش هم انسان را برای شرایط سخت که ممکن است پیش آید آماده می کند و هم تاب آوری انسان را به مرور افزایش می دهد. افزون بر تحمل سختی خودخواسته ، سنکا پیشنهاد می کند که گاهی هم باید از لذت های کوچک چشم پوشی کرد
تا اسیر و برده امیال و خواسته ها نشد . از نگاه آنان لذت را باید با احتیاط پذیرفت و نه به تمامی .
بخش سوم کتاب توصیه های رواقیون در مورد زندگی روز مره یا چگونگی مواجه شدن آنان با زندگی ایست . یکی از مهمترین توصیه ها ، ایجاد و حفظ روابط اجتماعی با دیگران است . رواقیون با شناختن انسان به عنوان موجودی اجتماعی و نیاز انسان به جامعه و از طرف دیگرقدرت انسان های دیگر در بین بردن آرامش ، انسان ها را به برقراری ارتباط و تلاش برای حفظ آن دعوت می کنند. مارکوس اورلیوس صفات رابطه را عقلانیت و سودمندی آن می داند و وظایف و اهداف آن را نیکی ، صبوری و خدمت بر می شمارد . آنها به دنبال برقرای ارتباط
با بیشترین تعداد آدمی هستند نه جامعه ای به شدت گزیده شده و منتخب
رواقیون توصیه های مهم دیگری هم در باب زندگی روزمره به ویژه راه مناسب روبرو شدن با توهین و تحقیر ، اندوه و ماتم ، خش�� داشته و به همین گونه مجموعه ای از ارزش های شخصی مانند نگران تصور دیگران در مورد خود نبودن ، پرهیز از مزایای ثروت و تجملات و شهرت و معروفیت را به انسان ها سفارش می کنند . اما رواقیون سفارش به زیستن در فقر و گمنامی نمی کنند ، از نگاه آنها ، با درونی کردن این اهداف ، ثروت و معروفیت خود به خود حاصل می شود ، از این روست که نامهای سنکا و اپیکتتوس هم چنان به جا مانده است . از نگاه آنان عمل کردن به ارزش های شخصی رواقیون سبب افزایش عزت نفس و بزرگواری شده و به این ترتیب سرمایه آدمی یک امر درونی می شود که همه جا و در هر حال همراه انسان است . رواقیون راهکارهای مفصلی هم در مورد رابطه جنسی ، دوران پیری ، مرگ و پذیرش آن دارند . در پایان بخش ارزش های شخصی اروین به سخت بودن پذیرش آموزه های رواقیون اعتراف می کند ، اما از نگاه او رواقی نزیستن به مراتب از رواقی زیستن سخت تر است.
افول رواقیون با مرگ مارکوس اورلیوس – امپراتور روم و فیلسوف شاه شروع شد و اگرچه در نوشته های دکارت و شوپنهاور آموزه های آنان دیده می شود اما فلسفه آنان ، بدون داشتن فلاسفه ای مانند سنکا ، اپیکتتوس ، موسونیوس و آرولیوس وو همچنین با ظهور مسیحیت که وعده زندگی در جهان دیگر می داد کم کم زیر زمینی شده و به محاق رفت . به همین گونه اندیشه های آنان به ویژه در مورد مرگ و اندوه با پرسش هایی جدی و البته جوابهایی نه چندان قانع کننده روبرو شد .
پرفسور اروین کوشیده خود آموزه های رواقیون را به روز کرده و پاسخهایی متناسب تر با قرن جدید و نفوذ نظریه تکامل پیدا کند . از نگاه او دیگر نیازی به یاری گرفتن از زئوس برای شرح پیدایش نیست و می توان فلسفه رواقی را با نظریه تکامل هماهنگ کرد .
اروین در پایان کتاب دوباره بر داشتن فلسفه ای برای زندگی تاکید کرده و آنرا مهمترین اصل در زندگی دانسته . اما اینکه روش متناسب با فلسفه زندگی انتخاب شده چگونه باید باشد را نمی توان به صورتی کلی بیان کرد و یا از آن فرمولی جادویی برای همه انسان ها ساخت . به همین ترتیب فلسفه رواقی شاید هم چندان مناسب همه افراد نباشد .شاید تنها در صورت مطالعه کامل سبک های فلسفی و تسلط یافتن بر آنها ، بتوان مقایسه ای میان مکاتب مختلف انجام داد ومطابق گفته جناب نویسنده از زیستن بدون فلسفه که اروین آنرا پوچی و بی هدف بودن می خواند سرانجام رهایی یافت .
نویسنده کتاب خود را در باره داشتن طرحی برای زندگی یا دانستن هدف اصلی زندگی شروع کرده ، از نگاه نویسنده فرهنگ امروزه با فراهم کردن سرگرمی های گوناگون ، زمان و نیازی برای تفکر درباره فلسفه زندگی و البته داشتن آن باقی نگذاشته است . اروین شرح داده که چگونه بدون داشتن فلسفه زندگی ، بد زندگی کرده و تنها سرگرم مشغولیات و روزمرگی های بی ارزش زندگی می شویم . اما داشتن فلسفه وهدفی برای زندگی خود به خود به راهکار یا استراتژی برای رسیدن به آن منتج نمی شود .
مکتب رواقیون در آتن و به دست زنون کیتیومی و با تاکید بر منطق ، فیزیک و اخلاق بنا شد و رشد کرد اما به تدریج در آتن به فراموشی سپرده شد . با مهاجرت پانایتیوس به روم فلسفه رواقی تدریج و توسعه پیدا کرد و البته رومی ها به آن غنای بیشتری دادند . آنها منطق و فیزیک را از مکتب رواقی حذف و به جای آن کسب آرامش یعنی رهایی از احساسات منفی ، اندوه ، خشم ، اضطراب و بهره مندی از عواطف مثبت یا شادی را جایگزین آنها کردند . به این ترتیب کسب فضیلت و آرامش دو خواسته و هدف اصلی مکتب رواقی رومی شد .
از نگاه اروین رواقی زیستن چگونه است ؟
نویسنده در بخش دوم کتاب خود به روانشناختی رواقی پرداخته ، اروین پدیده خوگیری به لذت را شرح داده . از نگاه او و در نتیجه فرآیند خوگیری ، افراد مدام به دنبال ارضای امیالی می روند که هیچ وقت تمامی ندارند و زمانی که درک می کنند میل در وجودشان ارضا نشده افسرده وغمگین می ��وند .از نگاه رواقیون یک راه رسیدن به شادکامی آن است که فرایند خوگیری در همان نطفه خفه شود . آنها این تکنیک را فکر کردن به اتفاقات ناگوار نامیده و آنرا به عنوان راهی برای معکوس کردن فرآیند خوگیری به لذت می شناسند . سنکا همه دارایی انسان را امانت سرنوشت می داند و از نگاه او سرنوشت هرگاه اراده کند می تواند آنرا پس بگیرد . اپیکتتوس رک و صریح توصیه کرده که هنگام بوسیدن فرزند ، عشق یا مادر به یاد داشته باشیم که او جز دارایی های ما نیست و سرانجام روزی از دست خواهد رفت . به همین گونه او می گوید که افزون بر فکر کردن به مرگ عزیزان ، باید به مرگ خود هم فکر کرد . نتیجه این تفکر سنکا را به این نتیجه رسانده که باید چنان زندگی کرد که انگار همین لحظه آخرین دم زندگی ماست .بدین گونه است که هر روز سرشار از فعالیت و لذت خواهد شد .
راه دیگر رواقیون برای رسیدن به آرامش ، مشغول بودن به امور درونی ایست نه پرداختن به امور بیرونی . اپیکتتوس این مطلب را این گونه شرح داده که بعضی چیزها در اختیار ماست و بعضی چیزها خارج از اختیار ما . او عقاید ، امیال ، خواست ها را از امور دسته اول و مثلا جاودان زیستن یا نگران زلزله بودن را از امور دسته دوم می داند . او صرف کردن وقت برای گروه دوم را احمقانه ، پوچ و بیهوده می داند . اروین اما دوگانه اپیکتتوس را به سه گانه تبدیل کرده و درکنار چیزهایی که کاملا در اختیار ما نیستند ، قسمت دیگری هم افزوده که نسبی ایست ، یعنی چیزهایی که تا حدی در اختیار ما هستند اما کنترل کاملی بر آنها نداریم . مثلا پیروز شدن در یک مسابقه تا اندازه ای و نه کامل در اختیار ماست . اروین فرد را به درونی کردن هدف فرا می خواند ، مثلا او باید تلاش کند به بهترین نحو بازی کند و فکر برد و باخت نباشد . می توان این گونه نتیجه گرفت که رواقیون اهداف بزرگی مانند تغییر دادن دنیا را ندارند ، آنها تلاش می کنند خود را تغییر دهند .
به اعتقاد رواقیون یکی از راه های حفظ آرامش ، داشتن رویکردی تقدیرگرایانه است و پذیرفتن جبرگرایی یا همان سرنوشت است اما تقدیرگرایی آنها تنها محدود به گذشته و زمان حال است . از نگاه آنان انجام دادن کاری سبب تغییر گذشته نمی شود ، گذشته رقم خورده و به هیچ گونه نمی توان آنرا عوض کرد . حال هم همین ثانیه در حال گذر و کوتاه تر از آن است که بتوان در آن تغییری داد . تنها آینده است که دست انسان است و او می تواند با تلاش هایش آینده خود را رقم زند . این نوع نگاه سبب می شود از به کار بردن جملاتی مانند ای کاش ، تا جای ممکن اجتناب شده و وقت و انرژی صرف آینده شود ، نه آنچه از پیش رقم خورده .
اما روش های رواقیون به تدریج سخت تر شده و البته از حالت عمومی هم کمی خارج می شود ، یکی از این روش ها پرهیز از لذت یا مواجهه با سویه تاریک لذت است .سنکا پیشنهاد کرده که علاوه بر فکر کردن به احتمال وقوع اتفاقات ناگوار ، باید گاهی چنان زندگی کرد که انگار چنین اتفاقاتی رخ داده اند .بنابراین باید هر از چند گاه فقیرانه ، با ارزان ترین غذاها و زبر و زمخت ترین جامه ها سر کرد تا قدر ، ارزش و البته لذت غذای خوب و لباس مناسب را بیشتر دانست . این روش هم انسان را برای شرایط سخت که ممکن است پیش آید آماده می کند و هم تاب آوری انسان را به مرور افزایش می دهد. افزون بر تحمل سختی خودخواسته ، سنکا پیشنهاد می کند که گاهی هم باید از لذت های کوچک چشم پوشی کرد
تا اسیر و برده امیال و خواسته ها نشد . از نگاه آنان لذت را باید با احتیاط پذیرفت و نه به تمامی .
بخش سوم کتاب توصیه های رواقیون در مورد زندگی روز مره یا چگونگی مواجه شدن آنان با زندگی ایست . یکی از مهمترین توصیه ها ، ایجاد و حفظ روابط اجتماعی با دیگران است . رواقیون با شناختن انسان به عنوان موجودی اجتماعی و نیاز انسان به جامعه و از طرف دیگرقدرت انسان های دیگر در بین بردن آرامش ، انسان ها را به برقراری ارتباط و تلاش برای حفظ آن دعوت می کنند. مارکوس اورلیوس صفات رابطه را عقلانیت و سودمندی آن می داند و وظایف و اهداف آن را نیکی ، صبوری و خدمت بر می شمارد . آنها به دنبال برقرای ارتباط
با بیشترین تعداد آدمی هستند نه جامعه ای به شدت گزیده شده و منتخب
رواقیون توصیه های مهم دیگری هم در باب زندگی روزمره به ویژه راه مناسب روبرو شدن با توهین و تحقیر ، اندوه و ماتم ، خش�� داشته و به همین گونه مجموعه ای از ارزش های شخصی مانند نگران تصور دیگران در مورد خود نبودن ، پرهیز از مزایای ثروت و تجملات و شهرت و معروفیت را به انسان ها سفارش می کنند . اما رواقیون سفارش به زیستن در فقر و گمنامی نمی کنند ، از نگاه آنها ، با درونی کردن این اهداف ، ثروت و معروفیت خود به خود حاصل می شود ، از این روست که نامهای سنکا و اپیکتتوس هم چنان به جا مانده است . از نگاه آنان عمل کردن به ارزش های شخصی رواقیون سبب افزایش عزت نفس و بزرگواری شده و به این ترتیب سرمایه آدمی یک امر درونی می شود که همه جا و در هر حال همراه انسان است . رواقیون راهکارهای مفصلی هم در مورد رابطه جنسی ، دوران پیری ، مرگ و پذیرش آن دارند . در پایان بخش ارزش های شخصی اروین به سخت بودن پذیرش آموزه های رواقیون اعتراف می کند ، اما از نگاه او رواقی نزیستن به مراتب از رواقی زیستن سخت تر است.
افول رواقیون با مرگ مارکوس اورلیوس – امپراتور روم و فیلسوف شاه شروع شد و اگرچه در نوشته های دکارت و شوپنهاور آموزه های آنان دیده می شود اما فلسفه آنان ، بدون داشتن فلاسفه ای مانند سنکا ، اپیکتتوس ، موسونیوس و آرولیوس وو همچنین با ظهور مسیحیت که وعده زندگی در جهان دیگر می داد کم کم زیر زمینی شده و به محاق رفت . به همین گونه اندیشه های آنان به ویژه در مورد مرگ و اندوه با پرسش هایی جدی و البته جوابهایی نه چندان قانع کننده روبرو شد .
پرفسور اروین کوشیده خود آموزه های رواقیون را به روز کرده و پاسخهایی متناسب تر با قرن جدید و نفوذ نظریه تکامل پیدا کند . از نگاه او دیگر نیازی به یاری گرفتن از زئوس برای شرح پیدایش نیست و می توان فلسفه رواقی را با نظریه تکامل هماهنگ کرد .
اروین در پایان کتاب دوباره بر داشتن فلسفه ای برای زندگی تاکید کرده و آنرا مهمترین اصل در زندگی دانسته . اما اینکه روش متناسب با فلسفه زندگی انتخاب شده چگونه باید باشد را نمی توان به صورتی کلی بیان کرد و یا از آن فرمولی جادویی برای همه انسان ها ساخت . به همین ترتیب فلسفه رواقی شاید هم چندان مناسب همه افراد نباشد .شاید تنها در صورت مطالعه کامل سبک های فلسفی و تسلط یافتن بر آنها ، بتوان مقایسه ای میان مکاتب مختلف انجام داد ومطابق گفته جناب نویسنده از زیستن بدون فلسفه که اروین آنرا پوچی و بی هدف بودن می خواند سرانجام رهایی یافت .
June 7, 2012
This book gets 5 stars for subject, 2 stars for execution. The Stoics themselves are fascinating and every quote is a gem. However, the author doesn't trust the ancient Stoics to carry the argument. Instead, his account is a series of straw man arguments ("you might think that a Stoic would eat babies, but there's another reading..." Not quite that bad but almost.). Further, when he gets to the section on updating Stoicism for the modern world, the section where he has to do the heavy lifting by himself, he has a failure of nerve or a bout of laziness or both. It turns into a hypothetical argument ("if one were to argue, one would start by describing how evolution supports Stoicism..." but he never actually makes the argument!) "One" should go ahead and make his argument, rather than totally copping out with a sketch of an idea. I was predisposed to like this book given the subject, but I was left wishing for a far better treatment. The Stoics deserve better.
May 10, 2023
Fiind el însuși un stoic declarat, William B. Irvine (n. 1952), profesor la Universitatea din Dayton, Ohio, și-ar dori să trăiască într-o lume de stoici. Crede că ar arăta ceva mai bine decît în prezent. Oamenii s-ar chinui mai puțin cu fleacuri, ar fi mai senini și mai voioși. Și, cu siguranță, ar trăi mai mult, ar depăși suta. De acord.
În acest nobil scop, el descrie filosofia stoică, principalii ei reprezentanți (Zenon, Seneca, Epictet, Musonius Rufus, Marcus Aurelius) și o adaptează la vremurile noastre (pp.27-71). Autorul recomandă cîteva „exerciții spirituale” și sfaturi: vizualizarea negativă, renunțarea la ego / sine, meditația asupra bătrîneții și a morții etc. (pp.74-215). În final, William B. Irvine discută motivele care au dus la „declinul stoicismului” și necesitatea de a-i da o nouă înfățișare, acceptabilă pentru contemporani (pp.219-294).
Este o lucrare mult mai bună decît Cărticica stoicismului de Jonas Salzgerber. William B. Irvine chiar i-a citit pe stoici. Singurul lucru care mă irită este faptul că toată această literatură de self-help (care se revendică de la Seneca și Epictet) s-a ivit și a explodat abia după ce filosofii în cauză au devenit vedete internaționale prin lucrările lui Pierre Hadot și Michel Foucault. Dar nimeni nu-i menționează ca precursori.
Cărțile de self-help au două defecte majore: simplifică la maximum învățăturile la care trimit (în cazul de față preceptele stoicismului) și mimează un optimism forțat. Vreți să fiți fericiți și toată lumea să prospere? Da? Atunci urmați întocmai cele 133 de reguli din această carte. Lumea va rîde de voi, dar nu vă faceți griji, fiți stoici...
Ca de obicei, traducerea și corectura lucrării lasă de dorit. Filosoful Canus nu putea juca șah (p.207). El juca latrunculi, un joc cu pioni de culori diferite, fără legătură cu șahul. Seneca nu a redactat niciodată o lucrare cu titlul Consolații către Marcia (p.107). Titlul latinesc al scrisorii este Ad Marciam: De Consolatione și se traduce prin Consolație / Mîngîiere. Pentru Marcia, așa cum foarte corect e în nota de subsol. În paragraful 3 de la p.257, sintagma „în primul rînd” se repetă inutil în aceeași frază.
Un extras: „Cu siguranță că nu sînt primul stoic care modifică doctrina. Romanii, după cum am văzut, au adaptat stoicismul grec nevoilor lor... Stoicii credeau că principiile stoicismului nu sînt de piatră, ci mai curînd din lut...” (p.256).
Traducerea acestui volum aparține lui Florin Tudose. Nu e menționat în prezentarea cărții.
În acest nobil scop, el descrie filosofia stoică, principalii ei reprezentanți (Zenon, Seneca, Epictet, Musonius Rufus, Marcus Aurelius) și o adaptează la vremurile noastre (pp.27-71). Autorul recomandă cîteva „exerciții spirituale” și sfaturi: vizualizarea negativă, renunțarea la ego / sine, meditația asupra bătrîneții și a morții etc. (pp.74-215). În final, William B. Irvine discută motivele care au dus la „declinul stoicismului” și necesitatea de a-i da o nouă înfățișare, acceptabilă pentru contemporani (pp.219-294).
Este o lucrare mult mai bună decît Cărticica stoicismului de Jonas Salzgerber. William B. Irvine chiar i-a citit pe stoici. Singurul lucru care mă irită este faptul că toată această literatură de self-help (care se revendică de la Seneca și Epictet) s-a ivit și a explodat abia după ce filosofii în cauză au devenit vedete internaționale prin lucrările lui Pierre Hadot și Michel Foucault. Dar nimeni nu-i menționează ca precursori.
Cărțile de self-help au două defecte majore: simplifică la maximum învățăturile la care trimit (în cazul de față preceptele stoicismului) și mimează un optimism forțat. Vreți să fiți fericiți și toată lumea să prospere? Da? Atunci urmați întocmai cele 133 de reguli din această carte. Lumea va rîde de voi, dar nu vă faceți griji, fiți stoici...
Ca de obicei, traducerea și corectura lucrării lasă de dorit. Filosoful Canus nu putea juca șah (p.207). El juca latrunculi, un joc cu pioni de culori diferite, fără legătură cu șahul. Seneca nu a redactat niciodată o lucrare cu titlul Consolații către Marcia (p.107). Titlul latinesc al scrisorii este Ad Marciam: De Consolatione și se traduce prin Consolație / Mîngîiere. Pentru Marcia, așa cum foarte corect e în nota de subsol. În paragraful 3 de la p.257, sintagma „în primul rînd” se repetă inutil în aceeași frază.
Un extras: „Cu siguranță că nu sînt primul stoic care modifică doctrina. Romanii, după cum am văzut, au adaptat stoicismul grec nevoilor lor... Stoicii credeau că principiile stoicismului nu sînt de piatră, ci mai curînd din lut...” (p.256).
Traducerea acestui volum aparține lui Florin Tudose. Nu e menționat în prezentarea cărții.
January 5, 2017
1. می گویند در یونان باستان -برخلاف ایران باستان که حکومتی دیکتاتوری داشت- به سبب حکومت دموکراتیک اش، کسانی دارای شانیت بالاتر ِ اجتماعی بودند که توانایی شان در اقناع کردن مردمان بیشتر و بیشتر بود؛ از این رو بود که بازار مدارس آموزش فلسفه و منطق و جدل و خطابه داغ ِ داغ بود. در این بازار شلوغ که هر کس ادعای آموزش هنر زندگی به بهترین نحو را داشت سویی در دست افلاطونیان و آکادمی شان بود ، سویی در دست اپیکوریان، سویی برای مشاییان پیرو ارسطو، سویی سوفسطاییان و سویی کلبیون و ...در این میان گروهی از فلاسفه ی هنر ِ زندگی آموز هم بودند که چون سخنرانی هایشان را در ابتدا بیشتر در رواق های پر نقش و نگار یونان باستان برگزار میکردند به رواقیون معروف شدند.
2.مکتب رواقی را زنون کیتیومی در یونان پایه گذاری کرد.اساس فلسفه شان بر آموزش منطق و فیزیک و اخلاق استوار بود و غایت القصوی شان فضیلتمندی و داشتن زندگی خوب.سالها بعد رومیان با حذف لزوم یادگیری منطق و فیزیک و ایجاد تغییراتی در اصول و مبانی مکتب رواقی یونانی و سازگارسازی ان با شرایط خودشان ، دستیابی به آرامش را هم به عنوان یکی از اصلی ترین غایات این فلسفه زندگی افزودند.
3.فی الواقع، فلسفه رواقی به دنبال ایجاد آرامش در زندگی و لذت بردن از آن و نیز از بین بردن احساسات منفی چون ، اندوه ، خشم، اضطراب و ترس و ... بوده است.آنه�� راهکارهایی روانشناختی برای دستیابی به مطلوب مذکور ارائه کرده اند. اندیشیدن به اتفاقات ناگوار برای لذت بردن از زندگانی هم اکنون و آنچه که داریم و شاکر بودن از اینکه می توانست شرایط بدتر از این باشد ولی نیست.توجه به سه گانه اختیار یعنی تمیز دادن اموری که کاملا از حوزه اختیار ما خارجند، اموری که کاملا در اختیار ما هستند و اموری که تاحدی در کنترل ما هستند ولی تسلط کاملی بر آنها نداریم. تقدیرگرایی و جبرگرایی نسبت به گذشته و حال و غصه نخوردن بر آن و نیز بینش هایی در باب حفظ آرامش در موقعیت هایی که می توانند آرامش ما را بر هم بزنند ، هم چون توهین وتحقیر، خشم، در برابر حس شهرت طلبی، در برابر میل به زندگی پرزرق و برق ، در هنگامه ی پیری و در اندیشه ی مرگ.
4. دیدگاه های رواقیون در بسیاری از ابعاد به نگاه دینی و به ویژه عرفانی ما بسیار نزدیک است.
مثلا سخن از تلاش برای لذت بردن زندگی در عین عدم وابستگی به آن و توانایی در ترک آن بدون از دست دادن آرامش را مقایسه کنید با سخن حضرت امیر که می فرماید : "الزهد بین کلمتین من القران، قال الله سبحانه: لکیلا تاسوا علی ما فاتکم و لا تفرحوا علی ما آتیکم؛ زهد بین دو سخن از قرآن است، خدا میفرماید: که بر آنچه از دست دادید حسرت مخورید و بدانچه به دست آورید شادمان نباشید و یا همین موضوع را با توصیه عارفان به غنیمت شمردن دم:
صوفی ابن الوقت باشد ای رفیق
نیست فردا کردن از شرط طریق
یا تلاش برای خویشتنداری و نیز سختی های خود خواسته و بسیاری دیگر... درنهایت آنکه :
آدمی باید فارغ از تعریف و تمجید دیگران و نیز مخالفت و نارضایتی آنان ، خود باشد:
بر کش آن نغمه که سرمایه ی آب و گل توست
ای ز خود رفته ، تهی شو ز نوای دگـــران
2.مکتب رواقی را زنون کیتیومی در یونان پایه گذاری کرد.اساس فلسفه شان بر آموزش منطق و فیزیک و اخلاق استوار بود و غایت القصوی شان فضیلتمندی و داشتن زندگی خوب.سالها بعد رومیان با حذف لزوم یادگیری منطق و فیزیک و ایجاد تغییراتی در اصول و مبانی مکتب رواقی یونانی و سازگارسازی ان با شرایط خودشان ، دستیابی به آرامش را هم به عنوان یکی از اصلی ترین غایات این فلسفه زندگی افزودند.
3.فی الواقع، فلسفه رواقی به دنبال ایجاد آرامش در زندگی و لذت بردن از آن و نیز از بین بردن احساسات منفی چون ، اندوه ، خشم، اضطراب و ترس و ... بوده است.آنه�� راهکارهایی روانشناختی برای دستیابی به مطلوب مذکور ارائه کرده اند. اندیشیدن به اتفاقات ناگوار برای لذت بردن از زندگانی هم اکنون و آنچه که داریم و شاکر بودن از اینکه می توانست شرایط بدتر از این باشد ولی نیست.توجه به سه گانه اختیار یعنی تمیز دادن اموری که کاملا از حوزه اختیار ما خارجند، اموری که کاملا در اختیار ما هستند و اموری که تاحدی در کنترل ما هستند ولی تسلط کاملی بر آنها نداریم. تقدیرگرایی و جبرگرایی نسبت به گذشته و حال و غصه نخوردن بر آن و نیز بینش هایی در باب حفظ آرامش در موقعیت هایی که می توانند آرامش ما را بر هم بزنند ، هم چون توهین وتحقیر، خشم، در برابر حس شهرت طلبی، در برابر میل به زندگی پرزرق و برق ، در هنگامه ی پیری و در اندیشه ی مرگ.
4. دیدگاه های رواقیون در بسیاری از ابعاد به نگاه دینی و به ویژه عرفانی ما بسیار نزدیک است.
مثلا سخن از تلاش برای لذت بردن زندگی در عین عدم وابستگی به آن و توانایی در ترک آن بدون از دست دادن آرامش را مقایسه کنید با سخن حضرت امیر که می فرماید : "الزهد بین کلمتین من القران، قال الله سبحانه: لکیلا تاسوا علی ما فاتکم و لا تفرحوا علی ما آتیکم؛ زهد بین دو سخن از قرآن است، خدا میفرماید: که بر آنچه از دست دادید حسرت مخورید و بدانچه به دست آورید شادمان نباشید و یا همین موضوع را با توصیه عارفان به غنیمت شمردن دم:
صوفی ابن الوقت باشد ای رفیق
نیست فردا کردن از شرط طریق
یا تلاش برای خویشتنداری و نیز سختی های خود خواسته و بسیاری دیگر... درنهایت آنکه :
آدمی باید فارغ از تعریف و تمجید دیگران و نیز مخالفت و نارضایتی آنان ، خود باشد:
بر کش آن نغمه که سرمایه ی آب و گل توست
ای ز خود رفته ، تهی شو ز نوای دگـــران
March 31, 2021
.
📖
باید به همه عزیزانمان عشق بورزیم، اما نباید فراموش کنیم که تضمینی نیست آنها برای همیشه یا حتی برای مدت طولانی پیش ما بمانند.
📖
هر روز چنان زندگی کن که انگار آخرین روز زندگی توست.
📖
باید هر روزمان را با این فکر آغاز کنیم که با چه آدمهای مزاحم و آزاردهندهای رو به رو خواهیم شد. یعنی باید حواسمان باشد که آنها چقدر در کارمان دخالت میکنند و چقدر نمکنشناسی، بیاحترامی، بیوفایی، دشمنی و خودخواهی خواهیم دید.
📖
دیگران حتی وقتی که کاری به کارمان ندارند هم میتوانند آرامش مارا از بین ببرند؛ البته اگر خودمان اجازه بدهیم.
📝جملات بالا بخشی از نظریات و عقاید رواقیون رومی و یونانی است که در این کتاب به بررسی آنها پرداخته شده. در این کتاب با نظریه پردازان و عقاید آنها آشنا میشویم. فیلسوفان رواقی بر آرامش و حفظ آن در مسیر زندگی تاکید زیادی داشتند و شاید همین اصل باعث فراگیر شدن نظریاتشان در میان مردم شده باشد.کتاب بر خلاف تصورم بسیار خوشخوان و روان بود. قابل فهم و دل نشین؛ البته بعضی قسمتها جای تامل داشت! من بخش وظیفه در باب عشق ورزیدن به نوع انسان را دوست داشتم. توصیههای خوبی برای آرامش روحی و روانی هنگام رویارویی با افراد مختلف داشت؛ چرا که دیگران چه بخواهیم و چه نخواهیم منشأ بسیاری از عمیقترین لذتها و شادیها و همی��طور احساسات بد در زندگی ما هستند.
📝
حالا چه کسانی باید سراغ فلسفهی رواقی بروند؟
کسانی که به دنبال آرامش هستند زیرا آرامش همان چیزی است که رواقیون وعدهی رسیدن به آن را میدهند.
در فصل آخر کتاب، نویسنده توصیههایی برای کسانی دارد که قصد رواقی زیستن دارند و مهمترین توصیهاش پنهان کردن این راز از دیگران است.😅
📖
باید به همه عزیزانمان عشق بورزیم، اما نباید فراموش کنیم که تضمینی نیست آنها برای همیشه یا حتی برای مدت طولانی پیش ما بمانند.
📖
هر روز چنان زندگی کن که انگار آخرین روز زندگی توست.
📖
باید هر روزمان را با این فکر آغاز کنیم که با چه آدمهای مزاحم و آزاردهندهای رو به رو خواهیم شد. یعنی باید حواسمان باشد که آنها چقدر در کارمان دخالت میکنند و چقدر نمکنشناسی، بیاحترامی، بیوفایی، دشمنی و خودخواهی خواهیم دید.
📖
دیگران حتی وقتی که کاری به کارمان ندارند هم میتوانند آرامش مارا از بین ببرند؛ البته اگر خودمان اجازه بدهیم.
📝جملات بالا بخشی از نظریات و عقاید رواقیون رومی و یونانی است که در این کتاب به بررسی آنها پرداخته شده. در این کتاب با نظریه پردازان و عقاید آنها آشنا میشویم. فیلسوفان رواقی بر آرامش و حفظ آن در مسیر زندگی تاکید زیادی داشتند و شاید همین اصل باعث فراگیر شدن نظریاتشان در میان مردم شده باشد.کتاب بر خلاف تصورم بسیار خوشخوان و روان بود. قابل فهم و دل نشین؛ البته بعضی قسمتها جای تامل داشت! من بخش وظیفه در باب عشق ورزیدن به نوع انسان را دوست داشتم. توصیههای خوبی برای آرامش روحی و روانی هنگام رویارویی با افراد مختلف داشت؛ چرا که دیگران چه بخواهیم و چه نخواهیم منشأ بسیاری از عمیقترین لذتها و شادیها و همی��طور احساسات بد در زندگی ما هستند.
📝
حالا چه کسانی باید سراغ فلسفهی رواقی بروند؟
کسانی که به دنبال آرامش هستند زیرا آرامش همان چیزی است که رواقیون وعدهی رسیدن به آن را میدهند.
در فصل آخر کتاب، نویسنده توصیههایی برای کسانی دارد که قصد رواقی زیستن دارند و مهمترین توصیهاش پنهان کردن این راز از دیگران است.😅
November 1, 2021
Have you ever thought about how we can live a happy life? Most people are thinking about it on daily basis and indeed it has been one of the greatest human concerns throughout history. Nowadays we can hardly find anyone to answer this question properly even the best philosophers are occupied with some other branches of philosophy such as logic, ethics, epistemology and ...
But about more than 2000 years ago there were philosophers whose main job was to teach “philosophy of life”, which refers to a comprehensive guide regarding how we should live in order to be happy and satisfied in our lives and how to alleviate or even eliminate all negative emotions such as anger, grief, anxiety, depression etc. The importance of having a philosophy of life is that if we don’t have a proper philosophy we might waste our precious life pursuing things that are not worth pursuing and attaining things that are not worth attaining. In other words, at the end of the life we might find out that we didn’t live a good life and we have just wasted it in haphazard way. Having A philosophy of life enables us to know the true value of everything we encounter and be aware of what we should focus on and what we should ignore. So, because of this importance there were schools in which great Greek philosophers taught their philosophy of life. Among them one of the most prominent and marvelous schools was the schools of “stoics”. They were great philosophers and psychologists who obtained a remarkable wisdom regarding how to get rid of negative emotions and consequently; live a happy life.
The stoics asserts that the important goal in life is achieving “Tranquility”. By tranquility they mean a life without or with little negative emotions like anger and anxiety, and have a tranquil state of mind. They also thought that we can achieve tranquility by living a “virtuous” life. According to stoics, a virtuous person is one who performs well the function for which humans were designed. For example, a virtuous hammer is one that drive nails properly. So for what function were people designed?? To answer this question the stoics thought we need only examine ourselves. On doing so, we will discover that we Have the ability to reason and we differ from other animals in this respect, so a virtuous person should be reasonable. Other natural characteristics of human are the same. For example we are naturally social creatures, so we have duties to our fellow men. In sum, stoics claim that if we live virtuous( in conformity with nature) we will reach tranquility and as a result, we will live a happy and satisfied life.
The author of this book is a proficient writer and he explained stoics theories in the best way possible. He focuses of practical aspects of stoics literature and explains their psychological techniques in a way that is so useful in everyday life. He also adds stoic sage’s advices about some important aspects of life such as how to treat in our social life, how to respond when we hear an insult, what should be attitude towards fame or fortune, and etc. I highly recommend this book to all sorts of readers, the least benefit of this book is that it will definitely help you to enhance your mental state.
But about more than 2000 years ago there were philosophers whose main job was to teach “philosophy of life”, which refers to a comprehensive guide regarding how we should live in order to be happy and satisfied in our lives and how to alleviate or even eliminate all negative emotions such as anger, grief, anxiety, depression etc. The importance of having a philosophy of life is that if we don’t have a proper philosophy we might waste our precious life pursuing things that are not worth pursuing and attaining things that are not worth attaining. In other words, at the end of the life we might find out that we didn’t live a good life and we have just wasted it in haphazard way. Having A philosophy of life enables us to know the true value of everything we encounter and be aware of what we should focus on and what we should ignore. So, because of this importance there were schools in which great Greek philosophers taught their philosophy of life. Among them one of the most prominent and marvelous schools was the schools of “stoics”. They were great philosophers and psychologists who obtained a remarkable wisdom regarding how to get rid of negative emotions and consequently; live a happy life.
The stoics asserts that the important goal in life is achieving “Tranquility”. By tranquility they mean a life without or with little negative emotions like anger and anxiety, and have a tranquil state of mind. They also thought that we can achieve tranquility by living a “virtuous” life. According to stoics, a virtuous person is one who performs well the function for which humans were designed. For example, a virtuous hammer is one that drive nails properly. So for what function were people designed?? To answer this question the stoics thought we need only examine ourselves. On doing so, we will discover that we Have the ability to reason and we differ from other animals in this respect, so a virtuous person should be reasonable. Other natural characteristics of human are the same. For example we are naturally social creatures, so we have duties to our fellow men. In sum, stoics claim that if we live virtuous( in conformity with nature) we will reach tranquility and as a result, we will live a happy and satisfied life.
The author of this book is a proficient writer and he explained stoics theories in the best way possible. He focuses of practical aspects of stoics literature and explains their psychological techniques in a way that is so useful in everyday life. He also adds stoic sage’s advices about some important aspects of life such as how to treat in our social life, how to respond when we hear an insult, what should be attitude towards fame or fortune, and etc. I highly recommend this book to all sorts of readers, the least benefit of this book is that it will definitely help you to enhance your mental state.
September 23, 2018
خوب بود.
بینظیر نبود اما خوب بود.
بینظیر نبود. چون گاهی حرفهاش رو تکرار میکرد ولی از اونجایی که کتاب میخواست آموزشی باشه اتفاق خیلی بدی نبود. بهرحال باید سعیشو میکرد که کامل مطلب رو برای خواننده جا بندازه.
رواقی بودن شیوه خوبی برای زندگی میتونه باشه. من هم با بعضی از بخشهاش نمیتونستم موافق باشم ولی اکثر بخشهاش میتونست خیلی کمککننده باشه در زندگی. و ایدهی نوشتن همچین کتابی هم ایدهی خیلی خوبی بود و فلسفه رو خیلی خوب توضیح داده بود. این که فلسفه گذشته به چه شکل بوده و الان به چه شکل شده.
بودن این طور کتابها به نظرم اتفاق خیلی خوبیه.
با خوندن این کتاب و فکر کردن بهش و انجام دادناش، میشه خیلی راحتتر زندگی کرد.
کمتر عصبانی شد، کمتر غر زد و کمتر حرص و جوش بیخود زد.
بینظیر نبود اما خوب بود.
بینظیر نبود. چون گاهی حرفهاش رو تکرار میکرد ولی از اونجایی که کتاب میخواست آموزشی باشه اتفاق خیلی بدی نبود. بهرحال باید سعیشو میکرد که کامل مطلب رو برای خواننده جا بندازه.
رواقی بودن شیوه خوبی برای زندگی میتونه باشه. من هم با بعضی از بخشهاش نمیتونستم موافق باشم ولی اکثر بخشهاش میتونست خیلی کمککننده باشه در زندگی. و ایدهی نوشتن همچین کتابی هم ایدهی خیلی خوبی بود و فلسفه رو خیلی خوب توضیح داده بود. این که فلسفه گذشته به چه شکل بوده و الان به چه شکل شده.
بودن این طور کتابها به نظرم اتفاق خیلی خوبیه.
با خوندن این کتاب و فکر کردن بهش و انجام دادناش، میشه خیلی راحتتر زندگی کرد.
کمتر عصبانی شد، کمتر غر زد و کمتر حرص و جوش بیخود زد.
May 27, 2019
هدف اصلی فلسفه رواقیون رسیدن به آرامش هست. مهمترین معضل برای خیلیها از جمله خود من اینه که آرامش توی شهرته؟ یا ثروت؟ یا سرگرمیهای لذت بخش؟
اگه درگیرش شده باشید میفهمید که شهرت و ثروت و لذتهای پیدرپی مهمترین عوامل برهم خوردن آرامش هستن. پس آرامش کجاست؟
شوپنهاور میگه نبود رنج سعادته. مونتنی میگه پذیرش طبیعت آرامشه. رواقیون میگن استفاده از قوای عقلانی منجر به عمیقترین لذات درونیه و سعادت و آرامش رو به دنبال داره.
خب حالا که میدونیم آرامش کجاست چرا نریم سراغش؟ اینجا یه اما بزرگ هست:
میشه رنج نباشه؟ طبیعت همیشه بر وفق مراد ماست؟ میشه احساساتمون (نفرت، غم، اندوه و ...) بر عقلمون غلبه نکنن؟
معلومه که نمیشه. پس رواقیون چی کار کردن؟ چطور همچین تناقضی رو حل کردن؟ باید کتاب رو خوند تا فهمید.
برای من این کتاب کاربردی بود. نمیتونم بگم صد در صد کاربردی ولی شاید ۶۰ درصد مطالبش رو میتونستم به صورت عملی توی زندگی روزمرهام پیاده کنم. این ۶۰ درصد به نظر من عدد بزرگی برای یک کتاب هست. به علاوه من هم یه جاهایی حرف رواقیون رو قبول نداشتم. یه جاهایی منطق درستی ندیدم پشت فلسفیدن و عملکردشون. ولی همچنان به نظرم این کتاب و تکنیکهایی که ارائه میده بسیار سودمنده.
شبیهسازی اتفاقات ناگوار، نحوه تعامل با دیگران، تقسیم امور به آنچه در اختیار ماست و آنچه نیست از تکنیکهای منتسب به رواقیون در این کتاب هست که خب حداقل برای من تونست تا حد خوبی جواب بده. مدت طولانی هست که درگیر خوندنشم و چندتایی از تکنیکهاش رو استفاده کردم. راضی هم هستم. البته بگم من دقیقا با مشکلاتی که این تکنیکها منجر به رفعش میشدن درگیر بودم (کمالگرایی، ملال، انزوا) و شاید کاربردی بودنش برام از این جهت باشه.
نکته منفی کتاب برای من این بود که یه جاهایی شبیه کتاب دینی میشد😁 اون جاهایی که میگفت فقر و گرسنگی خودخواسته رو تجربه کنیم ( شبیه روزه گرفتن، یا با فقرا وقت گذروندن که اسلام توصیه میکنه)
یا اونجایی که میگفت از لذت چشم پوشی کنی خودخواسته !!
فرقش با کتابهای دینی این بود که تحلیل عقلانی میاورد برای این توصیههای عجیب و سختش نه حدیث و آیه
ولی خب منم مغزم تحلیلیه و یه جاهایی آبم باهاش توی یه جوب نمیرفت
ولی فصل آخر نویسنده حرف خوبی میزنه که میگه این فلسفه برای بعضی اشخاص توی بعضی شرایط میتونه کاربردیترین فلسفه باشه. حالا من یه اصلاح روی این حرفش میارم: بخشهایی از این فلسفه برای بعضی اشخاص توی بعضی شرایط میتونه کاربردیترین فلسفه باشه.
من سهمم رو از این کتاب گرفتم. آیا رواقی زیستن بهترینه؟ من از رواقی زیستن برای بهتر زیستن خودم استفاده میکنم.
آیا این کتاب ارزش خوندن داره؟ قطعا داره. هر کسی به اندازه سهم خودش میتونه از این کتاب استفاده کنه پس خوندنش در هر حال مفیده.
اگه درگیرش شده باشید میفهمید که شهرت و ثروت و لذتهای پیدرپی مهمترین عوامل برهم خوردن آرامش هستن. پس آرامش کجاست؟
شوپنهاور میگه نبود رنج سعادته. مونتنی میگه پذیرش طبیعت آرامشه. رواقیون میگن استفاده از قوای عقلانی منجر به عمیقترین لذات درونیه و سعادت و آرامش رو به دنبال داره.
خب حالا که میدونیم آرامش کجاست چرا نریم سراغش؟ اینجا یه اما بزرگ هست:
میشه رنج نباشه؟ طبیعت همیشه بر وفق مراد ماست؟ میشه احساساتمون (نفرت، غم، اندوه و ...) بر عقلمون غلبه نکنن؟
معلومه که نمیشه. پس رواقیون چی کار کردن؟ چطور همچین تناقضی رو حل کردن؟ باید کتاب رو خوند تا فهمید.
برای من این کتاب کاربردی بود. نمیتونم بگم صد در صد کاربردی ولی شاید ۶۰ درصد مطالبش رو میتونستم به صورت عملی توی زندگی روزمرهام پیاده کنم. این ۶۰ درصد به نظر من عدد بزرگی برای یک کتاب هست. به علاوه من هم یه جاهایی حرف رواقیون رو قبول نداشتم. یه جاهایی منطق درستی ندیدم پشت فلسفیدن و عملکردشون. ولی همچنان به نظرم این کتاب و تکنیکهایی که ارائه میده بسیار سودمنده.
شبیهسازی اتفاقات ناگوار، نحوه تعامل با دیگران، تقسیم امور به آنچه در اختیار ماست و آنچه نیست از تکنیکهای منتسب به رواقیون در این کتاب هست که خب حداقل برای من تونست تا حد خوبی جواب بده. مدت طولانی هست که درگیر خوندنشم و چندتایی از تکنیکهاش رو استفاده کردم. راضی هم هستم. البته بگم من دقیقا با مشکلاتی که این تکنیکها منجر به رفعش میشدن درگیر بودم (کمالگرایی، ملال، انزوا) و شاید کاربردی بودنش برام از این جهت باشه.
نکته منفی کتاب برای من این بود که یه جاهایی شبیه کتاب دینی میشد😁 اون جاهایی که میگفت فقر و گرسنگی خودخواسته رو تجربه کنیم ( شبیه روزه گرفتن، یا با فقرا وقت گذروندن که اسلام توصیه میکنه)
یا اونجایی که میگفت از لذت چشم پوشی کنی خودخواسته !!
فرقش با کتابهای دینی این بود که تحلیل عقلانی میاورد برای این توصیههای عجیب و سختش نه حدیث و آیه
ولی خب منم مغزم تحلیلیه و یه جاهایی آبم باهاش توی یه جوب نمیرفت
ولی فصل آخر نویسنده حرف خوبی میزنه که میگه این فلسفه برای بعضی اشخاص توی بعضی شرایط میتونه کاربردیترین فلسفه باشه. حالا من یه اصلاح روی این حرفش میارم: بخشهایی از این فلسفه برای بعضی اشخاص توی بعضی شرایط میتونه کاربردیترین فلسفه باشه.
من سهمم رو از این کتاب گرفتم. آیا رواقی زیستن بهترینه؟ من از رواقی زیستن برای بهتر زیستن خودم استفاده میکنم.
آیا این کتاب ارزش خوندن داره؟ قطعا داره. هر کسی به اندازه سهم خودش میتونه از این کتاب استفاده کنه پس خوندنش در هر حال مفیده.
August 29, 2020
If someone asks me why am I living and what is the purpose in life? then I don't have an answer. In pursuit of improving myself and better quality of life, I started reading self-help books and I've stumbled on Stoic mentions in other books on various occasions and thus I picked this one to learn about stoicism and this one is wonderful beginner book to become a practising stoic.
Why is it important to have a philosophy of life? If not we might unintentionally lead a bad life and on death bed we contemplate and regret that we have lead a bad life and did not accomplish anything substantial.
The purpose of practicing stoicism is to attain tranquility, this book helps you by providing teachings of Ancient stoics like Seneca, Marcus Aurelius, Epictetus and others. Towards the end of this book, as a practicing stoic, the author advices on practicing stoicism and how it would be helpful for you in this modern world.
Stoicism teachings are not easy to follow, they are very difficult to practise. If you're planning to practice stoicism then the author strongly recommends to keep it a secret to avoid discouragement and humiliation from others.
Few of the teachings I remember are:
1 - Negative imagination: This is a tough one, stoics tell that by practicing negative imagination, we don't take the people or things we value most for granted.
E.g., If you value your house more, then imagine it is on fire, such that if the time comes you'll be able to cope with that disaster.
Practising negative imagination for sometime in a day helps us to be more affectionate with our loved ones.
2 - Dealing with insults: Insults either direct or indirect cannot be avoided, in your career or in your personal life. Stoics tell us respond to insults with silence and much better with self-deprecating humour by this we'll become more immune to insults.
3 - About control: Do not worry about the things you cannot control like Weather or traffic and so on. Care only about the things which you have complete control like your goals and ambitions. If some cases you have partial control like a Tennis match you're playing, if you're adamant on winning the match, you might get disappointed and it disturbs your tranquility instead focus on giving the best you can.
There's much more to learn from this book, it's worth giving it a try.
Why is it important to have a philosophy of life? If not we might unintentionally lead a bad life and on death bed we contemplate and regret that we have lead a bad life and did not accomplish anything substantial.
The purpose of practicing stoicism is to attain tranquility, this book helps you by providing teachings of Ancient stoics like Seneca, Marcus Aurelius, Epictetus and others. Towards the end of this book, as a practicing stoic, the author advices on practicing stoicism and how it would be helpful for you in this modern world.
Stoicism teachings are not easy to follow, they are very difficult to practise. If you're planning to practice stoicism then the author strongly recommends to keep it a secret to avoid discouragement and humiliation from others.
Few of the teachings I remember are:
1 - Negative imagination: This is a tough one, stoics tell that by practicing negative imagination, we don't take the people or things we value most for granted.
E.g., If you value your house more, then imagine it is on fire, such that if the time comes you'll be able to cope with that disaster.
Practising negative imagination for sometime in a day helps us to be more affectionate with our loved ones.
2 - Dealing with insults: Insults either direct or indirect cannot be avoided, in your career or in your personal life. Stoics tell us respond to insults with silence and much better with self-deprecating humour by this we'll become more immune to insults.
3 - About control: Do not worry about the things you cannot control like Weather or traffic and so on. Care only about the things which you have complete control like your goals and ambitions. If some cases you have partial control like a Tennis match you're playing, if you're adamant on winning the match, you might get disappointed and it disturbs your tranquility instead focus on giving the best you can.
There's much more to learn from this book, it's worth giving it a try.
August 10, 2017
به قول معروف هر چیزی باید ساده باشد، اما نه خیلی ساده! مخصوصا وقتی از فلسفه حرف می زنیم، خطر تبدیل کردن مفاهیم فلسفی به حرفهای روزمره وجود دارد و این اتفاقی است که تا حدی در این کتاب هم رخ داده است. یعنی گاهی انسان فکر می کند که با کتاب تجاری برای پروراندن مهارتهای شخصی روبرو است. البته این اتفاقی است که به صورت گسترده تری در مورد فلسفه رواقیون افتاده است و به عنوان برندی برای فروش محصولات فکری دنیای مدرن بکار میرود
در مباحث میانه کتاب، دو مشکل اصلی وجود دارد. اول، گاهی اندیشه های رواقی در یک عصر برای کارکرد در عصر دیگر برون یابی می شوند. یعنی بجای پرداختن به اصل ایده ها، دنبال مصادیق در دنیای خودمان می گردیم که نوعی مغالطه است. در نتیجه گاهی بزرگترین ایده ها به مبتذل ترین مشکلات امروزی فروکاسته میشوند. دوم، ضعیف جلوه دادن استدلالهای مخالف است شاید برای دفاع راحت تر از تفکر رواقی ولی در عمل پاسخ خوب به سوال بد کمکی نمی کند
یک نکته مهم هم در بحث تکامل و استفاده آن برای انسانهای غیرمذهبی در اواخر کتاب وجود دارد. با اینکه نویسنده اذعان می کند بسیار مذهبی است، برای اینکه کتابش توسط غیردینداران هم خوانده شود، تلاش می کند اصول رواقی را به زبان تکاملی هم بازگو کند، بدون اینکه توجه کند شاید هر کدام از اصول علمی و تکاملی که بازگو می کند، واقعا در دنیای علم و واقعیت هم به همان شکل رخ می دهند یا صرفا فرضیات خوبی است که می تواند از رویکرد تکاملی نتیجه شود. در واقع از تکامل دین جدیدی می سازد که می تواند پاسخ سوالات را با فرضیات مرتبط با خودش بدهد. البته ناگفته نماند که شاید این روش برای بسیاری از طرفداران داروینیسم نتیجه بخش باشد، چرا که آنها نیز به همین گونه آنرا پذیرفته اند
در نهایت، نمی توان از اهمیت این کتاب در بازگو کردن موارد مهمی گذشت که به واسطه فرهنگ مذهبی جامعه ما بسیار برای ما آشنا به نظر می رسند و شاید نقش مروری دوباره را برای خواننده دارند. شاید تلنگری است که ببینیم موارد و آموخته هایی که برای سالیان دراز با آنها برخورد داشته ایم چطور می توانند در قالب های جدید دوباره بازگو شوند و برای فرهنگ های دیگر جذاب باشند، در حالیکه کم کم از یاد ما می روند و چه بسا وقتی در شکلی دیگر و از زبان فردی از فرهنگی جدید در مقابلمان قرار می گیرند، جذابیت زیادی برایمان دارند و اقبال نسبی این کتاب در ایران آن را به خوبی نشان میدهد
در مباحث میانه کتاب، دو مشکل اصلی وجود دارد. اول، گاهی اندیشه های رواقی در یک عصر برای کارکرد در عصر دیگر برون یابی می شوند. یعنی بجای پرداختن به اصل ایده ها، دنبال مصادیق در دنیای خودمان می گردیم که نوعی مغالطه است. در نتیجه گاهی بزرگترین ایده ها به مبتذل ترین مشکلات امروزی فروکاسته میشوند. دوم، ضعیف جلوه دادن استدلالهای مخالف است شاید برای دفاع راحت تر از تفکر رواقی ولی در عمل پاسخ خوب به سوال بد کمکی نمی کند
یک نکته مهم هم در بحث تکامل و استفاده آن برای انسانهای غیرمذهبی در اواخر کتاب وجود دارد. با اینکه نویسنده اذعان می کند بسیار مذهبی است، برای اینکه کتابش توسط غیردینداران هم خوانده شود، تلاش می کند اصول رواقی را به زبان تکاملی هم بازگو کند، بدون اینکه توجه کند شاید هر کدام از اصول علمی و تکاملی که بازگو می کند، واقعا در دنیای علم و واقعیت هم به همان شکل رخ می دهند یا صرفا فرضیات خوبی است که می تواند از رویکرد تکاملی نتیجه شود. در واقع از تکامل دین جدیدی می سازد که می تواند پاسخ سوالات را با فرضیات مرتبط با خودش بدهد. البته ناگفته نماند که شاید این روش برای بسیاری از طرفداران داروینیسم نتیجه بخش باشد، چرا که آنها نیز به همین گونه آنرا پذیرفته اند
در نهایت، نمی توان از اهمیت این کتاب در بازگو کردن موارد مهمی گذشت که به واسطه فرهنگ مذهبی جامعه ما بسیار برای ما آشنا به نظر می رسند و شاید نقش مروری دوباره را برای خواننده دارند. شاید تلنگری است که ببینیم موارد و آموخته هایی که برای سالیان دراز با آنها برخورد داشته ایم چطور می توانند در قالب های جدید دوباره بازگو شوند و برای فرهنگ های دیگر جذاب باشند، در حالیکه کم کم از یاد ما می روند و چه بسا وقتی در شکلی دیگر و از زبان فردی از فرهنگی جدید در مقابلمان قرار می گیرند، جذابیت زیادی برایمان دارند و اقبال نسبی این کتاب در ایران آن را به خوبی نشان میدهد
August 14, 2020
برای اینکه بتونید از این کتاب لذت ببرید باید قبلش بدونید که قراره انتظار چه چیزی و داشته باشید.
موضوع کتاب ساده است. یک استاد فلسفه سعی میکنه فلسفه ی رواقی رو توضیح بده و به دنبال اون راهکار های رواقی برای مشکلات دنیای مدرن بهمون ارائه بده. راهکارهایی برای خشم، اندوه، روابط اجتماعی سخت، تحمل توهین، پیری و...
فرمت کتاب هم، که به صورتیه که اول تاریخچه رواقیون توضیح داده میشه، بعد راهکار ارائه میشه و در نهایت نویسنده از تجربه خودش در رابطه با رواقی زندگی کردن میگه، تاثیر متن و چند برابر میکنه.
هرچند که کتاب ساده است و هرچند که ممکنه یه سری جاهاش با توصیه های نویسنده مخالف باشیم، ولی به شخصه چون تو حال روحی اصلا خوبی نبودم وقتی کتاب و خوندم و ۹۵ درصد کتاب راهکارهای خیلی ساده و عملی برای تقریبا همه مشکلاتم بهم نشون داد، طوری که حس کردم کتاب و فقط برای من نوشته، چشم بستن روی سادگی و ایراداتش برام خیلی راحت بود.
اگه شما هم به دنبال یکم آرامش تو زندگی هستید، مخصوصا تو این اوضاع دنیا، به نظرم این کتاب میتونه خیلی کمک کننده باشه.
موضوع کتاب ساده است. یک استاد فلسفه سعی میکنه فلسفه ی رواقی رو توضیح بده و به دنبال اون راهکار های رواقی برای مشکلات دنیای مدرن بهمون ارائه بده. راهکارهایی برای خشم، اندوه، روابط اجتماعی سخت، تحمل توهین، پیری و...
فرمت کتاب هم، که به صورتیه که اول تاریخچه رواقیون توضیح داده میشه، بعد راهکار ارائه میشه و در نهایت نویسنده از تجربه خودش در رابطه با رواقی زندگی کردن میگه، تاثیر متن و چند برابر میکنه.
هرچند که کتاب ساده است و هرچند که ممکنه یه سری جاهاش با توصیه های نویسنده مخالف باشیم، ولی به شخصه چون تو حال روحی اصلا خوبی نبودم وقتی کتاب و خوندم و ۹۵ درصد کتاب راهکارهای خیلی ساده و عملی برای تقریبا همه مشکلاتم بهم نشون داد، طوری که حس کردم کتاب و فقط برای من نوشته، چشم بستن روی سادگی و ایراداتش برام خیلی راحت بود.
اگه شما هم به دنبال یکم آرامش تو زندگی هستید، مخصوصا تو این اوضاع دنیا، به نظرم این کتاب میتونه خیلی کمک کننده باشه.
October 9, 2020
مقدمه ای درباره اهمیت کتاب
از زمانی که هگل فلسفه رواقی را به عنوان یکی از ایدئولوژیهای بردگی معرفی کرد، فلسفه رواقی دچار کژبینی شد. اگر از بسیاری از ما بپرسند که از فلسفه رواقی چه میدانید (اگر کلا آن را از این سمت با اپیکوریسم یا از آن سمت با کلبی مسلکی اشتباه نگیریم) احتمالاً جوابهایی کلیشهای خواهیم داد: از لذتها صرف نظر کن، از دنیا دل بکن، هر آنچه بر سرت میآید را بپذیر
این البته اتفاقی نیست که صرفاً برای رواقیون افتاده باشد، تمام نحلههای فلسفی در طول زمان به مکاتبی پیشپاافتاده تبدیل شدهاند که گویی چند احمق -و نه فیلسوف- به آن اعتقاد داشتهاند. ولی حقیقت این است که تمام نحلههای فلسفی که ردی در تاریخ گذاشته اند، حتما حرفی قابل قبول داشته اند که جایشان در سرسرای فلسفه محفوظ است، نه زباله دان تاریخ. این نکته حتی درباره سوفیستهای غیر متمرکز هم صادق است، چه رسد به مکاتبی مثل رواقیگری که روزگاری هزاران شاگرد را از اقصی نقاط تمدنهای بزرگ به خود جلب میکردند. پس اگر فلسفه ای با این دامنه مقبولیت را به چند نکته تقلیل دادیم که کذب یا ناکارایی آنها «بدیهی» است، احتمالاً نحوه تقلیل و خلاصهسازی ما نادرست بودهاست و باید نگاهی دقیقتر به آنها بیندازیم
کتاب ویلیام اروین دقیقاً به دنبال همین مقصود و بیش از آن است: اینکه اولا با رجوع به متون دست اول به جا مانده از بزرگترین فلاسفه رواقی نشان دهد که فلسفه رواقی دقیقتر و کارآمدتر از آن است که ما گمان میکنیم؛ و ثانیا با چند اصلاحیه و تجدیدنظر جزئی در آرای این فلاسفه نشان دهد که میتوان نوعی رواقیگری برای مخاطبان معاصر ایجاد کرد که دستکم به عنوان «فلسفه عملی» یا «فلسفه زندگی» قابل پیگیری باشد. به همین دلیل، کتاب بر فلسفه عملی و حتی دقیقتر، بر فلسفه زندگی رواقیگری متمرکز است و شما نیز باید با این انتظار به سراغ آن بروید
کتاب در چهار بخش و 22 فصل تنظیم شدهاست. از نسبت فلسفه و زندگی و یونان باستان آغاز کرده و سیری در پیدایش و گسترش مکتب رواقی را پی میگیرد. سپس در بخش دوم به راهکارهای رواقی برای رسیدن به آرامش میپردازد که به درستی آنها را راهکارهای «روانشناختی» خواندهاست. بخش سوم درباره موقعیتهایی است که رواقیگری در آنها کار میکند: انجام وظیفه، روابط اجتماعی، توهین دیدن، مواجهه با اندوه و ماتم، خشن ناگهانی، کنترل میل به شهرت و ��روت، تبعید و اسارت، پیری و مرگ. سرانجام، بخش چهارم کتاب نیز درباره امکان بازنگری و احیای فلسفه رواقی در دنیای معاصر است که با توجه به شروح بهروزشدهای که مولف در دو بخش گذشته برای توجیه دیدگاه رواقی به کار بستهاست، چندان حرف جدیدی ندارد
رواقیگری به روایت اروین
اگر با انتظار مذکور به سراغ این کتاب بیایید، متوجه خواهید شد که کتاب یک پیش فرضعملی و اصل موضوعه عملی دارد
پیش فرض: غایت زندگی ما آرامش است. آرامش از هر ارزش دیگری در زندگی بالاتر است
اصول موضوعه: برای رسیدن به آرامش باید... ر
1- همیشه به اتفاقاتی بدتر از آنچه برای ما رخ داده فکر کنیم. (فارغ از اینکه وضعیت کنونی خود را دوست داریم یا نه) ر
2- تمرکز خود را تنها بر حوادثی قرار دهیم که در اختیار ما هستند
3- ارزش ها را درونی کنیم
4- از سختی کشیدن استقبال کنیم
ترکیب این چهار اصل که همگی حول هدف اساسی این مکتب رشد کردهاند، از نظر من، ترکیبی توانمند برای رسیدن به آن هدف (=آرامش) را فراهم کردهاند. خلاصه کردن محتوای خوشساخت کتاب به چند نکته کلیشهای ظلم بزرگی به کتاب است. مثلا این توصیه رواقی را درنظر بگیرید که «یکی از بهترین راه های مهار نفس این است که به چیزهایی که داریم بها بدهیم و از آن لذت ببریم». این توصیه دقیقاً عکس تصور ما از لذت گریزی رواقی است، ولی دقیقاً به نتیجه ای می رسد که رواقیون به دنبال آن هستند: عدم بسط امیال بهترین راه جلوگیری از رنج حاصل از نرسیدن به آنهاست. این توصیه که ترکیبی از اصل 1 و 2 از اصول چهارگانه مذکور است نشان میدهد که چگونه از ثروت، همسر، دوستان و حتی دانشی که دارید لذت ببرید و خود را معطوف به آنچه ندارید یا دیگران دارند نکنید. خیلی کلیشهای است؟ قبول دارم، ولی هزار نکته باریکتر ز مو اینجاست: بهترین فیلم یا بهترین رمانی که در عمرتان از آن لذت بردهاید یا شما را تحت تاثیر قرار داده است را در نظر بگیرید. حالا سعی کنید در یکی دو جمله آن را خلاصه کنید. خواهید دید که چقدر آبکی و بیمزه شدهاست! زیبایی روایتهایی که زندگی ما را تغییر میدهند در جزئیات، بافتار و حتی پوئتیک آنهاست. همین کلیشه در متن آثار فلاسفه رواقی بسیار جذاب و گیراست. منظورم از فلاسفه رواقی لزوماً فلاسفه رومی نیست، بلکه همین اثر از ویلیام اروین و دیگر فلاسفه معاصر رواقی نیز مد نظرم هست. اگر «تاثیر» یک فلسفه برای زندگی قرار باشد به شما منتقل شود از طریق مواجهه با همین متون «تفصیل یافته» منتقل میشود. فست فود آن از این یا آن منبر چیز درخوری به دست ما نمیدهد. همانطور که این سالها تجربه کردهایم و دیدهایم که فست فود اخلاق اسلامی در این یا آن منبر چیز جذابی به ما ندادهاست
نقد رواقیگری به روایت اروین
به عمد از اخلاق اسلامی یاد کردم تا آن را مرکز ثقل نقدهایی بر مکتب روایی (البته به روایت بعضاً عجیب و غریب اروین) قرار دهم. پیش از هر چیز باید بگویم به اطلاع کمی که من از آثار صورتبندی شده اخلا�� اسلامی داشتم (در حد آشنایی با برخی آثار اخلاقی سید شبر، نراقی و مطهری) و بر اساس تربیت دینیای که داشتهام، اخلاق رواقی را بسیار شبیه اخلاق اسلامی یافتم؛ چه در کلیات معرفتی و چه در راهکارهای عملی. بسیاری از احکام اخلاقی و حتی شرعی اسلام (مثل امساک، روزه، محاسبه و مراقبه، آداب دوستی و معاشرت، یاد مرگ، تأمل درباره پیری و...) را میتوان بر اساس دیدگاه فلسفی رواقی (صرفنظر از محتوای توحیدی آن) تفسیر کرد. این شباهت ها آنقدر زیاد است که من به آنها اشاره نخواهم کرد. با این حال، در برخی موارد بین آنچه اروین از مکتب رواقی ارائه میدهد با درک ما از اخلاق سنتی اسلامی تفاوتهای ریز و درشتی وجود دارد. از آنجایی که از نظر ناپخته من نظریههای اخلاق اسلامی به شدت وامدار نظریههای اخلاق ارسطویی و اخلاق رواقی است (اگر آثار خواجهنصیر، ابنمسکویه یا حتی غزالی را سردمدار نظریههای اخلاق اسلامی بدانیم)، ارتقای اخلاق رواقی در اخلاق اسلامی بنظرم بسیار جالب و تأملبرانگیز است. در ادامه اجمالا به چند مورد از این تفاوتها اشاره میکنم: ر
یک) اروین معتقد است که کلا در مکتب رواقی «فکر کردن به اتفاقات ناگوار نه تنها آدم را غمگین نمیکند، بلکه چون اجازه نمیدهد به چیزها عادت کنیم، امکان لذت بردن از جهان اطراف را بیشتر هم میکند». این فکر کردن به اتفاقات ناگوار، همانطور که در اصول چهارگانه هم ذکر شد، نوعی اصل کلی است. مثال مولف مثال معروفی است: اگر به مرگ همسر یا فرزندت فکر کنی از لحظاتی که کنار آنهایی لذت بیشتری خواهی برد. اما این اصل به این کلیت در اسلام پذیرفته نیست. میدانیم که در اخلاق اسلامی فکر کردن به برخی اتفاقات ناگوار جزو «سوء ظن» محسوب شده و بعضی از این ظن ها گناه محسوب میشود (سوره حجرات، آیه 12). حال بیایید مثال دیگری بجز مرگ همسر را درنظر بگیریم: خیانت همسر. آیا این اتفاق ناگوار هم میتواند به آرامش ما بیافزاید؟ شهود ما نشان میدهد نمیتوان فکر کردن به اتفاقات بد را به عنوان یک اصل پذیرفت، بلکه این اتفاقات اگر همچون مرگ یا بیماری نوعی فقدان غیررویآوردی باشد (یعنی فقدانی که حاصل فاعلیت آگاهانه انسان نیست) پسندیده است اما اگر به سوءرفتار یا سوءنیت دیگران فکر کنیم، میتواند اثرات مخربی بر آرامش ما داشته باشد. در باره این اصل بسیار میتوان تامل کرد، اما فعلا به همین بسنده میکنم که عادت کردن نه تنها تازگی لذت را، بلکه تازگی رنج را نیز کم میکند. پس فکر کردن به اتفاقات ناگوار به قصد عادتزدایی از وضعیتی که درآنیم نه تنها میتواند لذت را تازه کند، بلکه میتواند رنج را نیز تازه کند: نه تنها رنجی حاصل از اتفاقات رخ داده، بلکه رنج بازیابی توهمات و تخیلات روانی سرکوب شده، مثل همین خیانت همسر یا دوست. و این آن روی سکه است که روایت اروین از مکتب رواقی آن را تا حدودی نادیده گرفتهاست
دو) در روایت اروین از رواقیگری، به خصوص با شرح آرای مارکوس اورلیوس، دیگران هیچ ارزشی ندارند. به حدی که یکی از توصیههای تسلی بخشی به خود در مواجهه با مرگ این است که «با رفتن از این دنیا از شر همه این آدمهای مزاحم خلاص میشویم». در کل در تقریر اروین دیگری موی دماغ است: همیشه در حال حسادت یا تمسخر و توهین. هرچند که اروین نشان میدهد که مارکوس اورلیوس با این همه میکوشید تا به همنوعان خود خدمت کرده و به آنها عشق بورزد، ولی نهایتاً این عشق به جایگاه والای خودش بود که بدون هیچ چشمداشتی تنها به وظیفه اجتماعی خود عمل میکند که «چیزی به مراتب ارزشمندتر و بهتر از قدردانی و تحسین یا همدلی دیگران است». این نیز تا حد زیادی با آموزههای اخلاق اسلامی درتضاد است و در این مورد نیز من به معادل اسلامی آن راغب ترم. در اخلاق اسلامی نه تنها خدمت به دیگران، به واسطه اهمیت دیگران اهمیت دارد، بلکه فرد باید خود را پایینتر از آنها نیز بداند (البته متاسفانه در برخی نسخه های اخلاق اسلامی این دیگران صرفا دیگران مومناند). داستان ایاز مثنوی و داستان موسی و سگ مریض (که درآن موسی حتی خود را پایینتر از یک سگ نزد خدا میداند) و نیز احادیث مختلف امامان شیعه که مؤمن باید خود را پایینترین بنده خدا بداند از همین قماشاند. در این حکایات، فروتنی و پایین دیدن خود به هیچ وجه جنبه روانی ندارد و به این ترتیب، خدمت عملی به آنها جنبه خدمت به خالق را میگیرد. آنچه در این قضاوت برای من اهمیت دارد این است که نسخه رواقی دیگری را پست میکند و نسخه اسلامی دیگری را بالا میبرد. (البته باز منصفانه بگویم که برخی روایتها این دیگری را به دیگری مسلمان تقلیل میدهند.) این نکته را در مورد سوم روشنتر خواهید دید
سه) اروین مکتب رواقی را در مواقع مختلفی محک میزند. یکی از این موقعیتها هنگام مواجهه با توهین است که امری بسیار عمیق و فلسفی است. ولی توصیه هایی که مولف از سنکا و مارکوس اورلیوس بیرون میکشد بسیار عجیب است. از نظر آنها راه مقابله با توهین نوعی توهین متقابل اما در ذهن است! البته اروین چنین حرفی نمیزند و اتفاقا گاه خلاف این را میگوید، ولی نتیجه رویکرد او عملا همین است: «وقتی به افراد توهین کننده نگاه میکنیم میبینیم بهترین توصیف برای آنها بچههایی است که هیکل گنده کردهاند ... هرچه در رواقی زیستن باتجربهتر شویم به نظر دیگران درباره خودمان بیاعتناتر میشویم ... توهینهای دیگران در نظر یک رواقی مثل پارس کردن سگ است(!) وقتی سگی پارس میکند این تصور درما به وجود می آید که انگار از ما خوشش نمیآید، اما خیلی احمقیم اگر از این مسئله برنجیم و تمام روز درگیر این باشیم که چرا این سگ از ما خوشش نمیآید». این رویکرد در کل فصل 11 (فصلی درباره توهین) به شدت ترویج میشود. حال فرض کنید شما یک حاکم یا مامور رده بالا هستید (کما اینکه فردی مثل مارکوس اورلیوس و حتی سنکا چنین بودند) و خواسته یا ناخواسته ظلمی به مردم میکنید و کار بر آنها چنان تنگ میشود که به شما دشنام میدهند. واکنش شما چیست؟ اگر رواقی باشید باید بگویید «باز هم یک سگ دیگر پارس میکند»! این رویکرد ناشی از همان پست شمردن دیگری در مکتب رواقی است که بیش از هرجای دیگر اینجا خود را نشان میدهد. هرچند اخلاق اسلامی دشنام (و تا حدی لعن) را منع کرده، اما به هیچ وجه به افراد توصیه نمیکند از کنار آن مانند پارس سگ عبور کنید. حکایات اخلاقی شرقی (از جمله اسلامی) پر است از بزرگانی که با دیدن دشنام و توهین دیگران، مانند یک طبیب متوجه دردی در روان توهین کننده شدهاند و سعی کردهاند تا آن درد را با توجه و محبت بیشتر درمان کنند. گاه توهین دیگران، تنها راهی است که آنها میتوانند با ما روبرو شوند (خواه بخاطر تربیت روانی آنها و خواه بخاطر مناسبات اجتماعی قدرت). هرچه باشد، گاه تنها راه شنیدن نقد همین توهین است. رسیدن به توصیههایی که ما را قادر کند تعفن توهین را از گوهر نقد درون آن جدا کنیم واقعا رسیدن به کیمیاست، ولی ظاهرا توصیههای رواقی چنین غربالی به دست ما نمیدهند
جمع بندی
نقدهای بالا و بسی نقدهای دیگر به این معنی نیست که کتاب را فاقد ارزش کنم. کتاب «رواقی زیستن در دنیای امروز» بسیار ارزشمند و کاربردی است. من دست روی نقاط ضعف آن گذاشتم، ولی همخوانیها و نقاط قوت آن آنقدر هست که کمتر کسی از خواندن آن پشیمان شود. اگر قصد دارید فلسفه ای برای زندگی خود بسازید و از آن دست افرادی نیستید که نسبت به متون غیراسلامی گارد یا نسبت به روانشناسی حساسیت دارند حتما به مکتب رواقی مراجعه کنید و اگر خواستید این کار را بکنید این کتاب را از دست ندهید
از زمانی که هگل فلسفه رواقی را به عنوان یکی از ایدئولوژیهای بردگی معرفی کرد، فلسفه رواقی دچار کژبینی شد. اگر از بسیاری از ما بپرسند که از فلسفه رواقی چه میدانید (اگر کلا آن را از این سمت با اپیکوریسم یا از آن سمت با کلبی مسلکی اشتباه نگیریم) احتمالاً جوابهایی کلیشهای خواهیم داد: از لذتها صرف نظر کن، از دنیا دل بکن، هر آنچه بر سرت میآید را بپذیر
این البته اتفاقی نیست که صرفاً برای رواقیون افتاده باشد، تمام نحلههای فلسفی در طول زمان به مکاتبی پیشپاافتاده تبدیل شدهاند که گویی چند احمق -و نه فیلسوف- به آن اعتقاد داشتهاند. ولی حقیقت این است که تمام نحلههای فلسفی که ردی در تاریخ گذاشته اند، حتما حرفی قابل قبول داشته اند که جایشان در سرسرای فلسفه محفوظ است، نه زباله دان تاریخ. این نکته حتی درباره سوفیستهای غیر متمرکز هم صادق است، چه رسد به مکاتبی مثل رواقیگری که روزگاری هزاران شاگرد را از اقصی نقاط تمدنهای بزرگ به خود جلب میکردند. پس اگر فلسفه ای با این دامنه مقبولیت را به چند نکته تقلیل دادیم که کذب یا ناکارایی آنها «بدیهی» است، احتمالاً نحوه تقلیل و خلاصهسازی ما نادرست بودهاست و باید نگاهی دقیقتر به آنها بیندازیم
کتاب ویلیام اروین دقیقاً به دنبال همین مقصود و بیش از آن است: اینکه اولا با رجوع به متون دست اول به جا مانده از بزرگترین فلاسفه رواقی نشان دهد که فلسفه رواقی دقیقتر و کارآمدتر از آن است که ما گمان میکنیم؛ و ثانیا با چند اصلاحیه و تجدیدنظر جزئی در آرای این فلاسفه نشان دهد که میتوان نوعی رواقیگری برای مخاطبان معاصر ایجاد کرد که دستکم به عنوان «فلسفه عملی» یا «فلسفه زندگی» قابل پیگیری باشد. به همین دلیل، کتاب بر فلسفه عملی و حتی دقیقتر، بر فلسفه زندگی رواقیگری متمرکز است و شما نیز باید با این انتظار به سراغ آن بروید
کتاب در چهار بخش و 22 فصل تنظیم شدهاست. از نسبت فلسفه و زندگی و یونان باستان آغاز کرده و سیری در پیدایش و گسترش مکتب رواقی را پی میگیرد. سپس در بخش دوم به راهکارهای رواقی برای رسیدن به آرامش میپردازد که به درستی آنها را راهکارهای «روانشناختی» خواندهاست. بخش سوم درباره موقعیتهایی است که رواقیگری در آنها کار میکند: انجام وظیفه، روابط اجتماعی، توهین دیدن، مواجهه با اندوه و ماتم، خشن ناگهانی، کنترل میل به شهرت و ��روت، تبعید و اسارت، پیری و مرگ. سرانجام، بخش چهارم کتاب نیز درباره امکان بازنگری و احیای فلسفه رواقی در دنیای معاصر است که با توجه به شروح بهروزشدهای که مولف در دو بخش گذشته برای توجیه دیدگاه رواقی به کار بستهاست، چندان حرف جدیدی ندارد
رواقیگری به روایت اروین
اگر با انتظار مذکور به سراغ این کتاب بیایید، متوجه خواهید شد که کتاب یک پیش فرضعملی و اصل موضوعه عملی دارد
پیش فرض: غایت زندگی ما آرامش است. آرامش از هر ارزش دیگری در زندگی بالاتر است
اصول موضوعه: برای رسیدن به آرامش باید... ر
1- همیشه به اتفاقاتی بدتر از آنچه برای ما رخ داده فکر کنیم. (فارغ از اینکه وضعیت کنونی خود را دوست داریم یا نه) ر
2- تمرکز خود را تنها بر حوادثی قرار دهیم که در اختیار ما هستند
3- ارزش ها را درونی کنیم
4- از سختی کشیدن استقبال کنیم
ترکیب این چهار اصل که همگی حول هدف اساسی این مکتب رشد کردهاند، از نظر من، ترکیبی توانمند برای رسیدن به آن هدف (=آرامش) را فراهم کردهاند. خلاصه کردن محتوای خوشساخت کتاب به چند نکته کلیشهای ظلم بزرگی به کتاب است. مثلا این توصیه رواقی را درنظر بگیرید که «یکی از بهترین راه های مهار نفس این است که به چیزهایی که داریم بها بدهیم و از آن لذت ببریم». این توصیه دقیقاً عکس تصور ما از لذت گریزی رواقی است، ولی دقیقاً به نتیجه ای می رسد که رواقیون به دنبال آن هستند: عدم بسط امیال بهترین راه جلوگیری از رنج حاصل از نرسیدن به آنهاست. این توصیه که ترکیبی از اصل 1 و 2 از اصول چهارگانه مذکور است نشان میدهد که چگونه از ثروت، همسر، دوستان و حتی دانشی که دارید لذت ببرید و خود را معطوف به آنچه ندارید یا دیگران دارند نکنید. خیلی کلیشهای است؟ قبول دارم، ولی هزار نکته باریکتر ز مو اینجاست: بهترین فیلم یا بهترین رمانی که در عمرتان از آن لذت بردهاید یا شما را تحت تاثیر قرار داده است را در نظر بگیرید. حالا سعی کنید در یکی دو جمله آن را خلاصه کنید. خواهید دید که چقدر آبکی و بیمزه شدهاست! زیبایی روایتهایی که زندگی ما را تغییر میدهند در جزئیات، بافتار و حتی پوئتیک آنهاست. همین کلیشه در متن آثار فلاسفه رواقی بسیار جذاب و گیراست. منظورم از فلاسفه رواقی لزوماً فلاسفه رومی نیست، بلکه همین اثر از ویلیام اروین و دیگر فلاسفه معاصر رواقی نیز مد نظرم هست. اگر «تاثیر» یک فلسفه برای زندگی قرار باشد به شما منتقل شود از طریق مواجهه با همین متون «تفصیل یافته» منتقل میشود. فست فود آن از این یا آن منبر چیز درخوری به دست ما نمیدهد. همانطور که این سالها تجربه کردهایم و دیدهایم که فست فود اخلاق اسلامی در این یا آن منبر چیز جذابی به ما ندادهاست
نقد رواقیگری به روایت اروین
به عمد از اخلاق اسلامی یاد کردم تا آن را مرکز ثقل نقدهایی بر مکتب روایی (البته به روایت بعضاً عجیب و غریب اروین) قرار دهم. پیش از هر چیز باید بگویم به اطلاع کمی که من از آثار صورتبندی شده اخلا�� اسلامی داشتم (در حد آشنایی با برخی آثار اخلاقی سید شبر، نراقی و مطهری) و بر اساس تربیت دینیای که داشتهام، اخلاق رواقی را بسیار شبیه اخلاق اسلامی یافتم؛ چه در کلیات معرفتی و چه در راهکارهای عملی. بسیاری از احکام اخلاقی و حتی شرعی اسلام (مثل امساک، روزه، محاسبه و مراقبه، آداب دوستی و معاشرت، یاد مرگ، تأمل درباره پیری و...) را میتوان بر اساس دیدگاه فلسفی رواقی (صرفنظر از محتوای توحیدی آن) تفسیر کرد. این شباهت ها آنقدر زیاد است که من به آنها اشاره نخواهم کرد. با این حال، در برخی موارد بین آنچه اروین از مکتب رواقی ارائه میدهد با درک ما از اخلاق سنتی اسلامی تفاوتهای ریز و درشتی وجود دارد. از آنجایی که از نظر ناپخته من نظریههای اخلاق اسلامی به شدت وامدار نظریههای اخلاق ارسطویی و اخلاق رواقی است (اگر آثار خواجهنصیر، ابنمسکویه یا حتی غزالی را سردمدار نظریههای اخلاق اسلامی بدانیم)، ارتقای اخلاق رواقی در اخلاق اسلامی بنظرم بسیار جالب و تأملبرانگیز است. در ادامه اجمالا به چند مورد از این تفاوتها اشاره میکنم: ر
یک) اروین معتقد است که کلا در مکتب رواقی «فکر کردن به اتفاقات ناگوار نه تنها آدم را غمگین نمیکند، بلکه چون اجازه نمیدهد به چیزها عادت کنیم، امکان لذت بردن از جهان اطراف را بیشتر هم میکند». این فکر کردن به اتفاقات ناگوار، همانطور که در اصول چهارگانه هم ذکر شد، نوعی اصل کلی است. مثال مولف مثال معروفی است: اگر به مرگ همسر یا فرزندت فکر کنی از لحظاتی که کنار آنهایی لذت بیشتری خواهی برد. اما این اصل به این کلیت در اسلام پذیرفته نیست. میدانیم که در اخلاق اسلامی فکر کردن به برخی اتفاقات ناگوار جزو «سوء ظن» محسوب شده و بعضی از این ظن ها گناه محسوب میشود (سوره حجرات، آیه 12). حال بیایید مثال دیگری بجز مرگ همسر را درنظر بگیریم: خیانت همسر. آیا این اتفاق ناگوار هم میتواند به آرامش ما بیافزاید؟ شهود ما نشان میدهد نمیتوان فکر کردن به اتفاقات بد را به عنوان یک اصل پذیرفت، بلکه این اتفاقات اگر همچون مرگ یا بیماری نوعی فقدان غیررویآوردی باشد (یعنی فقدانی که حاصل فاعلیت آگاهانه انسان نیست) پسندیده است اما اگر به سوءرفتار یا سوءنیت دیگران فکر کنیم، میتواند اثرات مخربی بر آرامش ما داشته باشد. در باره این اصل بسیار میتوان تامل کرد، اما فعلا به همین بسنده میکنم که عادت کردن نه تنها تازگی لذت را، بلکه تازگی رنج را نیز کم میکند. پس فکر کردن به اتفاقات ناگوار به قصد عادتزدایی از وضعیتی که درآنیم نه تنها میتواند لذت را تازه کند، بلکه میتواند رنج را نیز تازه کند: نه تنها رنجی حاصل از اتفاقات رخ داده، بلکه رنج بازیابی توهمات و تخیلات روانی سرکوب شده، مثل همین خیانت همسر یا دوست. و این آن روی سکه است که روایت اروین از مکتب رواقی آن را تا حدودی نادیده گرفتهاست
دو) در روایت اروین از رواقیگری، به خصوص با شرح آرای مارکوس اورلیوس، دیگران هیچ ارزشی ندارند. به حدی که یکی از توصیههای تسلی بخشی به خود در مواجهه با مرگ این است که «با رفتن از این دنیا از شر همه این آدمهای مزاحم خلاص میشویم». در کل در تقریر اروین دیگری موی دماغ است: همیشه در حال حسادت یا تمسخر و توهین. هرچند که اروین نشان میدهد که مارکوس اورلیوس با این همه میکوشید تا به همنوعان خود خدمت کرده و به آنها عشق بورزد، ولی نهایتاً این عشق به جایگاه والای خودش بود که بدون هیچ چشمداشتی تنها به وظیفه اجتماعی خود عمل میکند که «چیزی به مراتب ارزشمندتر و بهتر از قدردانی و تحسین یا همدلی دیگران است». این نیز تا حد زیادی با آموزههای اخلاق اسلامی درتضاد است و در این مورد نیز من به معادل اسلامی آن راغب ترم. در اخلاق اسلامی نه تنها خدمت به دیگران، به واسطه اهمیت دیگران اهمیت دارد، بلکه فرد باید خود را پایینتر از آنها نیز بداند (البته متاسفانه در برخی نسخه های اخلاق اسلامی این دیگران صرفا دیگران مومناند). داستان ایاز مثنوی و داستان موسی و سگ مریض (که درآن موسی حتی خود را پایینتر از یک سگ نزد خدا میداند) و نیز احادیث مختلف امامان شیعه که مؤمن باید خود را پایینترین بنده خدا بداند از همین قماشاند. در این حکایات، فروتنی و پایین دیدن خود به هیچ وجه جنبه روانی ندارد و به این ترتیب، خدمت عملی به آنها جنبه خدمت به خالق را میگیرد. آنچه در این قضاوت برای من اهمیت دارد این است که نسخه رواقی دیگری را پست میکند و نسخه اسلامی دیگری را بالا میبرد. (البته باز منصفانه بگویم که برخی روایتها این دیگری را به دیگری مسلمان تقلیل میدهند.) این نکته را در مورد سوم روشنتر خواهید دید
سه) اروین مکتب رواقی را در مواقع مختلفی محک میزند. یکی از این موقعیتها هنگام مواجهه با توهین است که امری بسیار عمیق و فلسفی است. ولی توصیه هایی که مولف از سنکا و مارکوس اورلیوس بیرون میکشد بسیار عجیب است. از نظر آنها راه مقابله با توهین نوعی توهین متقابل اما در ذهن است! البته اروین چنین حرفی نمیزند و اتفاقا گاه خلاف این را میگوید، ولی نتیجه رویکرد او عملا همین است: «وقتی به افراد توهین کننده نگاه میکنیم میبینیم بهترین توصیف برای آنها بچههایی است که هیکل گنده کردهاند ... هرچه در رواقی زیستن باتجربهتر شویم به نظر دیگران درباره خودمان بیاعتناتر میشویم ... توهینهای دیگران در نظر یک رواقی مثل پارس کردن سگ است(!) وقتی سگی پارس میکند این تصور درما به وجود می آید که انگار از ما خوشش نمیآید، اما خیلی احمقیم اگر از این مسئله برنجیم و تمام روز درگیر این باشیم که چرا این سگ از ما خوشش نمیآید». این رویکرد در کل فصل 11 (فصلی درباره توهین) به شدت ترویج میشود. حال فرض کنید شما یک حاکم یا مامور رده بالا هستید (کما اینکه فردی مثل مارکوس اورلیوس و حتی سنکا چنین بودند) و خواسته یا ناخواسته ظلمی به مردم میکنید و کار بر آنها چنان تنگ میشود که به شما دشنام میدهند. واکنش شما چیست؟ اگر رواقی باشید باید بگویید «باز هم یک سگ دیگر پارس میکند»! این رویکرد ناشی از همان پست شمردن دیگری در مکتب رواقی است که بیش از هرجای دیگر اینجا خود را نشان میدهد. هرچند اخلاق اسلامی دشنام (و تا حدی لعن) را منع کرده، اما به هیچ وجه به افراد توصیه نمیکند از کنار آن مانند پارس سگ عبور کنید. حکایات اخلاقی شرقی (از جمله اسلامی) پر است از بزرگانی که با دیدن دشنام و توهین دیگران، مانند یک طبیب متوجه دردی در روان توهین کننده شدهاند و سعی کردهاند تا آن درد را با توجه و محبت بیشتر درمان کنند. گاه توهین دیگران، تنها راهی است که آنها میتوانند با ما روبرو شوند (خواه بخاطر تربیت روانی آنها و خواه بخاطر مناسبات اجتماعی قدرت). هرچه باشد، گاه تنها راه شنیدن نقد همین توهین است. رسیدن به توصیههایی که ما را قادر کند تعفن توهین را از گوهر نقد درون آن جدا کنیم واقعا رسیدن به کیمیاست، ولی ظاهرا توصیههای رواقی چنین غربالی به دست ما نمیدهند
جمع بندی
نقدهای بالا و بسی نقدهای دیگر به این معنی نیست که کتاب را فاقد ارزش کنم. کتاب «رواقی زیستن در دنیای امروز» بسیار ارزشمند و کاربردی است. من دست روی نقاط ضعف آن گذاشتم، ولی همخوانیها و نقاط قوت آن آنقدر هست که کمتر کسی از خواندن آن پشیمان شود. اگر قصد دارید فلسفه ای برای زندگی خود بسازید و از آن دست افرادی نیستید که نسبت به متون غیراسلامی گارد یا نسبت به روانشناسی حساسیت دارند حتما به مکتب رواقی مراجعه کنید و اگر خواستید این کار را بکنید این کتاب را از دست ندهید
January 11, 2024
Stoicism As A Philosophy Of Life
Academic life often leads people in unexpected directions. William Irvine is Professor of Philosophy at Wright State University, Dayton, Ohio. After receiving his PhD from UCLA in 1980, Irvine taught and practiced analytic philosophy for many years before gradually losing interest in it as overly technical and removed from life. Irvine looked for other philosophical and personal options and came close to adopting a Zen Buddhist practice. He ultimately rejected Zen because it did not fit the analytic quality of his mind. Irvine then began a serious study of the Greek and Roman stoics, philosophers he never had to read during his years of philosophical study. The result was his book "On Desire: Why We Want what we Want" (2006) followed by this book, "A Guide to the Good Life: The Ancient Art of Stoic Joy" (2008) in which Irvine articulates a contemporary stoic philosophy.
Irvine writes for the educated lay reader rather than for academic philosophers. He argues that an important task of philosophy is to help individuals form a "philosophy of life" that gives meaning and purpose. Without a philosophy of life, Irvine argues, "there is danger that you will mislive-- that despite all your activity, despite all the pleasant diversion you might have enjoyed while alive, you will end up living a bad life. There is, in other words, a danger that when you are on your deathbed, you will look back and realize that you wasted your one chance at living. Instead of spending your life pursuing something genuinely valuable, you squandered it because you allowed yourself to be distracted by the various baubles life has to offer."
Besides helping a person to discover his or her "grand goal in living", philosophy also has the task of pointing out a path or strategy for realizing the goal. As mentioned above, Irvine seriously explored Zen Buddhism but found ancient stoicism more suitable to his character in setting out a goal and a means for its attainment.
In his book, Irvine explains the need people to reflect and form a philosophy of life, the value of stoicism, and the means of practicing stoicism. He also takes stoicism out of its ancient theological and teleological (teleology means finding that nature acts purposefully) bases and restates it under assumptions of naturalism.
In the first part of the book, Irvine offers a rapid overview of ancient philosophy and ancient stoicism, culminating in four philosophers of the Roman Empire, Seneca, Musonius Rufus, Epictetus, and Marcus Aurelius.Irvine shows that the "grand goal" of these philosophers shifted gradually from the reason and "eudamoneia" (a difficult word meaning roughly "virtue") of the Greeks to a goal of emotional tranquility. This, rather than the Greek goal, is the goal Irvine adopts. The goal of tranquility does not advocate suppressing emotions or becoming a zombie. Rather, Irvine defines "tranquility" as "a psychological state marked by the absences of negative emotions, such as grief, anger, and anxiety, and the presence of positive emotions, such as joy."
After identifying the goal, Irvine offers steps towards its attainment. He recommends living modestly, being content with what one has, letting go of the past and of feelings of remorse and guilt, and meditation and reflection on one's goals. A stoic life is internalized, which means it depends of developing what is in one's control rather than seeking for happiness in things outside one's control. To give examples from my own life. I get frustrated when my teachers and others do not rate my piano playing as highly as I would like. I have to remember that the goal of playing the piano is not to have a concert career or to impress others but to bring out music for myself and for those who want to hear. Then again, closer to home, I get angry when I spend time on an Amazon review only to have it curtly negated. I have to remind myself that I write to read and to learn rather than to seek approval from negginators. When I find myself overly bothered, I post here on Goodreads which has the virtue of no negators.
In the third part of the book, Irvine offers more broadly-based discussions of stoicism as a guide to life. He discusses the control rather than the repression of emotions such as grief, and strategies for living contentedly with others. He focuses on his own and on his reader's mortality by eloquently reminding of the inevitability of old age and death and of the stoic wisdom of loving life in its transience and letting go.
In the fourth part of the book Irvine, describes again the metaphysical bases of ancient stoicism, which Irvine rejects by rephrasing stoic insights against a backdrop of evolutionary naturalism. Many readers may not be convinced by this attempt to jettison stoicism out of its original context. I think Irvine's point could be better made not by substituting one metaphysical view for another but rather by eliminating the need for a metaphysical "underpinning" for a philosophy of life altogether. The latter stoics showed little interest in teleology or metaphysics. In other words, stoicism stands of falls on its own merits and results as a philosophy and does not require a metaphysical support. This conclusion is consistent with much modern "technical" philosophy, as I understand it, which Irvine claims he no longer wishes to pursue. In the final part of the book, Irvine turns autobiographical and offers insights on what a stoic practice has meant to his own life.
Throughout the book, Irvine approaches his subject with enthusiasm and with at times an almost missionary zeal. There are two parts to the story to be distinguished. The first is the value to a person of developing a philosophy of life. Convincing the reader of the value of a philosophy of life is Irvine's greater goal and, most of the time, it is the source of his enthusiasm and preaching to the reader. The second is the stoic philosophy that Irvine has adopted for himself. Here too, Irvine develops his stoic philosophy and tries to persuade his readers. But he recognizes that a single philosophy will not suit all temperaments, and that there are varied approaches to the good life. His approach has strong components of pragmatism as taught by William James.
This is an excellent work of philosophy for non-specialists. A growing number of philosophers work to make their thoughts accessible, and Irvine is, perhaps, too harsh on the academic study of philosophy. The book has received substantial attention, with many thoughtful reviews and valuable criticisms.
Robin Friedman
Academic life often leads people in unexpected directions. William Irvine is Professor of Philosophy at Wright State University, Dayton, Ohio. After receiving his PhD from UCLA in 1980, Irvine taught and practiced analytic philosophy for many years before gradually losing interest in it as overly technical and removed from life. Irvine looked for other philosophical and personal options and came close to adopting a Zen Buddhist practice. He ultimately rejected Zen because it did not fit the analytic quality of his mind. Irvine then began a serious study of the Greek and Roman stoics, philosophers he never had to read during his years of philosophical study. The result was his book "On Desire: Why We Want what we Want" (2006) followed by this book, "A Guide to the Good Life: The Ancient Art of Stoic Joy" (2008) in which Irvine articulates a contemporary stoic philosophy.
Irvine writes for the educated lay reader rather than for academic philosophers. He argues that an important task of philosophy is to help individuals form a "philosophy of life" that gives meaning and purpose. Without a philosophy of life, Irvine argues, "there is danger that you will mislive-- that despite all your activity, despite all the pleasant diversion you might have enjoyed while alive, you will end up living a bad life. There is, in other words, a danger that when you are on your deathbed, you will look back and realize that you wasted your one chance at living. Instead of spending your life pursuing something genuinely valuable, you squandered it because you allowed yourself to be distracted by the various baubles life has to offer."
Besides helping a person to discover his or her "grand goal in living", philosophy also has the task of pointing out a path or strategy for realizing the goal. As mentioned above, Irvine seriously explored Zen Buddhism but found ancient stoicism more suitable to his character in setting out a goal and a means for its attainment.
In his book, Irvine explains the need people to reflect and form a philosophy of life, the value of stoicism, and the means of practicing stoicism. He also takes stoicism out of its ancient theological and teleological (teleology means finding that nature acts purposefully) bases and restates it under assumptions of naturalism.
In the first part of the book, Irvine offers a rapid overview of ancient philosophy and ancient stoicism, culminating in four philosophers of the Roman Empire, Seneca, Musonius Rufus, Epictetus, and Marcus Aurelius.Irvine shows that the "grand goal" of these philosophers shifted gradually from the reason and "eudamoneia" (a difficult word meaning roughly "virtue") of the Greeks to a goal of emotional tranquility. This, rather than the Greek goal, is the goal Irvine adopts. The goal of tranquility does not advocate suppressing emotions or becoming a zombie. Rather, Irvine defines "tranquility" as "a psychological state marked by the absences of negative emotions, such as grief, anger, and anxiety, and the presence of positive emotions, such as joy."
After identifying the goal, Irvine offers steps towards its attainment. He recommends living modestly, being content with what one has, letting go of the past and of feelings of remorse and guilt, and meditation and reflection on one's goals. A stoic life is internalized, which means it depends of developing what is in one's control rather than seeking for happiness in things outside one's control. To give examples from my own life. I get frustrated when my teachers and others do not rate my piano playing as highly as I would like. I have to remember that the goal of playing the piano is not to have a concert career or to impress others but to bring out music for myself and for those who want to hear. Then again, closer to home, I get angry when I spend time on an Amazon review only to have it curtly negated. I have to remind myself that I write to read and to learn rather than to seek approval from negginators. When I find myself overly bothered, I post here on Goodreads which has the virtue of no negators.
In the third part of the book, Irvine offers more broadly-based discussions of stoicism as a guide to life. He discusses the control rather than the repression of emotions such as grief, and strategies for living contentedly with others. He focuses on his own and on his reader's mortality by eloquently reminding of the inevitability of old age and death and of the stoic wisdom of loving life in its transience and letting go.
In the fourth part of the book Irvine, describes again the metaphysical bases of ancient stoicism, which Irvine rejects by rephrasing stoic insights against a backdrop of evolutionary naturalism. Many readers may not be convinced by this attempt to jettison stoicism out of its original context. I think Irvine's point could be better made not by substituting one metaphysical view for another but rather by eliminating the need for a metaphysical "underpinning" for a philosophy of life altogether. The latter stoics showed little interest in teleology or metaphysics. In other words, stoicism stands of falls on its own merits and results as a philosophy and does not require a metaphysical support. This conclusion is consistent with much modern "technical" philosophy, as I understand it, which Irvine claims he no longer wishes to pursue. In the final part of the book, Irvine turns autobiographical and offers insights on what a stoic practice has meant to his own life.
Throughout the book, Irvine approaches his subject with enthusiasm and with at times an almost missionary zeal. There are two parts to the story to be distinguished. The first is the value to a person of developing a philosophy of life. Convincing the reader of the value of a philosophy of life is Irvine's greater goal and, most of the time, it is the source of his enthusiasm and preaching to the reader. The second is the stoic philosophy that Irvine has adopted for himself. Here too, Irvine develops his stoic philosophy and tries to persuade his readers. But he recognizes that a single philosophy will not suit all temperaments, and that there are varied approaches to the good life. His approach has strong components of pragmatism as taught by William James.
This is an excellent work of philosophy for non-specialists. A growing number of philosophers work to make their thoughts accessible, and Irvine is, perhaps, too harsh on the academic study of philosophy. The book has received substantial attention, with many thoughtful reviews and valuable criticisms.
Robin Friedman
March 23, 2020
Xuất sắc hơn nhiều so với cảm nhận ban đầu của mình.
Nhờ cuốn sách này mà mình có ý tưởng làm các buổi booktalk phân tích sách chuyên sâu. Nhận ra bản thân cũng đã thực hành khắc kỷ bấy lâu nay.
Mình nghĩ đây là lưa chọn cực kì phù hợp cho bạn nào muốn bắt đầu con đường khắc kỷ, hoặc nói đúng hơn là tạo ra sự bình an lâu dài cho bản thân.
Nhờ cuốn sách này mà mình có ý tưởng làm các buổi booktalk phân tích sách chuyên sâu. Nhận ra bản thân cũng đã thực hành khắc kỷ bấy lâu nay.
Mình nghĩ đây là lưa chọn cực kì phù hợp cho bạn nào muốn bắt đầu con đường khắc kỷ, hoặc nói đúng hơn là tạo ra sự bình an lâu dài cho bản thân.
April 12, 2017
به همه توصیه میکنم. کتاب ساده و خوشخوانه و چیزی نیست که مختص قشر خاصی باشه. توصیهها و تکنیکهای رواقی برای دستیابی به هدف نهایی رواقیون، یعنی آرامش، از پشتوانۀ منطقی و عقلی درستی برخورداره و برا همین آدم قبول میکنه. لااقل من که نتونستم خیلی چون و چرا کنم. در ضمن فهمیدم بعضی از روشهای رواقی و نوع نگاه اونها رو من بدون اینکه بدونم اجرا میکردهام تو زندگیم و این فلسفۀ زندگی به روحیاتم سازگاره.
یکی از توصیههای رواقیون اینه که سعی کنیم به جای تلاش برای به دست آوردن امکانات بیشتر و برآورده کردن بیش از پیش امیال و آرزوهامون از چیزهایی که داریم لذت ببریم. منطق این توصیه هم اینه که هیچکس تا حالا ثابت نکرده و تجربه هم اینو نشون نمیده که دستیابی هرچهبیشتر به خواستهها و آرزوهامون، (گوشی موبایل جدید، ماشین مدل بالاتر، لباس شیکتر، لذت جنسی بالاتر و بیشتر، معشوقه یا همسر بهتر) آرامش بیشتری برامون به ارمغان آورده باشه؛ بلکه برعکس باعث میشه خیلی سریع از چیزی که به دست آوردیم دلزده بشیم و برامون عادی بشه و باز هم به دنبال چیز جدیدتری بریم. طبع آدمی بینهایت طلبه و اگه به نفس اجازه بدیم به دنبال ارضای امیال خودش بره این برآوردن آرزوها تمومی نداره و ما همیشه باید برای رسیدن به اون چیزی که فکر میکنیم بهتره تلاش کنیم. به این ترتیب ما بندۀ نفسمون میشیم و از آرامش دور میشیم. در عوض رواقیون توصیه میکنند گهگاه به ازدستدادن چیزهایی که داریم فکر کنیم تا قدر داشتههامون رو بدونیم و از طرف دیگه، با تصور از دست دادنشون بیشتر از داشتههامون لذت ببریم. اینطور هم به لذت رسیدیم و هم آرامشمون رو حفظ میکنیم.
یکی از توصیههای رواقیون اینه که سعی کنیم به جای تلاش برای به دست آوردن امکانات بیشتر و برآورده کردن بیش از پیش امیال و آرزوهامون از چیزهایی که داریم لذت ببریم. منطق این توصیه هم اینه که هیچکس تا حالا ثابت نکرده و تجربه هم اینو نشون نمیده که دستیابی هرچهبیشتر به خواستهها و آرزوهامون، (گوشی موبایل جدید، ماشین مدل بالاتر، لباس شیکتر، لذت جنسی بالاتر و بیشتر، معشوقه یا همسر بهتر) آرامش بیشتری برامون به ارمغان آورده باشه؛ بلکه برعکس باعث میشه خیلی سریع از چیزی که به دست آوردیم دلزده بشیم و برامون عادی بشه و باز هم به دنبال چیز جدیدتری بریم. طبع آدمی بینهایت طلبه و اگه به نفس اجازه بدیم به دنبال ارضای امیال خودش بره این برآوردن آرزوها تمومی نداره و ما همیشه باید برای رسیدن به اون چیزی که فکر میکنیم بهتره تلاش کنیم. به این ترتیب ما بندۀ نفسمون میشیم و از آرامش دور میشیم. در عوض رواقیون توصیه میکنند گهگاه به ازدستدادن چیزهایی که داریم فکر کنیم تا قدر داشتههامون رو بدونیم و از طرف دیگه، با تصور از دست دادنشون بیشتر از داشتههامون لذت ببریم. اینطور هم به لذت رسیدیم و هم آرامشمون رو حفظ میکنیم.
December 9, 2020
Cuốn sách này đưa ra 2 vấn đề chính: 1. Chủ nghĩa khắc kỷ thường bị hiểu lầm và sự thật là gì, 2. Các biện pháp thực hiện chủ nghĩa khắc kỷ để có phong cách sống bình thản.
Ở vấn đề 1 thì đúng như mục tiêu của tác giả. Ông làm rõ được chủ nghĩa khắc kỷ các thời kỳ và khẳng định rằng, trái với nhiều người nghĩ, khắc kỷ không có nghĩa là sống thanh đạm. Bản thân tôi trước đây cũng từng nghĩ vậy và hay cười cợt Seneca khắc kỷ mà giàu vl =)))
Sang tới vấn đề thứ 2 là chi tiết cùng với các thực hành khắc kỷ thì phải nói là đọc trong trạng thái thờ ơ. Đầu tiên là lối viết rất giống sách self-help, tức là đưa ra rất nhiều lời khuyên mà có lẽ là đúng phần nào, nhưng chính vì nhiều nên thành ra helpless. Các chủ nghĩa lớn cơ bản đều có những triết lý rất đơn giản, kiểu one ring to rule them all vậy, như Phật giáo thì ta bám vào tính không còn hiện sinh là sống nguy hiểm. Từ một nguyên tắc chủ đạo, đánh vào tiềm thức nhiều hơn, người đọc sẽ tự mày mò ra những đường đi nước bước sau. Còn Khắc kỷ, như cách trình bày ở đây, quá nhỏ lẻ. Tất nhiên, nó hơn sách self-help vớ vẩn ở chỗ nó do những khối óc lớn nghĩ ra với các phương pháp đỉnh hơn.
Dù vậy, nói về bản chất các phương pháp Khắc kỷ thì đúng như một phần mục tiêu của nó là lôi kéo càng đông người càng tốt, chủ nghĩa này không rốt ráo. Cơ bản là cái nào cũng nước đôi để chiều nhiều người. Và như chính tác giả Irvine nhiều lần nhắc tới, nó là một phiên bản nhập môn của Thiền tông, dành cho những ai ít khả năng. Và đúng là với một người học Thiền như tôi (dù học chưa tới đâu) thì các nguyên tắc của khắc kỷ đều khá quen thuộc, đã áp dụng và ở nhiều điểm thì đã vượt qua các phương pháp đó.
Tóm lại là toàn bộ phần 2, sau khi đọc xong thì lọc được 3 cái gọi là mới mẻ với cá nhân tôi: 1 là khắc kỷ khuyên các bạn chết đi =)))) khuyên thế mới là khuyên chứ hoho =)))))) 2 là phương pháp hài hước những lời sỉ nhục nhục. Tôi chưa biết phương pháp này nhưng thấy đúng hay và sẽ áp dụng :"> và 3 là lời khuyên rằng mọi người nên sống theo một triết lý nào đó. Bản thân tôi thì xưa nay vẫn theo triết lý nhà Phât và tí ti (và ngược lại là) hiện sinh, tự nhiên :"> hihi nên lời khuyên không liên quan tới tôi mà chủ yếu là khi tôi nhìn những người xung quanh thì nhận ra rằng đúng cái họ thiếu là một triết lý sống. Tất nhiên, triết lý nào thì tùy mỗi người. Dù là chọn con đường nào, thì cũng phải đào sâu đi các bạn hoho
chết, sỉ nhục, mỗi người cần sống triết lý.
Ở vấn đề 1 thì đúng như mục tiêu của tác giả. Ông làm rõ được chủ nghĩa khắc kỷ các thời kỳ và khẳng định rằng, trái với nhiều người nghĩ, khắc kỷ không có nghĩa là sống thanh đạm. Bản thân tôi trước đây cũng từng nghĩ vậy và hay cười cợt Seneca khắc kỷ mà giàu vl =)))
Sang tới vấn đề thứ 2 là chi tiết cùng với các thực hành khắc kỷ thì phải nói là đọc trong trạng thái thờ ơ. Đầu tiên là lối viết rất giống sách self-help, tức là đưa ra rất nhiều lời khuyên mà có lẽ là đúng phần nào, nhưng chính vì nhiều nên thành ra helpless. Các chủ nghĩa lớn cơ bản đều có những triết lý rất đơn giản, kiểu one ring to rule them all vậy, như Phật giáo thì ta bám vào tính không còn hiện sinh là sống nguy hiểm. Từ một nguyên tắc chủ đạo, đánh vào tiềm thức nhiều hơn, người đọc sẽ tự mày mò ra những đường đi nước bước sau. Còn Khắc kỷ, như cách trình bày ở đây, quá nhỏ lẻ. Tất nhiên, nó hơn sách self-help vớ vẩn ở chỗ nó do những khối óc lớn nghĩ ra với các phương pháp đỉnh hơn.
Dù vậy, nói về bản chất các phương pháp Khắc kỷ thì đúng như một phần mục tiêu của nó là lôi kéo càng đông người càng tốt, chủ nghĩa này không rốt ráo. Cơ bản là cái nào cũng nước đôi để chiều nhiều người. Và như chính tác giả Irvine nhiều lần nhắc tới, nó là một phiên bản nhập môn của Thiền tông, dành cho những ai ít khả năng. Và đúng là với một người học Thiền như tôi (dù học chưa tới đâu) thì các nguyên tắc của khắc kỷ đều khá quen thuộc, đã áp dụng và ở nhiều điểm thì đã vượt qua các phương pháp đó.
Tóm lại là toàn bộ phần 2, sau khi đọc xong thì lọc được 3 cái gọi là mới mẻ với cá nhân tôi: 1 là khắc kỷ khuyên các bạn chết đi =)))) khuyên thế mới là khuyên chứ hoho =)))))) 2 là phương pháp hài hước những lời sỉ nhục nhục. Tôi chưa biết phương pháp này nhưng thấy đúng hay và sẽ áp dụng :"> và 3 là lời khuyên rằng mọi người nên sống theo một triết lý nào đó. Bản thân tôi thì xưa nay vẫn theo triết lý nhà Phât và tí ti (và ngược lại là) hiện sinh, tự nhiên :"> hihi nên lời khuyên không liên quan tới tôi mà chủ yếu là khi tôi nhìn những người xung quanh thì nhận ra rằng đúng cái họ thiếu là một triết lý sống. Tất nhiên, triết lý nào thì tùy mỗi người. Dù là chọn con đường nào, thì cũng phải đào sâu đi các bạn hoho
chết, sỉ nhục, mỗi người cần sống triết lý.
January 18, 2009
There aren't many books written on a philosophy of life as there are 'philosophies' for life out there; and there aren't many books that exist in the great divide between academic philosophy and water-downed caricatures of philosophy (think Consolation of Philosophy but PART TWO...). Mr Irvine's book, however, provides one fairly detailed philosophy of life as Stoicism goes and bridges the divide by not only describing what is Stoicism but also, how to practice Stoicism for both tranquility and joy in the context of our insane and insatiable consumerist culture amid other existential fears and anxieties.
Let me say this first: this is a timely book in view of the Financial Crisis of 2008 transforming into something Unknown and Monstrous for 2009 and beyond. Here, Mr Irvine's book contains not just sound advice for living amid hardship, but also useful tidbits of wisdom in the face of calamity and unrest. But as the Fates would have it, it may be all good but a tad too late.
Even so, Mr Irvine's book is part self-reflection, part 'what is Stoicism' (and who the Stoics were), and part how to be a Stoic. If you find yourself immediately put off by the word 'Stoic', don't. Mr Irvine has done marvelously well on explaining why the modern interpretation of 'Stoic' has been more of a misinterpretation than the lived reality of a good life: his reflection of those mundanely trivial but existentially heroic accounts of his own life suffice.
However, what I find singularly troubling is Mr Irvine's ambition in explaining Stoicism at an extremely high level of evolutionary psychology; that the Stoics techniques have been designed to short-circuit what might be the undesirable consequences of human evolution on "autopilot" to the ultimate demise of the human psyche and society (e.g. insatiable greed for security and an extreme one, an eye for an eye to ensure one stays as the Alpha Male for reproduction). But consistent to the claims of the evolutionary psychology one can also find himself inevitably suggesting that because Stoicism exists, it must have also been somewhat effective in increasing the chance for successful reproduction; that merely than short-circuiting anxieties, fears, greed and so on for 'short-term' tranquility, it also acts as a long term catalyst, if not a direct cause for successful reproduction. So is Stoicism a cure or a cause? Is it both? In trying to explain the causes of the symptoms Stoicism tries to cure via evolutionary psychology, Mr Irvine opens up new questions he was not prepared to answer.
In fact, what I find most satisfying, and also where the philosophical lore is the richest, are those direct and honest accounts of living as a Stoic in today's world. For example, in one of Mr Irvine's account of changing a 16 year old car for a 9 year old 'new' one with neither a radio nor a cup-holder brought a smile to my face--indeed, why do we need three jumbo cup-holders and 8000 channels on our car radios today? By 'downgrading', Mr Irvine suggests (he would probably use the word, 'simplifying') our materialistic lives, we are in fact 'upgrading' in virtuous Stoical character-building. I think I see Mr Irvine nodding.
Yet, Mr Irvine shies away from those difficult, pressing questions as the contemporary mouth-piece, if not a modern peer to philosophers like Seneca and Epictetus. Sure, one can see how a new Ferrari can disturb one's newfound Stoical tranquility and joy. But what if one is not choosing between a materialistic entity which works on the principle of decreasing marginal satisfaction (hence an increasing indifference, if not dissatisfaction ) and a virtuous good, but between two competing virtuous goods, for example, in being responsible to my children, spouse or parents and being responsible to the duties and commitments of the workplace? The ultimate good of both choices are no different than the Stoic version of the highest goods of tranquility and joy, yet one is often compelled to choose only one, assuming that an acceptable balance between the two means some compromise to this tranquility. To this ultimate competition of ultimate goods, Mr Irvine's Stoicism has nothing to say. This is not to say that Mr Irvine's account is a straw-man account. But very often, perplexities and anxieties in life has to do with the competition of virtuous goods, and not to the marginal acquisition of a Ferrari or a Renoir. Perhaps this was why Marcus Aurelius hastened his own death as a public servant-emperor, who most likely, had to choose between two competing goods as a Stoic.
In addition, what about those who collect Ferraris and Renoirs so they can appreciate their beauty? Because Mr Irvine assumes that crass materialism has solely been undertaken for the envy of our neighbors, Mr Irvine also misses the point that a good number of 'materialists' out there can also be aestheticians. Sure, Stoicism dismisses connoisseurship, especially connoisseurship that overly commits one to dependency on luxury, Mr Irvine argued. But surely a Stoic would not dismiss the appreciation of beauty through materialism as a path to Stoic tranquility and joy, as one may collect humble stamps and common vases, or grow roses?
Lastly, Mr Irvine's overall account tacitly position his interest in broadly speaking to a certain class of citizens in certain advanced capitalistic economies. Tacitly, I think he was speaking to the middle and upper middle class of the American society. I don't know if Marcus Aurelius or Seneca made that assumption, though both were reputably wealthy individuals who had SOMETHING they can imagine themselves losing and hence, feel content through the practice of negative visualization. But it is true that in the world today, there are many who have NOTHING to lose; that is, they are not even substantively well-off and have nothing but their own bodies to be exploited and harvested by others. To tell these folks about practising negative visualization is to also mock them. If so, does this demonstrate that Stoicism is a philosophy predicated upon the class structure? To some extent by the absence in Mr Irvine's depiction, yes. But since we know the classical Stoics were not unreasonable brutes, then we must commit to the possibility that something is lacking in Mr Irvine's modern account in an unreasonably unjust world. This, I suppose, would be up to the readers' own musing, for Mr Irvine has nothing to say to this regard.
Indeed, what Mr Irvine fails to mention--and I think if he did, aptly in a time like this--is that personal tranquility and joy may be necessary but not sufficient for a Good Life. Unlike the Greeks or the Romans who blissfully lived their circumscribed spheres thinking that theirs was the known world, Moderns can no longer afford the luxury of a the Good Life based on a Personal notion without relating to the Others (who often do not have it so Good). What we seem to need today, if Stoicism is indeed the philosophical practice for the Good Life, is not only to deflect insult for insult; or to abandon crass materialism for character-building; or to be justly indifferent to external circumstances, but in fact, to broadly engage these external circumstances in a fast-deteriorating and destructively spiraling external world we all inhabit, Stoics and 'materialists' alike. Mr Irvine lamented the demise of Stoicism after the Empire; but likely is the possibility that its notion of the Good Life is limited when Others don't have it so good.
Without such an engagement, even a Stoic may find it difficult to attain the Good Life.
Let me say this first: this is a timely book in view of the Financial Crisis of 2008 transforming into something Unknown and Monstrous for 2009 and beyond. Here, Mr Irvine's book contains not just sound advice for living amid hardship, but also useful tidbits of wisdom in the face of calamity and unrest. But as the Fates would have it, it may be all good but a tad too late.
Even so, Mr Irvine's book is part self-reflection, part 'what is Stoicism' (and who the Stoics were), and part how to be a Stoic. If you find yourself immediately put off by the word 'Stoic', don't. Mr Irvine has done marvelously well on explaining why the modern interpretation of 'Stoic' has been more of a misinterpretation than the lived reality of a good life: his reflection of those mundanely trivial but existentially heroic accounts of his own life suffice.
However, what I find singularly troubling is Mr Irvine's ambition in explaining Stoicism at an extremely high level of evolutionary psychology; that the Stoics techniques have been designed to short-circuit what might be the undesirable consequences of human evolution on "autopilot" to the ultimate demise of the human psyche and society (e.g. insatiable greed for security and an extreme one, an eye for an eye to ensure one stays as the Alpha Male for reproduction). But consistent to the claims of the evolutionary psychology one can also find himself inevitably suggesting that because Stoicism exists, it must have also been somewhat effective in increasing the chance for successful reproduction; that merely than short-circuiting anxieties, fears, greed and so on for 'short-term' tranquility, it also acts as a long term catalyst, if not a direct cause for successful reproduction. So is Stoicism a cure or a cause? Is it both? In trying to explain the causes of the symptoms Stoicism tries to cure via evolutionary psychology, Mr Irvine opens up new questions he was not prepared to answer.
In fact, what I find most satisfying, and also where the philosophical lore is the richest, are those direct and honest accounts of living as a Stoic in today's world. For example, in one of Mr Irvine's account of changing a 16 year old car for a 9 year old 'new' one with neither a radio nor a cup-holder brought a smile to my face--indeed, why do we need three jumbo cup-holders and 8000 channels on our car radios today? By 'downgrading', Mr Irvine suggests (he would probably use the word, 'simplifying') our materialistic lives, we are in fact 'upgrading' in virtuous Stoical character-building. I think I see Mr Irvine nodding.
Yet, Mr Irvine shies away from those difficult, pressing questions as the contemporary mouth-piece, if not a modern peer to philosophers like Seneca and Epictetus. Sure, one can see how a new Ferrari can disturb one's newfound Stoical tranquility and joy. But what if one is not choosing between a materialistic entity which works on the principle of decreasing marginal satisfaction (hence an increasing indifference, if not dissatisfaction ) and a virtuous good, but between two competing virtuous goods, for example, in being responsible to my children, spouse or parents and being responsible to the duties and commitments of the workplace? The ultimate good of both choices are no different than the Stoic version of the highest goods of tranquility and joy, yet one is often compelled to choose only one, assuming that an acceptable balance between the two means some compromise to this tranquility. To this ultimate competition of ultimate goods, Mr Irvine's Stoicism has nothing to say. This is not to say that Mr Irvine's account is a straw-man account. But very often, perplexities and anxieties in life has to do with the competition of virtuous goods, and not to the marginal acquisition of a Ferrari or a Renoir. Perhaps this was why Marcus Aurelius hastened his own death as a public servant-emperor, who most likely, had to choose between two competing goods as a Stoic.
In addition, what about those who collect Ferraris and Renoirs so they can appreciate their beauty? Because Mr Irvine assumes that crass materialism has solely been undertaken for the envy of our neighbors, Mr Irvine also misses the point that a good number of 'materialists' out there can also be aestheticians. Sure, Stoicism dismisses connoisseurship, especially connoisseurship that overly commits one to dependency on luxury, Mr Irvine argued. But surely a Stoic would not dismiss the appreciation of beauty through materialism as a path to Stoic tranquility and joy, as one may collect humble stamps and common vases, or grow roses?
Lastly, Mr Irvine's overall account tacitly position his interest in broadly speaking to a certain class of citizens in certain advanced capitalistic economies. Tacitly, I think he was speaking to the middle and upper middle class of the American society. I don't know if Marcus Aurelius or Seneca made that assumption, though both were reputably wealthy individuals who had SOMETHING they can imagine themselves losing and hence, feel content through the practice of negative visualization. But it is true that in the world today, there are many who have NOTHING to lose; that is, they are not even substantively well-off and have nothing but their own bodies to be exploited and harvested by others. To tell these folks about practising negative visualization is to also mock them. If so, does this demonstrate that Stoicism is a philosophy predicated upon the class structure? To some extent by the absence in Mr Irvine's depiction, yes. But since we know the classical Stoics were not unreasonable brutes, then we must commit to the possibility that something is lacking in Mr Irvine's modern account in an unreasonably unjust world. This, I suppose, would be up to the readers' own musing, for Mr Irvine has nothing to say to this regard.
Indeed, what Mr Irvine fails to mention--and I think if he did, aptly in a time like this--is that personal tranquility and joy may be necessary but not sufficient for a Good Life. Unlike the Greeks or the Romans who blissfully lived their circumscribed spheres thinking that theirs was the known world, Moderns can no longer afford the luxury of a the Good Life based on a Personal notion without relating to the Others (who often do not have it so Good). What we seem to need today, if Stoicism is indeed the philosophical practice for the Good Life, is not only to deflect insult for insult; or to abandon crass materialism for character-building; or to be justly indifferent to external circumstances, but in fact, to broadly engage these external circumstances in a fast-deteriorating and destructively spiraling external world we all inhabit, Stoics and 'materialists' alike. Mr Irvine lamented the demise of Stoicism after the Empire; but likely is the possibility that its notion of the Good Life is limited when Others don't have it so good.
Without such an engagement, even a Stoic may find it difficult to attain the Good Life.
June 8, 2015
رواقیان هم مثل بودایی ها ما را به فکر کردن به سرشت ناپایدار جهان فرا می خوانند. سنکا تاکید می کند که هر چیز انسانی زودگذر و ناپایدار است.مارکوس هم همین نکته را به ما گوشزد می کند که همه ی چیزهای ارزشمند ما انسان ها همچون برگ درختان به وزش بادی بندند.او تاکید می کند که ناپایداری و تغییر در جهان پیرامون ما امری تصادفی نیست بلکه جزء ضروری آن است
December 4, 2023
Античната философия на стоицизма прави това, oт което съвременната философия отдавна се е отказала (за съжаление, за сметка на дървеното философстване) - да ни даде насоки как да живеем добър, щастлив и смислен живот.
Обсесията на съвременния свят по чувствата и изразяването им на всяка цена си има... цена и тая цена е нарцисизъм, истерия, депресия и тревожност в невиждани размери. Европа не е САЩ, но влиянието на тяхната култура на ходене на психоаналитици цял живот, терапии за всяко нещо и насърчаване за неспирни разговори, анализиране и споделяне на всякакви чувства и мисли навлиза все повече и тук.
Не, "себеизразяването" не е най-важното нещо на света, не, не можеш да "намериш себе си" като нарцистично се взираш в собствените си мисли и чувства и не, "бъди себе си" не е добър съвет. Всъщност е доста лош съвет защото повечето хора са гъзове и е по-добре да се опитват да бъдат нещо по-добро, отколкото безкритично да се опиват от прелестта на "това, което са".
Но алтернатива на тая лигава лудост има. Като цяло всички световни религии и традиционни философии за живот - от християнство до будизъм - са единодушни, че за щастлив и пълноценен живот е нужно точно обратното на това, което твърди съвременната психология - не поддаване на чувствата, а подчиняването им и намаляване на тяхното влияние върху нас.
От еволюционна гледна точка това е повече от очевидно - нашите инстинкти, създадени да ни държат живи в палеолитната савана не са най-добрия съветник в съвременното общество. Емоциите предхождат дори човешкия вид и осланянето главно на тях днес няма как да е добра идея.
Никой не описва този начин на мислене така пълно, както философската школа на Стоицизма - която също така дава и полезни съвети за прилагането му на практика.
"A Guide to the Good Life: The Ancient Art of Stoic Joy" прави преглед на стоическата философия и начин на мислене, на най-значимите стоици и тяхното виждане относно това как да изградим собствена философия за живота като начин да го живеем щастливо и смислено.
Обсесията на съвременния свят по чувствата и изразяването им на всяка цена си има... цена и тая цена е нарцисизъм, истерия, депресия и тревожност в невиждани размери. Европа не е САЩ, но влиянието на тяхната култура на ходене на психоаналитици цял живот, терапии за всяко нещо и насърчаване за неспирни разговори, анализиране и споделяне на всякакви чувства и мисли навлиза все повече и тук.
Не, "себеизразяването" не е най-важното нещо на света, не, не можеш да "намериш себе си" като нарцистично се взираш в собствените си мисли и чувства и не, "бъди себе си" не е добър съвет. Всъщност е доста лош съвет защото повечето хора са гъзове и е по-добре да се опитват да бъдат нещо по-добро, отколкото безкритично да се опиват от прелестта на "това, което са".
Но алтернатива на тая лигава лудост има. Като цяло всички световни религии и традиционни философии за живот - от християнство до будизъм - са единодушни, че за щастлив и пълноценен живот е нужно точно обратното на това, което твърди съвременната психология - не поддаване на чувствата, а подчиняването им и намаляване на тяхното влияние върху нас.
От еволюционна гледна точка това е повече от очевидно - нашите инстинкти, създадени да ни държат живи в палеолитната савана не са най-добрия съветник в съвременното общество. Емоциите предхождат дори човешкия вид и осланянето главно на тях днес няма как да е добра идея.
Никой не описва този начин на мислене така пълно, както философската школа на Стоицизма - която също така дава и полезни съвети за прилагането му на практика.
"A Guide to the Good Life: The Ancient Art of Stoic Joy" прави преглед на стоическата философия и начин на мислене, на най-значимите стоици и тяхното виждане относно това как да изградим собствена философия за живота като начин да го живеем щастливо и смислено.
March 7, 2014
This popular book won't be of much interest to those who have already read Seneca, Epictetus, Musonius Rufus, and Marcus Aurelius, or, indeed, to anybody who has read a solid introduction to their thought.
Nor would it satisfy those looking for a clear and concise description of Stoic psychological techniques or 'exercises': for that, one might turn to "Stoic Spiritual Exercises" by Elen Buzare.
However, the book may be of interest to those seeking an easy-to-digest introductory exposition of Stoic practice and "philosophy of life".
Be warned, however, that Irvine's treatment of Stoic philosophy is a somewhat idiosyncratic interpretation. Irvine attempts to make Stoicism palatable for modern readers and applicable to their lives. In pursuing this end he may actually have, to some extent, distorted or misrepresented Stoicism. He points out, however, that he is writing to help people find a practical philosophy of life, not to please academics. He also points out that he is but one in a long line of interpreters of Stoic philosophy which stretches all the way back to the ancient world.
"A Guide to the Good Life" is a popular book and probably deserves its popularity: the proof of the pudding is, after all, in the eating. However, it wasn't of much use to me personally, hence only three stars.
Nor would it satisfy those looking for a clear and concise description of Stoic psychological techniques or 'exercises': for that, one might turn to "Stoic Spiritual Exercises" by Elen Buzare.
However, the book may be of interest to those seeking an easy-to-digest introductory exposition of Stoic practice and "philosophy of life".
Be warned, however, that Irvine's treatment of Stoic philosophy is a somewhat idiosyncratic interpretation. Irvine attempts to make Stoicism palatable for modern readers and applicable to their lives. In pursuing this end he may actually have, to some extent, distorted or misrepresented Stoicism. He points out, however, that he is writing to help people find a practical philosophy of life, not to please academics. He also points out that he is but one in a long line of interpreters of Stoic philosophy which stretches all the way back to the ancient world.
"A Guide to the Good Life" is a popular book and probably deserves its popularity: the proof of the pudding is, after all, in the eating. However, it wasn't of much use to me personally, hence only three stars.
January 1, 2023
از این کتاب یاد گرفتم
منطق جالبی توش بود
ولی حیف تو شرایط روحی خوبی نیستم که اونایی که یادگرفتم هم به کار ببرم
ولی کتابای نشر گمان واقعا مفیدند و دوست داشتنی...
منطق جالبی توش بود
ولی حیف تو شرایط روحی خوبی نیستم که اونایی که یادگرفتم هم به کار ببرم
ولی کتابای نشر گمان واقعا مفیدند و دوست داشتنی...
April 7, 2021
کتاب درباره فلسفه رواقیون باستان هست و نویسنده تلاش کرده که این فلسفه را به زندگی امروزه مربوط کرده و از آن برای زندگی بهتر انسانهای نسل ما کمک بگیرد
بخش اول - ظهور رواقی گری
بخش دوم - راهکارهای روانشناختی رواقی
بخش سوم - توصیه های رواقی
بخش چهارم - رواقی زیستن در زندگی مدرن
بخش اول - ظهور رواقی گری
بخش دوم - راهکارهای روانشناختی رواقی
بخش سوم - توصیه های رواقی
بخش چهارم - رواقی زیستن در زندگی مدرن
September 13, 2021
به معنای واقعی کلمه شاهکار بود..
اتمام..
۲۲ شهریور ۱۴۰۰
ساعت ۱۳:۳۰
اتمام..
۲۲ شهریور ۱۴۰۰
ساعت ۱۳:۳۰
August 20, 2022
اوایل که این کتاب را میخواندم فکر کردم اینها را آخوندها نوشته اند که توصیه های اخلاقی خودشان را به اسم رواقی ها توی پاچه ما بکنند.😂 هر لحظه انتظار داشتم از فضیلت روزه مستحبی و نماز شب صحبت کند.😅 از بس که جاهایی حرف هایش شبیه توصیه های اخلاق عملی اسلام و احادیث شده بود اما حقیقت این است. سعادت شاه کلیدهای آنچنان مجهول و مخفی ندارد بلکه گاهی باید به همان هایی که میدانیم عمل کنیم.
فلسفه اخلاق رواقی یک فلسفه زندگی است که از ^است ها^ نمیگوید بلکه از^بایدها^میگوید. هدف آن فضیلت نیست بلکه آرامش است چرا که در پرتو آرامش است که عقل و فضیلت مجال ظهور میابد. <اگر آرام نباشی مطمئن نباش که تصمیم هایت درست است.>
رواقیون میگفتند اگر میخواهی لذت ببری به از دست دادن چیزهایی که داری فکر کن. آنگاه قدر آنها را بیشتر میدانی و در برابر از دست دادنش آمادگی و شجاعت بیشتری خواهی داشت.
چرا ما حرص چیزهایی را میخوریم که از اختیار خودمان خارج است؟ ما مسئول وظیفه مان هستیم نه نتیجه چرا که نتایج کاملا در اختیار ما نیستند اما عمل به وظیفه چرا.
رواقی ها هم مثل ما به انسان های آزاردهنده ای برمیخوردند. راه حل آنها این بود که اول از همه بفمیم چه چیز آن فرد آزاردهنده است و سعی کنیم آن صفت را نداشته باشیم. دوم اینکه تا ما نخواهیم دیگران نمیتوانند به ما آسیب بزنند این خود ما هستیم که حرف های احمقانه را جدی میگیریم. اگر با شوخی آن را دفع کنیم نه تنها دیگر ذهنمان را درگیرش نمیکنیم بلکه تیر آن فردی که میخواست اعصاب ما را خورد کند به سنگ زده ایم. حتی رواقی ها میگفتند گاهی بد نیست خلاف عرف نامعقول رفتار کنیم تا پذیرای زخم زبان ها شویم. کاری که اعصاب ما را رویین تن میکند.
رواقی ها هم میگفتند که لذت های دنیوی مثل ثروت و شهرت چنان ارزشی ندارد که به دنبالش باشیم بلکه باید ببینیم هدف خدایان از خلقت ما چه بوده تا آن را دنبال کنیم. اگر میخواهی هر لذت زودگذری را بی ارزش کنی آن را به اجزاء بی ارزشش تقسیم کن. غذاهای فوق العاده لذیذ، از مواد اولیه بی مزه تشکیل شده و عاقبت نهایی چندان جالبی هم ندارد.
رواقی ها برای انسان مصرف گرای امروز نیز پیامی از ماورای تاریخ فرستاده اند. آنها میگفتند نه پهلو به فقر بزن و نه از آن دور شو بلکه به ضروریات اکتفا کن. آنها مشکل پسندی را یک نفرین میدانستند نه افتخار.
ویلیام اروین میگوید نظریه ^اندوه به تاخیر افتاده^ که میگوید اگر مصیبتی را نادیده بگیری، غمش روزی دامانت را میگیرد اثبات تجربی نمیشود پس چرا نادیده نگیریم؟ <این حرف او اعلان جنگ رسمی با روانشناسی امروز است.>
در آخر میخواهم تحلیلی شخصی را بگویم که اصلا ارزش یک نظام اخلاقی به چیست؟ به نظر من به استحکام مبنا و اثر بخشی آن است. علی رغم تمام مزایای اخلاق رواقی، مبنای آن که آرامش را غایت میداند غیر قابل توجیه است که چرا هیچ چیز نه و آرامش آری؟ اگر آرامش باعث رسیدن به فضیلت است پس فضیلت غایت است نه آرامش. اگر هدفی که خدایان برای خلقت ما دارند نجات بشریت باشد، چگونه با آرامش و عدم مقبولیت جمع میشود؟
دوم اینکه نظام های اخلاقی مثل مسیحیت به خاطر وعده هایی مثل بهشت و جهنم موثرتر است و افراد عام را بیشتر به التزام عملی به اخلاق مجاب میکند تا وعده آرامش نصفه و نیمه. چیزی که اروین هم به آن اعتراف میکند.
فلسفه اخلاق رواقی یک فلسفه زندگی است که از ^است ها^ نمیگوید بلکه از^بایدها^میگوید. هدف آن فضیلت نیست بلکه آرامش است چرا که در پرتو آرامش است که عقل و فضیلت مجال ظهور میابد. <اگر آرام نباشی مطمئن نباش که تصمیم هایت درست است.>
رواقیون میگفتند اگر میخواهی لذت ببری به از دست دادن چیزهایی که داری فکر کن. آنگاه قدر آنها را بیشتر میدانی و در برابر از دست دادنش آمادگی و شجاعت بیشتری خواهی داشت.
چرا ما حرص چیزهایی را میخوریم که از اختیار خودمان خارج است؟ ما مسئول وظیفه مان هستیم نه نتیجه چرا که نتایج کاملا در اختیار ما نیستند اما عمل به وظیفه چرا.
رواقی ها هم مثل ما به انسان های آزاردهنده ای برمیخوردند. راه حل آنها این بود که اول از همه بفمیم چه چیز آن فرد آزاردهنده است و سعی کنیم آن صفت را نداشته باشیم. دوم اینکه تا ما نخواهیم دیگران نمیتوانند به ما آسیب بزنند این خود ما هستیم که حرف های احمقانه را جدی میگیریم. اگر با شوخی آن را دفع کنیم نه تنها دیگر ذهنمان را درگیرش نمیکنیم بلکه تیر آن فردی که میخواست اعصاب ما را خورد کند به سنگ زده ایم. حتی رواقی ها میگفتند گاهی بد نیست خلاف عرف نامعقول رفتار کنیم تا پذیرای زخم زبان ها شویم. کاری که اعصاب ما را رویین تن میکند.
رواقی ها هم میگفتند که لذت های دنیوی مثل ثروت و شهرت چنان ارزشی ندارد که به دنبالش باشیم بلکه باید ببینیم هدف خدایان از خلقت ما چه بوده تا آن را دنبال کنیم. اگر میخواهی هر لذت زودگذری را بی ارزش کنی آن را به اجزاء بی ارزشش تقسیم کن. غذاهای فوق العاده لذیذ، از مواد اولیه بی مزه تشکیل شده و عاقبت نهایی چندان جالبی هم ندارد.
رواقی ها برای انسان مصرف گرای امروز نیز پیامی از ماورای تاریخ فرستاده اند. آنها میگفتند نه پهلو به فقر بزن و نه از آن دور شو بلکه به ضروریات اکتفا کن. آنها مشکل پسندی را یک نفرین میدانستند نه افتخار.
ویلیام اروین میگوید نظریه ^اندوه به تاخیر افتاده^ که میگوید اگر مصیبتی را نادیده بگیری، غمش روزی دامانت را میگیرد اثبات تجربی نمیشود پس چرا نادیده نگیریم؟ <این حرف او اعلان جنگ رسمی با روانشناسی امروز است.>
در آخر میخواهم تحلیلی شخصی را بگویم که اصلا ارزش یک نظام اخلاقی به چیست؟ به نظر من به استحکام مبنا و اثر بخشی آن است. علی رغم تمام مزایای اخلاق رواقی، مبنای آن که آرامش را غایت میداند غیر قابل توجیه است که چرا هیچ چیز نه و آرامش آری؟ اگر آرامش باعث رسیدن به فضیلت است پس فضیلت غایت است نه آرامش. اگر هدفی که خدایان برای خلقت ما دارند نجات بشریت باشد، چگونه با آرامش و عدم مقبولیت جمع میشود؟
دوم اینکه نظام های اخلاقی مثل مسیحیت به خاطر وعده هایی مثل بهشت و جهنم موثرتر است و افراد عام را بیشتر به التزام عملی به اخلاق مجاب میکند تا وعده آرامش نصفه و نیمه. چیزی که اروین هم به آن اعتراف میکند.
April 23, 2021
در این کتاب با راهکارهایی آشنا می شیم که به ما آموزش می دهند چگونه با پرداخت کمترین هزینه شاد باشیم و از لحظه لحظه زندگی لذت ببریم
این کتاب ترکیبی از فلسفه ، سلف هلپ و روانشناسیه
مهم ترین عقاید رواقیون (باتوجه به مطالب کتاب)
کسب آرامش : بیشتر راهکارها هدفشون در راستا رسیدن به آرامشه و از اونجایی که خب توی خیلی از انتخاب ها برای من آرامشم الویته باعث می شد که عقایدشون رو دوست داشته باشم
«رواقیون از هرچیز خوبی که زندگی سر راهشان قرار می دهد بهره می برند اما همیشه آماده بودند که در صورت لزوم دست از این چیزها بشویند»
«اگر هدف رسیدن به رضایت باشد ، به کم راضی شدن نه تنها عیب نیست بلکه موهبت است»
چی شد که کتاب رو خوندم
من قبلتر ها نظرات گوریدز و چک کردم و خیلی کتاب بنظرم جالب نیومد اما بنا بر توصیه یکی از فالویینگا ایسنتا و رضایتی که از پادکست رواق داشتم من و مشتاق کرد که این کتاب رو بذارم تو لیست خریدم که دوست عزیزم برام کادو تولد خریدش ^___^
حس شخصیم نسبت به کتاب
من خیلی از قسمت های کتاب باورهای خودم و توی زندگی می دیدم و برام خیلی جالب بود این همسویی عقاید و واقعا لذت بردم از خوندن کتاب
مخاطب کتاب کیست
«افراد عادی هستند که دل نگران هدر رفتن عمر و زندگیشانند»
در جایی از کتاب میخونیم :
«اگر کسی به من بگوید دنبال فلسفه ای برای زندگی است شبیه همان توصیه ای را می کنم که اگر بگوید دنبال همسر میگردم (ویژگی هاش رو میپرسیم) ... این یعنی هیچ کس نیست که همسر مطلوبی برای همه باشد ...هیچ فلسفه زندگی نیست که به درد همه بخورد»
و از این بحث رواقیون رو مستثنی نمیکنه(اینکه نویسنده نمیخواد رواقی زیستن و به زور غالب کنه رو هم دوست داشتم)
اتفاقا یه جاهایی با خودم می گقتم این فلسفه اصلا بر��ی یه ادم کمالگرا میتونه قابل درک باشه؟
برای منی که دنبال کمال و تجمل نیستم و دنبال ارامشم توصیه ها خیلی جالب بودند .
اما بازهم حس میکنم خوندن کتاب اگر این روحیات رو ندارید باز هم خالی از لطف نیست
صحبت کمالگرایی شد اپیزود جدید رادیو راه میتونه براتون جالب باشه اگر کمالگرایید
ویژگی نویسنده در این اثر
نویسنده نقدهای وارد بر هر مسئله رو بررسی می کنه و سعی بر پاسخگویی به آن ها دارد که اغلب دلایل قابل قبولی را بیان می کند.
نکته شاید منفی:
تکرار: از نیمه کتاب به بعد مطمئنن دوباره تکرار شدن مطالب رو می بینید که شاید آزار دهن��ه باشه اما برای من اینطور نبود چون کنار تکرار مسائل مثال های جدید آورده می شد و یا به هدف جمع آوری بود.
خوب همینجور که معلومه عقاید رواقیون توی این کتاب کمی مدرنیزه شده نمیدونم تا چه حد اما برای من همینقد که راهکارها قابل اجرا و مفید بنظر میرسه کافیه و اینکه متعصبانه نیستند
در قسمت هایی از کتاب مطالبی رو مبینیم که نزدیکی به آموزه های اسلام (و ادیان دیگر) رو میشه حس کرد که میتونه براتون جالب باشه یا نباشه . و برای این آموزه ها دلایل منطقی میاره
شاید اگر به طور جدی فلسفه میخونید از این کتاب لذت نبرید.
فلاسفه ای که در این کتاب از آنها میخوانیم
مارکوس آدلیوس ، اپیکتتوس ، سنکا و موسونیوس رنوس
یک مرور درباره مطالب کتاب نوشتم فکرکنم اون و بذارم خیلی ریویو طولانی و وحشتناکی بشه فعلا همین و داشته باشیم ^__^
این کتاب ترکیبی از فلسفه ، سلف هلپ و روانشناسیه
مهم ترین عقاید رواقیون (باتوجه به مطالب کتاب)
کسب آرامش : بیشتر راهکارها هدفشون در راستا رسیدن به آرامشه و از اونجایی که خب توی خیلی از انتخاب ها برای من آرامشم الویته باعث می شد که عقایدشون رو دوست داشته باشم
«رواقیون از هرچیز خوبی که زندگی سر راهشان قرار می دهد بهره می برند اما همیشه آماده بودند که در صورت لزوم دست از این چیزها بشویند»
«اگر هدف رسیدن به رضایت باشد ، به کم راضی شدن نه تنها عیب نیست بلکه موهبت است»
چی شد که کتاب رو خوندم
من قبلتر ها نظرات گوریدز و چک کردم و خیلی کتاب بنظرم جالب نیومد اما بنا بر توصیه یکی از فالویینگا ایسنتا و رضایتی که از پادکست رواق داشتم من و مشتاق کرد که این کتاب رو بذارم تو لیست خریدم که دوست عزیزم برام کادو تولد خریدش ^___^
حس شخصیم نسبت به کتاب
من خیلی از قسمت های کتاب باورهای خودم و توی زندگی می دیدم و برام خیلی جالب بود این همسویی عقاید و واقعا لذت بردم از خوندن کتاب
مخاطب کتاب کیست
«افراد عادی هستند که دل نگران هدر رفتن عمر و زندگیشانند»
در جایی از کتاب میخونیم :
«اگر کسی به من بگوید دنبال فلسفه ای برای زندگی است شبیه همان توصیه ای را می کنم که اگر بگوید دنبال همسر میگردم (ویژگی هاش رو میپرسیم) ... این یعنی هیچ کس نیست که همسر مطلوبی برای همه باشد ...هیچ فلسفه زندگی نیست که به درد همه بخورد»
و از این بحث رواقیون رو مستثنی نمیکنه(اینکه نویسنده نمیخواد رواقی زیستن و به زور غالب کنه رو هم دوست داشتم)
اتفاقا یه جاهایی با خودم می گقتم این فلسفه اصلا بر��ی یه ادم کمالگرا میتونه قابل درک باشه؟
برای منی که دنبال کمال و تجمل نیستم و دنبال ارامشم توصیه ها خیلی جالب بودند .
اما بازهم حس میکنم خوندن کتاب اگر این روحیات رو ندارید باز هم خالی از لطف نیست
صحبت کمالگرایی شد اپیزود جدید رادیو راه میتونه براتون جالب باشه اگر کمالگرایید
ویژگی نویسنده در این اثر
نویسنده نقدهای وارد بر هر مسئله رو بررسی می کنه و سعی بر پاسخگویی به آن ها دارد که اغلب دلایل قابل قبولی را بیان می کند.
نکته شاید منفی:
تکرار: از نیمه کتاب به بعد مطمئنن دوباره تکرار شدن مطالب رو می بینید که شاید آزار دهن��ه باشه اما برای من اینطور نبود چون کنار تکرار مسائل مثال های جدید آورده می شد و یا به هدف جمع آوری بود.
خوب همینجور که معلومه عقاید رواقیون توی این کتاب کمی مدرنیزه شده نمیدونم تا چه حد اما برای من همینقد که راهکارها قابل اجرا و مفید بنظر میرسه کافیه و اینکه متعصبانه نیستند
در قسمت هایی از کتاب مطالبی رو مبینیم که نزدیکی به آموزه های اسلام (و ادیان دیگر) رو میشه حس کرد که میتونه براتون جالب باشه یا نباشه . و برای این آموزه ها دلایل منطقی میاره
شاید اگر به طور جدی فلسفه میخونید از این کتاب لذت نبرید.
فلاسفه ای که در این کتاب از آنها میخوانیم
مارکوس آدلیوس ، اپیکتتوس ، سنکا و موسونیوس رنوس
یک مرور درباره مطالب کتاب نوشتم فکرکنم اون و بذارم خیلی ریویو طولانی و وحشتناکی بشه فعلا همین و داشته باشیم ^__^
May 16, 2012
This is a very practical guide to living well. Please don't let the grounding in philosophy put you off. The Stoics were the most useful of philosophers. What Irvine has done is to distill the teachings of Seneca, Epictetus, Musonius, Marcus Aurelius and the others into concise guidelines that can be applied to everyday life. No abstractions heaped on abstractions here. This is lively prose intended to instill a number of basic mental concepts that can bring tranquility--the overarching Stoic ideal--to our lives. A final section showing why Stoicism fell from popular favor and why we should integrate it into our lives is particularly interesting. Read it as an Introduction to the aforementioned authors, or as a refresher.
May 21, 2019
بیشتر از حد تصورم خوب بود...روان و خواندنی با نکاتی جذاب از رواقی زیستن در دنیای امروز
Displaying 1 - 30 of 2,300 reviews